Będzie miało to wpływ na środki wypłacane z budżetu UE po 2020 r. - Zgodnie z aktualnymi informacjami, w kolejnej perspektywie Wielkopolska prawdopodobnie znajdzie się w grupie regionów przejściowych, o ile obecnie przyjęty próg 75 proc. będzie nadal zachowany - przyznał marszałek woj. wielkopolskiego Marek Woźniak.
Według reguł rządzących obecną perspektywą finansową przejście z regionu słabiej rozwiniętego (PKB poniżej 75 proc. średniej UE) do regionu w okresie przejściowym (PKB w wysokości 75-90 proc. średniej UE) oznacza m.in. zmianę modelu unijnego wsparcia.
W województwie kontynuowane byłyby inwestycje współfinansowane ze środków UE np. w innowacje, cyfryzację, wsparcie małych i średnich firm czy gospodarkę niskoemisyjną. Istotnie zmniejszyłaby się natomiast wypłata środków na infrastrukturę. Konieczne byłoby zwiększenie udziału środków krajowych w realizowanych inwestycjach, więcej do projektów musieliby też dołożyć beneficjenci funduszy.
Woźniak zastrzegł, że dzisiaj nie wiadomo jak po 2020 r. będzie wyglądała polityka spójności, w ramach której do państw UE, w tym do Polski, trafiają unijne fundusze. Obawy dotyczą przede wszystkim uszczuplenia unijnego budżetu w wyniku wyjścia Wielkiej Brytanii z UE.
- Na tę chwilę trudno powiedzieć jak będzie przedstawiało się podejście do wsparcia regionów, jak będą wyglądały priorytety - zauważył marszałek. Jego zdaniem, powinno jednak dojść do zmiany dotychczasowej metodyki, by przejście z regionu słabiej rozwiniętego do przejściowego "nie stwarzało zagrożenia dla dotychczasowych osiągnięć".
Niedawno w Brukseli rozpoczęły się dyskusje na temat kształtu kolejnego okresu programowania (po 2020 r.), w których polskie województwa, w tym Wielkopolska, aktywnie uczestniczą. Woźniak bierze w nich udział m.in. jako wiceszef Komitetu Regionów UE, organu doradczego Unii Europejskiej, w którym zasiadają przedstawiciele samorządów ze wszystkich państw członkowskich.
Komitet naciska na unijne instytucje, by wsparcie dla regionów po 2020 r. było jak największe. Za dwa tygodnie mają zostać ukończone prace nad oficjalnym dokumentem, który jako stanowisko europejskich samorządów zostanie przekazany Komisji Europejskiej, Parlamentowi Europejskiemu i Radzie UE reprezentującej rządy państw członkowskich.
W ramach dyskusji Wielkopolska zgłosiła postulat stopniowego przechodzenia z jednej kategorii regionów w drugą. Zapobiegłoby to drastycznym zmianom w skali interwencji unijnej w regionach, które tylko nieznacznie przekroczyły próg kategorii przejściowej. Podobny zapis znalazł się w dokumencie, nad którym trwają pracę w Komitecie Regionów.
- Przysłuchując się obecnej dyskusji trudno stwierdzić, czy obowiązujące dotychczas zasady będą stosowane po 2020 r. - zaznaczył Woźniak. Jednocześnie zwrócił uwagę, że opuszczenie Unii przez Wielką Brytanię, drugą po niemieckiej największą gospodarkę w Europie, niesie za sobą również inne konsekwencje. Średnia unijna PKB ulegnie zmniejszeniu, co prawdopodobnie wywoła efekt statystycznego wzbogacenia się regionów.
- Oznacza to, że przy uwzględnieniu obecnych kryteriów dojdzie do zmiany kategorii niektórych regionów, w tym prawdopodobnie niektórych regionów z Polski - wyjaśnił marszałek.
Według danych Eurostatu, najbogatszym polskim regionem w 2015 r. było woj. mazowieckie, które osiągnęło 109 proc. średniej unijnej pod względem PKB per capita. W tym samym czasie w woj. dolnośląskim wskaźnik ten wyniósł 76 proc., w wielkopolskim - 75 proc., a w śląskim - 71 proc.
Od momentu wejścia Polski do UE gospodarka Wielkopolski w odniesieniu do unijnej średniej urosła o 21 pkt proc., z 54 proc. w 2004 r.
Z Brukseli Mateusz Kicka
