Pilna pożyczka dla Grecji. Pierwsze miliardy popłyną już w poniedziałek

Grecja otrzyma pilną pożyczkę pomostową w wysokości 7,16 miliarda euro już w poniedziałek - poinformował wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej do spraw euro Valdis Dombrovskis (na zdjęciu) na konferencji prasowej w Brukseli.

Aktualizacja 18:10

Według Dombrovskisa kraje UE formalnie zgodziły się na udzielenie pożyczki pomostowej dla Aten z Europejskiego Mechanizmu Stabilizacji Finansowej (EFSM). Pieniądze te mają pozwolić Grecji na uregulowanie zaległości wobec Międzynarodowego Funduszu Walutowego i spłatę części należności wobec Europejskiego Banku Centralnego przed zakończeniem negocjacji o nowym programie pomocowym. Termin spłaty raty długu do EBC w wysokości 3,5 mld euro przypada w najbliższy poniedziałek 20 lipca.

Kraje spoza strefy euro otrzymały gwarancje na wypadek, gdyby Grecja nie była w stanie spłacić pożyczki. Według Dombrovskisa jako zabezpieczenie mają służyć zyski z obligacji, zakupionych przez Europejski Bank Centralny. Dodatkowo gwarancją dla finansów UE będą fundusze z unijnego budżetu przeznaczone dla Grecji. Mogą one zostać pomniejszone o kwotę niespłaconej pożyczki.

Zastrzeżenia wobec wykorzystania EFSM na finansowanie pomostowe dla Grecji miały początkowo Wielka Brytania, Czechy, a także Szwecja.

W ramach utworzonego w 2010 roku EFSM Komisja Europejska mogła zebrać na rynkach finansowych korzystnie oprocentowane pożyczki na łączną kwotę do 60 mld euro. Na uruchomienie tego funduszu muszą wyrazić zgodę ministrowie finansów całej UE, a decyzja wymaga kwalifikowanej większości. Obecnie EFSM ma do dyspozycji 13,2 mld euro.

W piątek po południu odbyła się także telekonferencja ministrów finansów państw strefy euro, którzy tworzą radę zarządzającą Europejskiego Mechanizmu Stabilności (EMS) przeznaczonego dla krajów eurolandu. Formalnie zdecydowali oni o rozpoczęciu negocjacji z Grecją dotyczących trzeciego programu pomocy dla tego kraju. "Ta ogólna decyzja otwiera instytucjom drogę do rozpoczęcia negocjacji o memorandum ze szczegółami dotyczącymi uzgodnionych reform makroekonomicznych albo warunków, z którymi wiąże się pomoc finansowa z EMS" - poinformowano w komunikacie. Według dyrektora EMS Klausa Reglinga obecnie mechanizm ma do dyspozycji 445 mld euro.

Negocjacje mają potrwać kilka tygodni. Potrzeby finansowe Grecji eurogrupa oceniła na 82-86 mld euro i tyle maksymalnie może wynieść wartość nowego trzyletniego programu pomocowego.

- To był tydzień ważnych decyzji dotyczących wsparcia Grecji w odzyskaniu stabilności finansowej i powrotu jej gospodarki na właściwe tory. Te decyzje podjęto dla dobra greckiego społeczeństwa - powiedział Dombrovskis.

Według niego przyjęcie przez grecki parlament w środę warunków uzgodnionych na szczycie strefy euro w miniony weekend, było pierwszym, ważnym krokiem w kierunku odbudowy zaufania między Grecją a jej wierzycielami. 22 lipca parlament w Atenach ma przyjąć kolejne ustawy.

Dombrovskis ocenił, że sprawa restrukturyzacji greckiego długu będzie przedmiotem rozmów. Jednak to wierzyciele muszą zdecydować czy i w jaki sposób do tego dojdzie.

Na szczycie strefy euro w miniony weekend odrzucono możliwość nominalnej redukcji zadłużenia Grecji. Restrukturyzacja mogłaby też zakładać np. odroczenie terminów spłat długu. Na potrzebę restrukturyzacji wskazał Międzynarodowy Fundusz Walutowy, który - zgodnie z życzeniem eurolandu - ma uczestniczyć w trzecim programie pomocowym dla Grecji.

Finansowa pomoc unijnych instytucji, na której do tej pory była utrzymywana Grecja, kosztuje Europę coraz więcej. Już w tej chwili jest około 35 razy większa niż wsparcie, które otrzymały Niemcy w ramach amerykańskiego planu Marshalla po II wojnie światowej. Na ratowanie greckiej gospodarki unijni podatnicy wydali już 256 mld euro. To absolutny rekord, jak dotąd jeszcze żaden kraj nie dostał tak dużego wsparcia.

Znaczna część zadłużenia Grecji pochodzi z dwóch programów finansowanych przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy oraz państwa strefy euro. Wspólna pomoc pierwszego programu wynosiła w sumie 70 mld euro, z czego 52,9 mld przekazały kraje wspólnoty europejskiej, a 20,1 mld dołożył Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Większość pieniędzy pochodzi z Europejskiego Instrumentu Stabilności Finansowej (EFSF), który w grecką gospodarkę wpompował 141,9 mld euro. W praktyce za tą pomocą stoją państwa członkowskie strefy euro, które gwarantują EFSF. Dodatkowo Grecja otrzymała jeszcze 12 mld euro z MFW.

To jednak nie jedyne długi Grecji. Oprócz zadłużenia sektora publicznego, Greków obciążają jeszcze długi zaciągnięte przez ich rząd, bank centralny, firmy oraz obywateli za granicą. Jak wynika z danych publikowanych przez Bank Grecji, na koniec trzeciego kwartału 2014 r. zagraniczne zobowiązania sięgały 412 mld euro.