Celnicy zatrzymali na granicach Unii Europejskiej prawie 36 mln podrabianych towarów. Dane te dotyczą całego ubiegłego roku i pochodzą z rocznego sprawozdania Komisji z działalności unijnych służb celnych w zakresie egzekwowania praw własności intelektualnej.
Mimo że jest to liczba niższa niż w latach poprzednich, wartość skonfiskowanych towarów wciąż stanowi ponad 760 mln euro. Tegoroczne sprawozdanie zawiera także dane statystyczne dotyczące rodzaju, pochodzenia i sposobu transportu podrobionych produktów zatrzymanych na granicach zewnętrznych UE.
Algirdas Semeta, komisarz ds. podatków, ceł, statystyki, audytu oraz zwalczania nadużyć finansowych, stwierdził: _ Wartość Europy leży w innowacji i kreatywności. Ochrona praw własności intelektualnej ma znaczenie nie tylko dla zdrowia i bezpieczeństwa europejskich konsumentów, lecz również wspiera wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy w UE. Dane przedstawione w sprawozdaniu pokazują, że podrabianie dotyczy wszystkich produktów, a organy celne dobrze radzą sobie z przechwytywaniem podrabianych towarów" _.
Główne kategorie zatrzymanych towarów to odzież (12 proc. wszystkich zatrzymanych produktów) i leki (10 proc.). W 2013 r. około 70 proc. interwencji celnych dotyczyło paczek pocztowych i przesyłek kurierskich, przy czym w 19 proc. przypadków zatrzymanie produktów w obrocie pocztowym dotyczyło lekarstw. W około 90 proc. przypadków zatrzymane produkty są niszczone lub sprawę kieruje się do sądu w celu stwierdzenia naruszenia prawa. Głównym źródłem podrabianych produktów są nadal Chiny - 66 proc. wszystkich zatrzymanych produktów pochodzi z Chin, a 13 proc. z Hongkongu. Niektóre kraje są głównym źródłem konkretnych kategorii produktów, jak np. Turcja w przypadku perfum i kosmetyków, zaś Egipt - środków spożywczych.
Jak podkreślono w strategii _ Europa 2020 _, ochrona praw własności intelektualnej ma istotne znaczenie dla unijnej gospodarki i jest siłą napędową dalszego wzrostu w takich obszarach, jak badania, innowacje i zatrudnienie. Skuteczne egzekwowanie praw własności intelektualnej jest również istotne z tego względu, iż niektóre podróbki (takie jak artykuły spożywcze, kosmetyki i artykuły przeznaczone dla dzieci), produkowane z pominięciem wszelkich uregulowań prawnych, mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i życia obywateli.
Unijne służby celne odgrywają decydującą rolę w procesie zapobiegania przedostawaniu się na terytorium UE produktów, w przypadku których zachodzi podejrzenie naruszenia prawa własności intelektualnej. Począwszy od 2000 r. Komisja publikuje roczne sprawozdania z działalności służb celnych w zakresie egzekwowania praw własności intelektualnej. Sprawozdania te, sporządzane w oparciu o dane przekazywane Komisji przez krajowe organy administracji celnej, stanowią cenny materiał ułatwiający analizę naruszeń praw własności intelektualnej w Unii prowadzoną przez organy celne i na potrzeby instytucji UE, takich jak obserwatorium do spraw naruszeń praw własności intelektualnej.
W czerwcu 2013 r. przyjęto nowe rozporządzenie w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej w urzędach celnych (zob. MEMO/11/332 i MEMO/13/527). Wzmacnia ono przepisy stosowane przez organy celne w celu egzekwowania praw własności intelektualnej.
W dniu 10 grudnia 2012 r. Rada Ministrów UE przyjęła unijny plan działań dla organów celnych na lata 2013-2017 w celu zwalczania naruszeń praw własności intelektualnej (zob. MEMO/12/967).