- Zniesienie systemu kwot to przełomowy moment dla unijnego sektora produkcji cukru. Stanowi on krok w kierunku urynkowienia wspólnej polityki rolnej. Producenci będą teraz mogli zwiększać sprzedaż na światowych rynkach - stwierdził komisarz ds. rolnictwa Phil Hogan. Zniesienie ograniczeń produkcyjnych może stanowić szansę dla sektora nad Wisłą, bowiem Polska jest trzecim największym producentem cukru w Unii Europejskiej. Nad Wisłą w sezonie 2016/17 wyprodukowano 2,05 mln ton cukru, co stanowiło 13,3 proc. produkcji w UE.
Koniec regulującego rynek systemu kwotowego niesie ze sobą też pewne zagrożenie – odejście od kwot mlecznych spowodowało w 2015 roku kryzys na rynku. Polskim rolnikom przybędzie także konkurencji. Szacunku Komisji mówiła o tym, że powierzchnia upraw rok do roku wzrośnie o 16 proc. Przekonania o wzroście produkcji nie ukrywał również sam Hogan. - Jestem pewien, że odkąd podjęto decyzję o zniesieniu kwot cukrowych, przedsiębiorstwa działające w sektorze cukru pracują nad tym, aby w jak największym stopniu wykorzystać możliwości, jakie niesie ze sobą ta zmiana – mówił.
Regulacje znikają, powstaje urząd
Komisja Europejska, choć zdecydowała się na odejście od regulowania produkcji na rzecz mechanizmów wolnego rynku, zachowała prawo do ingerencji. Będą to m.in. interwencje rynkowe związane z poważnymi kryzysami lub gwałtownym wzrostem lub spadkiem cen rynkowych. Ten sam mechanizm zastosowano na rynku mleka.
Liberalizacja doprowadziła również do powstania nowej instytucji. Powołane Centrum Monitorowania Rynku Cukru oferuje krótkoterminowe badania oraz dane statystyczne, a także analizy i prognozy. Gdyby to okazało się niewystarczające, po zniesieniu systemu kwot nadal będzie możliwość, by unijni producenci buraków i ich przetwórcy zbiorowo negocjowali warunki dotyczące podziału wartości w umowach.
Likwidowany system kwot cukru powstał w 1968 r. Ustanawiał on tzw. ceny ustalone, które regularnie kształtowały się powyżej wartości na rynku światowym. Decyzja kierunkowa o odejściu od rozwiązania zapadła w 2006 r., ale formalne zatwierdzenie miało miejsce w 2013 r. Dokonały jej Parlament Europejski i państwa członkowskie.
