Organy powołane do ochrony konkurencji państw członkowskich mają zyskać dodatkowe uprawnienia, by skuteczniej egzekwować prawa - przewiduje Dyrektywa PE i Rady (Dyrektywa ECN+). Polski urząd antymonopolowy - UOKiK - musi się dostosować, choć prezes Tomasz Chróstny zapewnia, że część założeń tej dyrektywy jest już obecna w polskim prawie.
Czeka nas zatem nowelizacja ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.
Program łagodzenia kar
Ważne zmiany dotyczą programu łagodzenia kar leniency. Jedną z nich ma być wyłączenie lub złagodzenie odpowiedzialności karnej dla osób fizycznych działających na rzecz przedsiębiorcy, który skorzystał z tego programu. Gra toczy się o wysoką stawkę, bo zmiana ma pozwolić na skuteczniejszą walkę ze zmowami przetargowymi.
Obecnie udział w nich jest przestępstwem zagrożonym karą pozbawienia wolności, co może zniechęcać do przyznania się do udziału w niedozwolonym porozumieniu przed Prezesem UOKiK.
UOKiK łatwiej wejdzie do mieszkania
Dyrektywa, a w ślad za nią nowelizacja ustawy, wprowadza zmiany dotyczące przeszukań. Wprawdzie od ponad 20 lat prezes UOKiK ma prawo do przeszukania lokali mieszkalnych, ale nadal są pewne wątpliwości w rozumieniu przepisów. Nowelizacja ma usunąć wszystkie niejasności.
Zmiany zaproponowane w projekcie ustawy polegają na doprecyzowaniu, że czynności te przeprowadzane są wspólnie przez funkcjonariuszy policji i pracowników urzędu – w tej chwili przepis mówi o przeszukaniu prowadzonym przez policję, w którym może być obecny pracownik UOKiK.
Kary pieniężne nakładane na nowych zasadach
Zmieni się również sposób nakładania kar pieniężnych na przedsiębiorców, którzy nie współpracują z Prezesem UOKiK na etapie gromadzenia materiału dowodowego lub też przekazują nieprawdziwe informacje. Dotychczas za te praktyki groziła sankcja do równowartości 50 mln euro. Po zmianie ustawy ma to być kara do 3 proc. obrotu w roku poprzedzającym wydanie decyzji.
Zmiana jest spowodowana wymogami dyrektywy, która nakazuje, aby sankcje pieniężne za te konkretne naruszenia były nakładane proporcjonalnie do światowego, całkowitego obrotu przedsiębiorstw.
Dyrektywa wprowadza również okresowe kary pieniężne. Zgodnie z projektem ustawy mają one wynosić do 5 proc. dziennego obrotu przedsiębiorcy w roku poprzedzającym ich nałożenie. Projekt ustawy zakłada, że sankcje te będą groziły m.in. za każdy dzień zwłoki w wykonaniu decyzji Prezesa UOKiK lub związanych z nimi wyroków sądowych.
O kierunku nowelizacji prezes Tomasz Chróstny będzie 2 marca rozmawiał na wspólnej konferencji UOKiK i Centrum Studiów Antymonopolowych i Regulacyjnych Uniwersytetu Warszawskiego.