– Oprócz upałów i suszy dodatkowym ważnym czynnikiem pogodowym był brak wiatru, który nie pozwolił na uruchomienie elektrowni wiatrowych. To spowodowało wyraźny wzrost kosztów po stronie firm sprzedających energię. Klienci jednak tego w żaden sposób nie odczuwają, ponieważ zdecydowana większość umów zawiera gwarancję niezmienności ceny – mówi Piotr Gońda, analityk biznesowy RWE. – Tegoroczne ekstremalne warunki pogodowe skłaniają nas do refleksji nad tym, jak będą się układały ceny w perspektywie długoterminowej. W praktyce jednak prawdopodobieństwo, że w przyszłym roku powtórzy się sytuacja jednoczesnej suszy, upału i braku wiatru, jest bardzo małe – dodaje ekspert.
Im wyższe rachunki, tym więcej można zaoszczędzić
O ile dla przeciętnego Kowalskiego odrobinę wyższa cena prądu może nie być aż tak dotkliwa, o tyle firmy płacą o wiele większe rachunki i dzięki odpowiednim działaniom mogą dużo zaoszczędzić. Energia stanowi już ponad jedną piątą kosztów firmy. Przedsiębiorcy, poszukując oszczędności, rzadko myślą w pierwszej kolejności o kosztach prądu, często są przekonani, że tu niewiele da się zrobić. Jednak odpowiedni dobór taryfy i wprowadzenie oszczędnościowego planu może nawet małej firmie przynieść znaczne korzyści.
Przedsiębiorcy mogą zrobić to na kilku obszarach – zmienić nawyki pracowników, zoptymalizować taryfę, zainwestować w nowoczesny sprzęt oraz modernizację budynku firmy. Najbardziej zaawansowane rozwiązania, rzadko stosowane jednak przez małe i średnie przedsiębiorstwa, to produkcja własnego prądu i odzyskiwanie energii.
Przekonaj pracowników, że warto oszczędzać energię
Polacy deklarują, że chcieliby oszczędzać prąd, nie tylko w domu, lecz także w miejscu pracy. Według raportu RWE ponad 90% ankietowanych chętnie zastosowałoby się do polityki oszczędzania energii elektrycznej, gdyby została ona wdrożona w ich firmie. Jednocześnie jednak o istnieniu takiej polityki w swojej firmie jest przekonanych zaledwie 7% ankietowanych pracowników z sektora małych i średnich przedsiębiorstw z całej Polski (publikacja RWE „Jak oszczędzamy energię w firmach z sektora MŚP?”).
Według raportu RWE „Świadomość energetyczna Polaków” z 2013 roku 20% zatrudnionych poszukuje nowych sposobów na oszczędzanie energii w swojej firmie (we własnym domu robi to 56% respondentów). Podobną różnicę widać w odpowiedzi na pytanie, czy sugerują innym, jak skutecznie oszczędzać energię. W firmach robi to 21% pracowników. Z kolei w domach już ponad 58% ankietowanych motywuje innych do tego typu działań.
Raport mówi również o tym, że tylko 13% aktywnych zawodowo osób deklaruje, że zna co najmniej kilka skutecznych sposobów oszczędzania energii w swojej firmie. Blisko 1/3 zatrudnionych nadal nie wie, jak mogłaby to robić. Co więcej, ponad połowa zatrudnionych respondentów (52%) wskazuje, że w ich firmie nie podejmuje się żadnych inicjatyw związanych z oszczędzaniem energii. Warto więc rozpocząć tego typu działania, jest bowiem duża szansa, że trafią na podatny grunt.
W ilości siła
Im więcej maszyn, sprzętów elektronicznych i urządzeń biurowych jest w firmie, tym więcej można zaoszczędzić na ich rozsądnym użytkowaniu. Warto więc uwrażliwić pracowników na kwestię oszczędzania energii, zorganizować krótkie przeszkolenie, rozwiesić w firmie informacje przypominające o dobrych nawykach, zachęcać do czytania instrukcji i przestrzegania zaleceń producentów.
Standardem może stać się wyłączanie niepotrzebnego światła, powstrzymanie się od drukowania niepotrzebnych dokumentów, korzystanie z klimatyzacji ustawionej na umiarkowaną temperaturę, przy zamkniętych oknach i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. Wszyscy powinni pamiętać o tym, żeby nie zostawiać komputerów i jego urządzeń peryferyjnych (monitorów, drukarek, skanerów, głośników) w trybie czuwania, ale wyłączać je na noc. Dobrze jest poprosić osoby odpowiedzialne za sprzęt IT o ustawienie urządzeń w najbardziej optymalnym trybie. Wygodnym rozwiązaniem jest listwa przełącznikowa z gniazdkami, która pozwala przed wyjściem z firmy odłączyć wszystkie urządzenia jednym pstryknięciem.
Inwestycje na rzecz oszczędności
Rozwiązaniem pozwalającym na znaczącą optymalizację kosztów może być wymiana przestarzałego sprzętu o niskiej klasie energetycznej – lodówki, kuchenki mikrofalowej, zmywarki, monitorów, drukarek, komputerów. Urządzenie o poborze energii klasy A potrzebuje o 15% więcej prądu niż urządzenie A+ i nawet 40 proc. więcej niż A++. Najwyższa klasa energooszczędności to A+++. Zastąpienie saturatorów z ciepłą i zimną wodą filtrami montowanymi w kranach również przełoży się na konkretne oszczędności.
Jeżeli przedsiębiorca jest właścicielem całego budynku czy zakładowej hali, może zdecydować się na ich modernizację – uszczelnienie okien i drzwi lub ich wymianę na energooszczędne, zastosowanie termoizolacyjnej warstwy elewacyjnej ścian i stropów, obniżenie stropu, zainstalowanie automatycznych zamknięć pomieszczeń. Zadbanie o czyste i odsłonięte okna w biurze pozwala o wiele bardziej efektywnie wykorzystać światło słoneczne. Zaoszczędzić pozwoli także modernizacja oświetlenia i nowoczesne rozwiązania w tej dziedzinie, choćby wymiana żarówek na energooszczędne albo diody LED.
Niektóre z tych rozwiązań są drogie, dlatego przed inwestycją w modernizację budynku czy oświetlenia zawsze warto najpierw przeanalizować koszty i ocenić, po jakim czasie mogą się zwrócić. Istnieje możliwość dofinansowania energooszczędnych inwestycji z programów unijnych lub ze środków samorządowych. Warto dowiedzieć się w najbliższym urzędzie samorządowym, na jakich warunkach są przydzielane dotacje i na jakie kwoty można liczyć.
Przeanalizuj faktury i zoptymalizuj taryfę
Oszczędności na rachunkach za prąd powinny zacząć się od sprawdzania wskazań licznika przez jakiś czas, reprezentatywny dla specyfiki działania przedsiębiorstwa. Pozwoli to przeanalizować, ile prądu potrzebujemy i w jakich godzinach zużywamy go najwięcej.
Warto sprawdzić wartość rzeczywistego zapotrzebowania na energię w firmie. Jeśli okaże się, że jest znacznie niższa od określonego w umowie maksymalnego poziomu mocy umownej, można ustalić z dostawcą niższy limit, adekwatny do potrzeb przedsiębiorstwa. Ponieważ każdy niewykorzystany kilowat kosztuje od kilkudziesięciu groszy do kilku złotych, rocznie można w ten sposób zaoszczędzić nawet kilkaset złotych. Nie powinno się jednak zanadto zaniżać zadeklarowanej w umowie wartości zapotrzebowania. Jeśli okaże się, że przez znaczną część roku zużycie prądu będzie większe, rachunek za energię zostanie powiększony o dodatkową opłatę. Najlepiej zatem po przeanalizowaniu faktur za cały rok ustalić optymalny, nie za mały i nie za duży, poziom mocy umownej, adekwatny do potrzeb firmy.
Odpowiednia taryfa energii elektrycznej jest szczególnie istotna dla przedsiębiorców, którzy wynajęli pod swoją działalność lokal użytkowany wcześniej przez inną firmę i nie dokonali zmiany umowy z dystrybutorem energii. Wcześniejszy najemca mógł mieć bowiem zupełnie inny rodzaj działalności i inną, niekoniecznie korzystną dla obecnego, umowę i taryfę. Zmiana taryfy energii może być sposobem na oszczędności.
Rozwiązaniem, które pozwala utrzymać stałe koszty energii w dłuższej perspektywie, może być ustalona z dostawcą prądu gwarancja niezmiennej ceny. – Długoterminowe umowy z gwarancją ceny zdecydowanie polecam klientom, którzy chcą zagwarantować sobie stały poziom kosztów energii elektrycznej – mówi Piotr Gońda, analityk biznesowy RWE. – Zawsze należy jednak pamiętać o dokładnym zapoznaniu się z umową. Gwarancja niezmienności ceny nie dotyczy przypadków zmiany okoliczności prawnych, np. wprowadzenia nowych obowiązujących certyfikatów. Podwyżka, z jaką w takim przypadku musimy się liczyć, nie może być większa niż wartość nowo nałożonego obowiązku. Prace legislacyjne zwykle jednak trwają długo, dlatego można przewidzieć je z pewnym wyprzedzeniem.
Nowe technologie budzą nadzieję na przyszłość energetyki
W przyszłości rosnące koszty energii mogą ograniczyć inwestycje w nowe technologie, na przykład kogenerację, czyli proces jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej. Dzięki temu będzie można zaoszczędzić na rachunkach za prąd. Nadzieje na obniżenie kosztów budzą również inteligentne sieci energetyczne, tzw. smart grid. To systemy elektroenergetyczne wsparte oprogramowaniem IT, które integrują produkcję, przesył oraz dystrybucję energii. Pozwala to na obniżenie strat i kosztów dystrybucji energii, pomaga zmniejszyć jej zużycie i obniżyć rachunki za prąd. Smart grid to nie tylko inteligentne liczniki energetyczne, lecz także urządzenia, które używamy w domu lub w firmie, na przykład zmywarka, która sama włącza się w godzinach, gdy prąd jest najtańszy. Do sprzętów domowych czy firmowych są wysyłane sygnały z inteligentnego licznika, które pozwalają automatycznie zmienić ich tryb działania na oszczędny w godzinach szczytu, gdy taryfa jest najdroższa.
Zanim jednak nowe technologie staną się powszechne, warto już dziś poznać, dostosować do swoich potrzeb i wprowadzić w życie sposoby na oszczędzanie energii w firmie. Dzięki temu rachunki za prąd mogą stać się niższe, a zyski przedsiębiorstwa – wyższe.
Materiał przygotowany we współpracy z RWE Polska, ekspertem w dziedzinie energetyki