Duże zmiany w MdM. Sprawdź, czy zyskasz dopłatę do kredytu mieszkaniowego

Po porażce programu Mieszkanie dla Młodych w 2014 roku - wykorzystano tylko 35 procent pieniędzy - rząd zapowiada duże zmiany. Projekt nowych zasad przyznawania kredytów mieszkaniowych z dopłatą przygotował resort infrastruktury. Niektóre rodziny będą mogły liczyć na dopłaty większe niż obecnie nawet o 160 procent. W tym roku do wzięcia jest jeszcze 680 milionów złotych. Wciąż nie jest też jasna kwestia pieniędzy, których nie wykorzystano w ubiegłym roku. A spór między resortami dotyczy aż 380 milionów złotych.

We wtorek rząd przyjął projekt _ ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi _. Projekt, który ma ratować program _ Mieszkanie dla młodych _, przygotowano w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju.

Dlaczego w przypadku MdM można mówić o porażce? W pierwszym roku działania programu, który w swoim założeniu ma służyć młodym Polakom zakładającym rodziny lub młodym rodzinom na dorobku, ponad 50 proc. jego beneficjentów stanowili single.

Jak wynika z danych za 2014 r., czyli pierwszy rok funkcjonowania programu, najliczniejszą grupą jego beneficjentów były osoby samotne (52,03 proc. umów zawartych na dofinansowanie zakupu mieszkania). Małżeństwa bezdzietne stanowiły drugą dużą grupę beneficjentów - 24,59 proc.

Na ogólną sumę 13 968 zawartych umów kredytowych, tylko 37 z nich dotyczyło małżeństw z co najmniej trójką dzieci (0,26 proc. wszystkich zawartych umów). Nie zawarto natomiast ani jednej umowy z rodzicem samotnie wychowującym co najmniej trójkę dzieci.

Poza tym z kwoty 570 mln złotych zaplanowanego dofinansowania do kredytów hipotecznych do końca 2014 roku wykorzystano zaledwie 207 mln zł, czyli niespełna 35 proc. puli.

Rząd chce ratować program zachęcając do korzystania z subwencji przede wszystkim rodziny z dwójką lub z większą liczbą dzieci. Z dopłat będą mogły skorzystać nawet te rodziny i osoby wychowujące co najmniej trójkę dzieci, które wcześniej posiadały już własne M.

Co więcej wielodzietni będą mogli zaciągać kredyty z dopłatą bez względu na to ile mają lat, podczas gdy inni beneficjenci programu nie mogą mieć ukończonego 35 roku życia.

Według nowych zasad funkcjonowania programu MdM, finansowe wsparcie dla rodzin lub osób wychowujących dwoje dzieci ma wzrosnąć z 15 do 20 procent. W tym przypadku jednak dopłata liczona będzie niezmiennie do powierzchni 50 m kw., a kupowane mieszkanie nie będzie mogło być większe niż 75 m kw.

Mając co najmniej trójkę dzieci będzie można dostać aż 30 proc. dopłaty. Dwukrotnie więcej niż dotychczas. Realnie będzie to jeszcze większa dopłata, bo liczona do powierzchni 65 m kw., a nie jak dotąd do 50 m kw.

Teraz ma być tak, że rodzina z trójką dzieci, która kupi mieszkanie o metrażu 65 m kw. wykorzysta dopłatę w pełni, bo rząd dopłaci do całej powierzchni lokalu. Taka rodzina będzie mogła co prawda kupić mieszkanie o powierzchni nawet 85 m kw., ale dopłata nie będzie jednak już wyższa, bo wsparcie państwa będzie dotyczyło 65 m kw. lokalu.

Po nowelizacji będzie można też zaciągnąć preferencyjny kredyt mieszkaniowy, wybierając mieszkanie nie tylko od dewelopera, ale również od spółdzielni mieszkaniowej oraz lokal powstały w wyniku przebudowy czy adaptacji budynku. Do kredytu będą mogły przystąpić też osoby niespokrewnione z kredytobiorcą, jeśli okaże się, że ma za niską zdolność kredytową.

W nowych przepisach znajdą się także pewne zastrzeżenia. Kupionego na kredyt z dopłatą mieszkania nie będzie można wynajmować ani w całości, ani w części. W przeciwnym razie będzie można stracić dofinansowanie.

Resort infrastruktury zakłada nawet, że w wyniku zaproponowanych zmian, liczba osób z dwójką lub trójką dzieci - w stosunku do pierwotnego kształtu - wzrośnie nawet o 50 proc.

W pierwszym roku udało się wykorzystać w nim tylko jedną trzecią środków - z puli 600 mln zł na umowy w 2014 r. przeznaczono nieco ponad 207 mln zł. Co z resztą?

Ministerstwo Finansów twierdzi, że dopłaty w programie MdM przepadają jeśli nie zostają wykorzystane w danym roku budżetowym. Tak więc pieniądze niewykorzystane w ubiegłym roku nie mogą przejść na 2015 rok.

Tymczasem autorzy zmian z ministerstwa infrastruktury napisali w komentarzu do projektu zmian w ustawie o MdM, że środki zwrócone przez banki udzielające kredytów z dopłatą do Funduszu Dopłat powinny pozostać do jego dyspozycji. I jak dalej czytamy: _ służyć jako źródło pokrycia wydatków w 2015 roku. _

Według informacji Banku Gospodarstwa Krajowego, który odpowiada za realizację programu _ Mieszkanie dla młodych _, do wykorzystania w tegorocznej edycji programu zostało jeszcze ok. 560 mln zł (według stanu na koniec stycznia).

Realizację programu przewidziano na pięć lat - od 2014 do 2018 roku. Ustawa budżetowa przewiduje w każdym roku inny limit środków na wypłatę dofinansowań. Tegoroczny limit wynosi 715 mln zł, z czego wykorzystano już ok. 22 proc., licząc na podstawie złożonych na ten rok wniosków.

Z poniższych danych BGK wynika, że wykorzystanie pieniędzy wzrośnie, ale wciąż może pozostać znacznie poniżej założonych limitów. _ _

Zapytaliśmy resort finansów, czy przychyli się do sugestii Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, by nie wykorzystane pieniądze na dopłaty pozostawały w Funduszu Dopłat. Odpowiedź biura prasowego jest jednoznaczna: _ środki na dopłaty są ujmowane co roku w ustawie budżetowej w rezerwach celowych. Zgodnie z art. 154 ust. 7 ustawy o finansach publicznych rezerwy celowe mogą być przeznaczone co do zasady wyłącznie na cel, na jaki zostały utworzone, oraz wykorzystane zgodnie z klasyfikacją wydatków, ograniczając możliwość wykorzystania tych środków do roku budżetowego, w którym zostały zaplanowane _.

To czy mieszkanie kwalifikuje się do dopłaty w ramach MdM wynika z limitu ceny za metr kwadratowy. Dla celów ustalenia maksymalnej ceny mkw mieszkania kwalifikującego się do programu przemnaża się średnią wartość współczynnika kosztu odtworzeniowego 1 m2 dla właściwej gminy oraz współczynnik 1,1.

Współczynnik ten znany jest już z programu _ Rodzina na Swoim _, gdzie w różnych okresach wynosił nawet 1,5, co znacznie poszerzało pulę mieszkań łapiących się do programu.

Tymczasem ceny lokali na rynku pierwotnym w największych miastach mieszczą się w limitach w zaledwie kilku, a w najlepszym wypadku kilkudziesięciu procentach.

Na czerwono zaznaczyliśmy miasta w których zdecydowana większość nowych mieszkań kwalifikuje się do MdM.

Podwyższenie współczynnika wykorzystywanego do ustalania limitów cen do 1,3-1,4 umożliwiłoby znacznie większe wykorzystanie puli pieniędzy na dopłaty w ramach MdM. Pomogłoby też rozszerzenie programu o lokale na rynku wtórnym. Jako, że MdM ograniczony jest tylko do oferty deweloperów, o dopłaty mogą zabiegać tylko mieszkańcy największych miast i ich okolic. To tam swoje inwestycje realizują firmy budowlane. Mieszkańcy blisko 70 proc. kraju w praktyce są odcięci od tego wsparcia.

Na szczęście dla kupujących, ceny mieszkań trochę spadły po nowym roku. I tak cena 1 m kw. mieszkania w Warszawie, które dofinansuje rząd może obecnie wynosić niespełna 6,6 tys. zł._ - Od jesieni minionego roku, od kiedy poprzeczka limitu ceny metra kw. dla programu Mieszkanie dla Młodych ustawiona została na poziomie, który bliższy jest realnym stawkom rynkowym, dopłaty obejmują wyraźnie większą część oferty deweloperów - _ komentuje Wojciech Stisz Barc z Warszawa SA.

Przedstawiciel dewelopera zauważa, że w niektórych warszawskich dzielnicach ceny mieszkań są nawet niższe niż limit przyjęty obecnie w programie. _ - W Białołęce, gdzie budujemy osiedle Tarasy Dionizosa rodzina może kupić dodatkowy pokój w kwocie, jaką wydałyby na mniejsze mieszkanie w centralnych rejonach miasta. Czteropokojowe mieszkanie o pow. 63 mkw., do którego rząd po nowelizacji przepisów dopłaci rodzinie z trójką dzieci 30 proc., oferujemy w cenie ponad 391 tys. zł - _mówi Wojciech Stisz.

Ze statystyk Banku Gospodarstwa Krajowego wynika, że przeciętna powierzchnia mieszkania kupowanego w 2014 roku w ramach programu wynosiła ponad 53 m kw. Domy z dopłatą kupiło nieco ponad 2 proc. osób korzystających z dofinansowania w ramach MdM.

Ponad połowa z wydatków na dopłaty trafiło do osób kupujących mieszkania w pięciu największych miastach w kraju, tj. Warszawie, Gdańsku, Poznaniu, Krakowie, Wrocławiu i ich okolicy.

_ Mieszkanie dla młodych _ to rządowy program wsparcia osób w wieku do 35 lat w nabyciu pierwszego, nowego mieszkania. Polega on na udzieleniu z budżetu państwa dofinansowaniu wkładu własnego oraz dodatkowego finansowego wsparcia w formie spłaty części kredytu. Dofinansowanie ma miejsce w związku z ubieganiem się o kredyt na nabycie mieszkania: lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.

Dofinansowanie wkładu własnego może zostać udzielone osobie, która do dnia nabycia mieszkania nie była:

• właścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego,
• osobą, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny,
• właścicielem lub współwłaścicielem budynku, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny.

Jeżeli nabywca ubiegający się o przyznanie dofinansowania wkładu własnego jest najemcą lokalu mieszkalnego lub przysługuje mu spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, zobowiązuje się on do:

• rozwiązania umowy najmu i opróżnienia lokalu mieszkalnego,
• zrzeczenia się spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na rzecz spółdzielni mieszkaniowej i opróżnienia tego lokalu (w terminie 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy o ustanowieniu lub przeniesieniu własności mieszkania),
• z chwilą uzyskania własności mieszkania (nie później, niż w terminie 6 miesięcy od daty zawarcia umowy ustanowienia lub przeniesienia własności mieszkania), kredytowanego z zastosowaniem finansowego wsparcia.

Dofinansowanie wkładu własnego może zostać udzielone do nabywanego mieszkania, jeżeli powierzchnia użytkowa mieszkania nie przekracza odpowiednio:

• 75 m2 dla lokalu mieszkalnego i 100 m2 dla domu jednorodzinnego,
• 85 m2 dla lokalu mieszkalnego i 110 m2 dla domu jednorodzinnego - w przypadku, gdy w dniu złożenia wniosku o dofinansowanie wkładu własnego nabywca wychowuje przynajmniej troje dzieci.

Warunkiem otrzymania finansowego wsparcia jest zaciągnięcie kredytu o parametrach określonych w ustawie:

• w kwocie stanowiącej co najmniej 50 proc. ceny zakupu nieruchomości,
• w złotówkach,
• na okres co najmniej 15 lat,
• na nabycie nieruchomości położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Kwota dofinansowania wkładu własnego jest obliczana jako 10 proc. - dla rodzin bez dzieci lub 15 proc. - dla rodzin z przynajmniej jednym dzieckiem z kwoty stanowiącej iloczyn powierzchni użytkowej wyrażonej w liczbie mkw. nabywanego mieszkania (ale nie więcej niż 50 mkw) i ogłaszanego przez wojewodów wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1mkw powierzchni mieszkalnej, wyznaczonego dla trzech rodzajów lokalizacji nabywanych mieszkań w danym mieście lub regionie.

Dodatkowe finansowe wsparcie, w formie spłaty części kredytu, może zostać przyznane małżonkom lub osobie samotnie wychowującej dziecko, które korzystają z programu_ Mieszkanie dla młodych _, którym w okresie 5 lat od dnia zawarcia umowy ustanowienia lub przeniesienia własności mieszkania urodzi się lub zostanie przysposobione trzecie, bądź kolejne dziecko. Spłata części kredytu może zostać przyznana nabywcy raz.

Kwota dodatkowego finansowego wsparcia przeznaczona na spłatę części kredytu wyniesie 5 proc. kwoty określonej zgodnie z zasadami obowiązującymi dla obliczenia kwoty dofinansowania wkładu własnego, nie więcej jednak, niż kwota pozostającego do spłaty zadłużenia kredytowego.