Money.pl: Globalny kryzys finansowy spowodował, że wiele krajów już doczekało się zmiany oceny na niższy poziom przez agencje ratingowe. Fitch Ratings obniży ocenę Polski?
*Piotr Kowalski, prezes Fitch Polska: *Jest kilka różnych czynników, które są brane pod uwagę przy ocenie Polski przez naszą agencję ratingową. Istotna jest na przykład sytuacja związana z dyscypliną finansów publicznych.
*Rating *to ocena ryzyka kredytowego podmiotu zaciągającego dług na rynku. Ocenie podlegają m.in.: kraje, samorządy lokalne, instytucje finansowe, przedsiębiorstwa.
Jeżeli rząd będzie zmuszony do powiększenia deficytu, to dla nas ważnych będzie kilka rzeczy. Przede wszystkim jak duży on będzie, czy będzie on miał charakter przejściowy, czy raczej strukturalny trwający kilka lat. W tym drugim przypadku będzie to miało negatywny wpływ na rating. W tej chwili jednak sytuacja Polski na tle krajów z naszego regionu przedstawia się relatywnie dobrze. Są tylko trzy kraje, które mają wyższy rating: Słowacja, Słowenia i Czechy.
Fitch Ratings prognozuje, że w Polsce PKB w 2009 roku wyniesie 0 proc., a w 2010 roku wzrośnie do 1,5 proc.
Planowane wejście Polski do strefy euro powinno sprawić, że otrzymamy wyższy rating.
Sama data przyjęcia euro przez Polskę nie ma dla nas tak istotnego znaczenia, jak ścieżka dojścia do strefy euro. To bowiem wymusza na rządzących utrzymanie odpowiedniej dyscypliny finansów publicznych. Zmiana na wyższy rating nastąpi najpewniej z chwilą podjęcia przez organa Unii decyzji o dacie wejścia do strefy euro, tak jak miało to miejsce w przypadku Słowenii i Słowacji.
Ratingi nadane przez Fitch Ratings krajom naszego regionu | ||
---|---|---|
Kraj | rating długoterminowy | perspektywa |
Słowenia | AA | stabilna |
Słowacja | A+ | stabilna |
Czechy | A+ | stabilna |
Polska | A- | stabilna |
Bułgaria | BBB- | stabilna |
Chorwacja | BBB- | stabilna |
Estonia | BBB+ | negatywna |
Litwa | BBB | negatywna |
Łotwa | BB+ | negatywna |
Serbia | BB- | negatywna |
Węgry | BBB | negatywna |
źródło: Fitch Polska
Kryzys finansowy spowodował, że inwestorzy poszukują bardziej bezpiecznych inwestycji. Dla obligacji skarbowych, których ogromne emisje w tym roku zapowiadają poszczególne rządy, rośnie jednak konkurencja.
Szacuje się, że w tym roku wartość emisji obligacji bankowych, które mają gwarancję poszczególnych rządów, wyniesie około 600 mld euro. W ubiegłym roku było to o jakieś 200 mld euro mniej. Mają one wyższe oprocentowanie niż obligacje skarbowe, a więc ich atrakcyjność dla inwestora jest większa. Do tego dochodzą jeszcze emisje przeprowadzane przez firmy. Należy jednak pamiętać, że obecnie kapitału do zainwestowania jest mniej niż w poprzednich latach. Rośnie więc konkurencja. Po chwilowym zachwianiu w I kwartale tego roku sprzedaż nieskarbowych papierów dłużnych zaczęła ponownie rosnąć.
Na naszym rynku długu raczej nie widać większego poruszenia wśród inwestorów i emitentów. Wartość emisji jest porównywalna z ubiegłym rokiem, ale już kwartał do kwartału nastąpił spadek o 5,1 procent. Niższa jest również liczba emitentów. W I kwartale było ich 85, a w porównywalnym okresie 91.
W Polsce sytuacja jest nieco inna. Nie tylko banki _ przykręciły śrubę _, ale same firmy częściowo wstrzymały się z inwestycjami. Banki zaostrzyły formę kredytowania ze względu na wyższe ryzyko. Przy niższym Wiborze, marża wydaje się stosunkowo wysoka. Należy jednak zauważyć, że oprocentowanie nominalne nie jest drastycznie wyższe niż przed kryzysem. Jeśli firmy polegały wyłącznie na jednym źródle finansowania swoich potrzeb, to teraz mogą mieć większy kłopot. Na przykład w USA, finansowanie typowo bankowe, czyli oparte o kredyt, ma około 40 procent firm. U nas jest to dużo więcej. Polskie firmy powinny więc w większej mierze zdywersyfikować swoje źródła finansowania.
Rynek papierów dłużnych w Polsce - dane w mld zł* | ||
---|---|---|
Rodzaj | I kw. 2008 | I kw. 2009 |
Krótkoterminowe papiery dłużne | 12,69 | 12,32 |
Obligacje przedsiębiorstw (pow.365 dni) | 13,98 | 13,83 |
Obligacje banków (pow.365 dni) | 11,12 | 11,93 |
Obligacje komunalne (pow.365 dni) | 4,12 | 4,38 |
Łączna wartość | 41,94 | 42,48 |
źródło: Fitch Polska
*wartość emisji na koniec danego kwartału
W Polsce brakowało jednak rynku * z prawdziwego zdarzenia *dla nieskarbowych papierów dłużnych.
Jest szansa, że w tym roku dzięki stworzeniu przez GPW przy współpracy z MTS CeTO normalnego prężnego rynku długu wzrośnie zainteresowanie ze strony inwestorów jak i firm. Oczywiście, tak jak do tej pory, będzie to zapewne rynek, na którym pojawią się przede wszystkim emisje o znacznych wartościach, gdyż takie jest oczekiwanie inwestorów. Z czasem jednak nie można wykluczyć, że powstanie również rynek dla mniejszych firm, które nie potrzebują aż tak dużych środków.
| Wielka Trójka |
| --- |
| Do uznanych, czołowych międzynarodowych instytucji ratingowych należą: Fitch Ratings, Standard & Poors, Moody's Investors Service. Na świecie działa ich kilkadziesiąt, ale część ogranicza się do rynków lokalnych. Pierwszy na świecie rating został wydany ponad 90 lat temu, w 1909 r. przez amerykańską agencję Moody's. |