Góra: Kryzys w emeryturach i tak nas dopadnie

*prof. Marek Góra, wykładowca SGH, współautor reformy emerytalnej: *Mocnych stron w tych propozycjach nie ma w ogóle. To próba ratowania się w trudnej sytuacji, która jest wynikiem wieloletnich zaniedbań i braku właściwych działań. Nie nastąpiła reforma służb mundurowych, nie nastąpiła reforma KRUS, a to były elementy niezbędne do właściwego działania całego systemu.

Teraz działania rządu to próba odwleczenia w czasie kryzysu, jaki czekać nas będzie w przyszłości. To nic innego, jak zamiatanie problemów pod dywan i udawanie, że ich nie ma.

To jest nieuprawnione twierdzenie. Sprowadzenie dyskusji publicznej do prostego rozgraniczenia, że OFE jest gorsze od ZUS lub na odwrót, jest absurdem, a całą dyskusja jest kuriozalna. System był tworzony z myślą jak największego zmniejszenia ryzyka w przyszłości, bo przecież nie wiadomo co się stanie za 20-30 lat.

Zakładaliśmy, że poszczególne elementy stanowić będą całość. Jeden uzupełnia drugi i w przypadku jakiś perturbacji, po którejś ze stron, druga je zmniejsza. ZUS i OFE to są równorzędne elementy, żaden nie jest ponad drugim. Dlatego naruszenie jednego spowoduje zachwianie równowagi całego systemu emerytalnego.

Kwestię kłamstwa zostawmy na boku. Powiem tylko, że nie ma ekonomicznego uzasadnienia do tego typu twierdzenia.

Jest to propozycja jeszcze gorsza od propozycji rządowej. To doprowadziłoby do znaczącego zmniejszenia efektywności całego systemu. W konsekwencji emerytury byłyby dużo niższe.

Działania jakie powinni podjąć rządzący, nie mogą przede wszystkim zwiększać ryzyka. Niestety proponowane rozwiązanie to właśnie spowoduje. Przekazanie części składki z OFE do ZUS spowoduje, że zachwiana zostanie równowaga pomiędzy dwoma filarami, które miały się uzupełniać.

Zamrożenie składek jest rozwiązaniem równie złym. Politycy szybko by wydali w ten sposób uwolnione środki. I w momencie, gdy trzeba by odwiesić składki do OFE to okazałoby się, że nie ma ich z czego płacić. W ten sposób rozwiązanie czasowe stałoby się rozwiązaniem bezterminowym.

Najlepszym rozwiązaniem, chociaż również wadliwym, bo przesuwającym problem w czasie, byłyby obligacje emerytalne. Mogłyby zostać wypuszczone z pominięciem rynków finansowych. Byłyby to obligacje długoterminowe, w odpowiedni sposób powiązane z przechodzeniem na emerytury kolejnych roczników.

Takie rozwiązanie pozwoliłoby nie wliczać tych obligacji do deficytu, zarówno według metodologii polskiej, jak i europejskiej. A to pozwoliłoby osiągnąć rezultaty zamierzone przez rząd, czyli obniżenie deficytu.

Nie wiem. Do świąt zarówno z rządu, jak i Rady Gospodarczej przy premierze, wychodziły sygnały, że wprowadzone będą właśnie obligacje emerytalne. Niestety tak się nie stało.