Lista kluczowych projektów dotyczących infrastruktury energetycznej (PCI - projects of common interest) jest dołączona jako aneks do przyjętego w środę raportu o stanie unii energetycznej. Realizacja PCI ma się przyczynić do zakończenia izolacji energetycznej niektórych państw unijnych, a także do integracji regionalnych rynków w Europie.
Choć organizacje ekologiczne narzekają, że dokument pokazuje, iż UE stawia na gaz jako na podstawowe paliwo energetyczne, realizacja projektów wspólnego zainteresowania zwiększy też udział energii z odnawialnych źródeł. Tym samym - jak przekonuje KE - nastąpi spadek emisji dwutlenku węgla do atmosfery.
Pierwsza lista PCI, która została przedstawiona w 2013 r., zawierała 248 projektów. KE nie była jednak zadowolona z szybkości ich realizacji, dlatego zdecydowała się ją ograniczyć. Przedstawiona w środę druga lista PCI zawiera już tylko 195 pozycji. - Są one znacznie lepiej dopasowane do podstawowych założeń unii energetycznej - przekonywał na konferencji prasowej w Brukseli wiceszef KE Marosz Szefczovicz.
Na liście, podobnie jak na poprzedniej, jest kilkanaście dużych projektów z naszego kraju. Niektóre z niej wypadły. Utrzymało się warte ponad 500 mln euro połączenie gazowe pomiędzy Polską i Litwą (GIPL), które ma skończyć izolację energetyczną państw bałtyckich. Umowa dotycząca struktury finansowania została podpisana w ubiegłym miesiącu.
Ogólnie "polskich" projektów gazowych na liście jest pięć, elektrycznych sześć, a związanych z ropą naftową - trzy.
Do projektów wspólnego zainteresowania ponownie zaliczono planowany most energetyczny z Niemcami GerPol, który ma zwiększyć możliwości przesyłu energii elektrycznej między Polską a Niemcami. Jest też kilka projektów dotyczących naszych wewnętrznych sieci, a także projekt dotyczący montażu tzw. przesuwników fazowych na polsko-niemieckich połączeniach Krajnik-Vierraden i Mikułowa-Hagenwerder. Dzięki tym urządzeniom napływający od zachodniego sąsiada prąd, który "zapycha" polskie sieci, ma być zatrzymywany na granicy.
Specjalnym traktowaniem w ramach PCI będą się też cieszyły planowane połączenia terminali LNG w Polsce i na Chorwacji. Wśród nich są interkonektory gazowe pomiędzy Polską i Czechami (m.in. planowany przez Gaz System Stork II), a także interkonektor Polska-Słowacja. KE przychylnie patrzy też na planowaną rozbudowę terminala LNG w Świnoujściu. Na liście PCI utrzymał się również projekt połączenia gazowego pomiędzy Polską i Danią (Baltic Pipe), który jest obecnie w fazie przedinwestycyjnej oraz projekt interkonektora z Niemcami.
Z projektów naftowych na liście utrzymały się terminal w Gdańsku, budowa rurociągu Brody-Adamowo i rozbudowa rurociągu pomorskiego (połączenie Plebanki koło Płocka z gdańskim terminalem przeładunkowym).
Z listy wypadł za to projekt dokończenia elektrowni szczytowo-pompowej Młoty na Dolnym Śląsku oraz plan modernizacji punktów wejścia na rurociągu Jamal we Lwówku i Włocławku.
Projekty wspólnego zainteresowania korzystają z przyspieszonych procedur wydawania pozwoleń, lepszych warunków regulacyjnych i mogą się kwalifikować do wsparcia finansowego ze środków instrumentu "Łącząc Europę". W ramach tego instrumentu przeznaczono 5,35 mld euro na transeuropejską infrastrukturę energetyczną w latach 2014-2020. Środki te pomogą szybciej wdrożyć projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania i uczynić je bardziej atrakcyjnymi dla inwestorów.
Z pierwszej listy PCI do końca 2015 r. zrealizowanych będzie 13 projektów. 62 kolejne mają być ukończone do 2018 r. Lista ma być aktualizowana co dwa lata.
Z Brukseli Krzysztof Strzępka (PAP)
Zobacz także: Ile zarabiają prezesi spółek energetycznych?
