Komisja Nadzoru Finansowego zatwierdziła nowy system ochrony instytucjonalnej bankowości spółdzielczej, tzw. IPS, w drugiej grupie banków spółdzielczych, skupionej wokół banku BPS - poinformowała KNF w komunikacie po wtorkowym posiedzeniu.
"Jest to drugi, po Systemie Ochrony SGB, system ochrony instytucjonalnej (IPS) w polskiej bankowości spółdzielczej, zgodny z wymogami unijnego rozporządzenia CRR. Decyzja KNF o uznaniu Systemu Ochrony BPS zawiera warunki, których realizacja przyczyni się do wzrostu bezpieczeństwa uczestników systemu" - głosi komunikat KNF.
Komisja dodała, że "utworzenie IPS wzmocni bezpieczeństwo i pozycję konkurencyjną tych banków spółdzielczych, które przystąpią do systemu ochrony instytucjonalnej". "W miejsce rozdrobionego systemu powstaje grupa bankowa o aktywach plasujących ją na szóstym miejscu wśród największych podmiotów bankowych w Polsce" - zaznaczyła KNF.
Uchwalona w czerwcu 2015 r. nowela ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych wprowadza nowy system ochrony instytucjonalnej, w ramach którego mogą się zrzeszać banki spółdzielcze. Jest dostosowaniem polskiego prawa do unijnego rozporządzenia z 2013 r. (tzw. rozporządzenie CRR), nakładającego na banki nowego rodzaju normy ostrożnościowe. W celu wypełnienia tych norm banki miały tworzyć nowego rodzaju zrzeszenia.
Ustawa zakłada m.in., że banki spółdzielcze mogą zrzeszać się w systemach ochrony instytucjonalnej (IPS), w ramach których wzajemnie gwarantują swoje zobowiązania. IPS gwarantują dodatkowe mechanizmy monitorowania ryzyka i dają bankom możliwość posiadania mniejszych tzw. "wag ryzyka" we własnych zasobach. Drugą wprowadzaną przez ustawę formą zrzeszania się banków spółdzielczych są tzw. zrzeszenia zintegrowane. Nakładają one na banki nieco mniejsze wymogi niż IPS. Nowe formy organizacyjne banków spółdzielczych muszą być zatwierdzane przez KNF.
Według źródeł PAP, w okresie przyjmowania ustawy z dwóch istniejących w Polsce grup banków spółdzielczych tylko grupa SGB postanowiła przystąpić do IPS, zaś banki z grupy BPS wolały wtedy zrzeszenia zintegrowane. Na zrzeszenia zintegrowane niechętnie jednak patrzyła od początku KNF.
W Sejmie posłowie przyjęli nawet poprawkę Senatu zakładającą, że KNF będzie mogła odmówić zatwierdzenia umowy zrzeszającej banki spółdzielcze, jeśli naruszałaby ona przepisy prawa, interesy klientów albo nie gwarantowałaby bezpieczeństwa gromadzonych w bankach środków. Poprawka ta miała dotyczyć właśnie przede wszystkim tzw. zrzeszeń zintegrowanych.
Szef Komisji Andrzej Jakubiak przekonywał w toku prac parlamentarnych, że gdyby banki z grupy BPS (właśnie w strukturze tej grupy znajdował się upadły niedawno Spółdzielczy Bank Rzemiosła i Rolnictwa w Wołominie) zdecydowałby się na stworzenie IPS, dałoby mu to duże korzyści z punktu widzenia płynności. W ostateczności tak się stało.
Poza nowymi formami zrzeszania się nowelizacja ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych wprowadza do polskiego prawa unijną zasadę, że banki te będą mogły ograniczać wykup udziałów członkowskich lub ten wykup zawieszać. Będą to mogły zrobić w ściśle określonych przypadkach, np. w sytuacjach postępowania naprawczego.
Ustawa zakłada również, że bank spółdzielczy mający kapitał założycielski wyższy niż równowartość 1 000 000 euro, lecz niższy niż równowartość 5 000 000 euro, może prowadzić działalność na terenie województwa, w którym znajduje się jego siedziba oraz na terenie powiatów, w których znajdują się jego placówki wykonujące czynności bankowe. Z kolei bank spółdzielczy mający kapitał założycielski o równowartości co najmniej 5 000 000 euro może prowadzić działalność na obszarze całego kraju.
