Rząd chce wybudować w Polsce 400 km nowych linii kolejowych, poważnie myśli też o kolejach dużych prędkości. Kto miałby to zrobić? Pojawił się pomysł powołania nowej spółki - wynika z informacji money.pl. I już trwają przepychanki, komu miałaby podlegać. Apetyt na to ma zarówno minister infrastruktury, jak i rozwoju.
Jeszcze na początku kadencji lotnictwo podlegało pod Ministerstwo Infrastruktury, którym rządzi Andrzej Adamczyk. W momencie likwidacji Ministerstwa Skarbu nadzór nad narodowym przewoźnikiem PLL LOT trafił nie do Adamczyka, ale do Ministerstwa Rozwoju Mateusza Morawieckiego. Nie minęły dwa lata, a Morawiecki pod skrzydłami ma także Centralny Port Komunikacyjny. Teraz w branży huczy od plotek, że następne do Ministerstwa Rozwoju trafią koleje. A przynajmniej część - ta związana z budową nowych linii.
Kto zbuduje tory
Rząd przy okazji budowania Centralnego Portu Komunikacyjnego chce zmienić cały układ transportowy kraju. Koncepcja przygotowana pod kierunkiem pełnomocnik rządu ds. CPK Mikołaja Wilda zakłada budowę 400-450 km nowych tras kolejowych oraz modernizację istniejących.
I to jest właśnie nowość. Bo koleje podlegają ministrowi infrastruktury Andrzejowi Adamczykowi. Natomiast pełnomocnikowi rządu ds. CPK bliżej do Ministerstwa Rozwoju. To właśnie ten resort zapewnia mu wsparcie merytoryczne i kancelaryjne. Od miesięcy o największym projekcie infrastrukturalnym tego rządu - Centralnym Porcie Komunikacyjnym - wypowiada się Mateusz Morawiecki, a nie Andrzej Adamczyk. Teraz okazuje się, że pod koncepcję budowy CPK mogą zostać też podciągnięte koleje.
Budową nowych linii ma się zająć nowa spółka, a nie podlegająca pod Adamczyka PKP Polskie Linie Kolejowe. Przypomnijmy. Teraz utrzymaniem linii kolejowych, remontami i budową nowych zajmują się właśnie PKP PLK. To gigant zatrudniający niemal 40 tys. osób i obracający miliardami - także unijnymi - na realizację inwestycji. Wydawałoby się więc naturalne, że firma specjalizująca się w zarządzaniu liniami i remontowaniu ich, będzie naturalnym wykonawcą planów wielkiej rozbudowy dróg żelaznych. To jednak wcale nie takie oczywiste.
Zapytaliśmy o to Mikołaja Wilda, pełnomocnika rządu ds. CPK. - O tym, jakie podmioty będą budować, rozbudowywać sieć kolejową pozostajemy w dialogu. Powinno się to wyjaśnić w najbliższym czasie - mówi.
- Czy nie powinna za to odpowiadać spółka PKP Polskie Linie Kolejowe? - pytamy. - Jest to jeden z wariantów, który bierzemy pod uwagę. Natomiast musimy mieć świadomość, że w Polsce od 20 lat praktycznie nie buduje się kolei - mówi Wild. Z naszych informacji wynika, że resort rozwoju ma apetyt na to, by taka nowa spółka celowa znalazła się pod jego wpływami.
Dla kogo duża prędkość
To nie jedyna rozbieżność. Widać ją też w podejściu do kolei dużych prędkości. Chciał ją budować rząd PO-PSL, ale odłożył pomysł na półkę, uznając, że jest zbyt drogi. Andrzej Adamczyk, wznawiając dyskusję na ten temat, mówił: - Jeżeli budowa kolei dużych prędkości będzie uzasadniona ekonomicznie, to należy ją podjąć. Bo Polacy na to zasługują. Ale ta kolej nie może być deficytowa.
Szefowie spółek kolejowych zachowują rezerwę. Zarównoprezes PKP PLK Ireneusz Merchel, jak i szef Grupy PKP Krzysztof Mamiński stawiają sprawę jasno: linia dużych prędkości ma sens, jeśli będzie połączona z europejskim systemem.
Tymczasem szybka kolej jest elementem koncepcji Centralnego Portu Komunikacyjnego. Umożliwiłaby dostanie się do portu z 14 miast wojewódzkich w mniej niż dwie godziny. Z Warszawy - w 15 minut. I ani słowa o połączeniach transgranicznych.
Jak dowiadujemy się nieoficjalnie ze źródeł zbliżonych do sprawy, oznacza to odkurzenie koncepcji linii Y z Warszawy przez Łódź do Poznania i Wrocławia. A co z połączeniem z zagranicznymi liniami? - Najpierw trzeba zintegrować transport wewnątrz kraju. Francuzi też zaczynali od połączenia między Paryżem a Lyonem, a nie na przykład Paryżem a Brukselą - mówi nasz rozmówca. Czyli zupełnie odwrotnie niż szefostwo polskiej kolei.
Jest się o co bić, ponieważ inwestycje kolejowe wiążą się z ogromnymi pieniędzmi. Krajowy Program Kolejowy zakłada wydanie do 2023 r. prawie 67 mld zł. Natomiast w koncepcji budowy CPK wyliczono, że w kolej trzeba zainwestować około 30 mld zł.
