Listy zastawne. Projekt znoszący bariery dla emisji listów zastawnych do komisji

Sejm skierował po środowej debacie do dalszych prac w komisji finansów publicznych rządowy projekt nowelizacji ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, który ma znieść bariery dla emisji listów zastawnych.

Wiceminister finansów Izabela Leszczyna uzasadniając projekt podkreśliła, że przewidziane w nim rozwiązania dotyczą specyficznego segmentu rynku - bankowości hipotecznej.

- Celem przedkładanego projektu jest zniesienie barier występujących na polskim rynku. Barier, które są przeszkodą dla emisji listów zastawnych w Polsce oraz obrotu listami zastawnymi zarówno na rynku krajowym, jak i rynku międzynarodowym - zaznaczyła Leszczyna.

Wskazała, że nowe rozwiązania mają umożliwić wykorzystanie przez banki na większą skalę refinansowania działalności kredytowej przez emisje listów zastawnych. Wyjaśniła, że projekt przewiduje mechanizmy zwiększające bezpieczeństwo listów zastawnych, transparentność procesu upadłościowego emitentów takich listów oraz zwiększające atrakcyjność listów dla potencjalnych inwestorów.

- Wejście w życie ustawy przyniesie skutki pozytywne zarówno dla banków, jak i ich klientów i gospodarki ogółem - oceniła. Według resortu finansów zmiana pomoże dostosować strukturę pasywów do aktywów banków, obniży też koszty kredytów oferowanych przez banki. Leszczyna poinformowała, że w polskich bankach finansowanie długoterminowych kredytów opiera się na krótkoterminowych depozytach.

Krystyna Skowrońska (PO) wyraziła nadzieję, że projekt nie będzie budził kontrowersji, a prace nad nim powinny się odbywać ponad podziałami politycznymi. - Ta regulacja jest bardzo oczekiwana przez rynek bankowy - powiedziała. Dodała, że obecnie banki udzielają rocznie ok. 30 mld zł kredytów, tymczasem obecny model finansowania tych kredytów krótkoterminowymi depozytami nie zapewnia bezpieczeństwa systemu. Według Skowrońskiej możliwość emisji listów zastawnych zmniejszy zdecydowanie tzw. ryzyko płynnościowe w sektorze bankowym.

Według Gabrieli Masłowskiej (PiS) celem projektu jest upowszechnienie listów zastawnych w obrocie na rynku kapitałowym w Polsce. Poinformowała, że listy to specyficzna forma dłużnych papierów wartościowych, długoterminowych i bezpiecznych. W ocenie Masłowskiej korzyści ze zmian odniosą zarówno banki udzielające kredyty hipoteczne, jak i nabywcy listów.

Posłanka zauważyła, że rodzi się jednak pytanie, czy zwiększy się bezpieczeństwo kredytobiorców. - Nie mamy na ten temat ani słowa w ustawie - zaznaczyła. Zastrzegła, że zmiany idą jednak w dobrym kierunku i powinna nimi zająć się komisja finansów publicznych.

Genowefa Tokarska z PSL zwróciła uwagę, że obecna ustawa o listach zastawnych i bankach hipotecznych nie przyniosła oczekiwanego efektu, a finansowanie długich aktywów krótkimi pasywami jest zagrożeniem dla banków. Tokarska uważa, że zmiany zwiększą bezpieczeństwo listów zastawnych, a tym samym przyczynią się także do wyższej oceny wiarygodności kredytowej banków.

Również Wincenty Elsner (SLD) podkreślił, że założeniem noweli jest stworzenie warunków dla emitowania listów zastawnych, które - według niego - są przydatnym instrumentem dla całego rynku kapitałowego. Poseł dodał, że w Polsce listami zastawnymi zabezpieczone jest tylko ok. 1 proc. kredytów hipotecznych, a na Zachodzie 20 proc., dlatego nad zmianami warto pracować.

Wśród najważniejszych zmian, wprowadzanych przez projekt ustawy jest m.in. umożliwienie wykorzystywania przez banki na szerszą skalę refinansowania działalności kredytowej poprzez emisje listów zastawnych. Projekt ma zwiększyć ustawową ochronę praw nabywców listów zastawnych, poprzez wprowadzenie szczegółowych zasad regulujących proces zaspokajania wierzycieli i określenie przebiegu procesu upadłości banku hipotecznego.

Inne zapisy projektu mają podwyższać bezpieczeństwo w działalności banków hipotecznych. Banki hipoteczne zostaną zobowiązane do utrzymywania wymogu zabezpieczenia listów zastawnych w wysokości co najmniej 10 proc. wartości emisji oraz tzw. bufora płynności na zabezpieczenie obsługi odsetek od listów zastawnych w okresie kolejnych 6 miesięcy.

Projekt podwyższa także limit umożliwiający refinansowanie, ze środków uzyskanych z emisji listów zastawnych, kredytów udzielanych na cele mieszkaniowe, z dotychczasowego poziomu 60 proc. do poziomu 80 proc. bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości. Zwiększa także możliwość inwestowania w listy zastawne przez otwarte fundusze emerytalne i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe.