Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) poinformowała dzisiaj, że potrzebuje dodatkowych środków na sfinansowanie kontroli nad realizacją porozumienia między Iranem a sześcioma mocarstwami w sprawie irańskiego programu nuklearnego. Chodzi o 6 mln euro.
MAEA odgrywa kluczową rolę w monitorowaniu i weryfikacji irańskiej aktywności nuklearnej.
Na 24 stycznia zaplanowano specjalne posiedzenie Rady Gubernatorów MAEA, w której zasiadają przedstawiciele 35 krajów; na spotkaniu ma być omawiana kwestia zwiększenia obowiązków oenzetowskiej agencji w związku z zawartą w listopadzie umową między Iranem a grupą 5+1, w skład której wchodzą stali członkowie Rady Bezpieczeństwa ONZ: USA, Chiny, Francja, Rosja i Wielka Brytania oraz Niemcy.
Zgodnie z listopadowymi ustaleniami Iranu i mocarstw grupa inspektorów MAEA ma wyjechać do Iranu w najbliższą sobotę, aby _ wprowadzić w życie pierwszy krok (porozumienia) _.
Negocjacje prowadzone z przedstawicielami sześciu mocarstw toczą się niezależnie od tych prowadzonych między Iranem i MAEA. W listopadzie oenzetowska agencja i władze w Teheranie osiągnęły porozumienie, na mocy którego Irańczycy w ciągu trzech miesięcy muszą podjąć szereg czynności, m.in. dopuścić kontrolerów do instalacji nuklearnych i udostępnić im informacje na temat programu. MAEA wielokrotnie podkreślała, że chce wyjaśnić wszystkie wątpliwości Zachodu, który obawia się, że Iran zamierza wykorzystać swój program atomowy do budowy broni masowej zagłady.
We wtorek MAEA podała, że planowane na następny tydzień rozmowy z Iranem na temat jego programu nuklearnego przesunięto na 8 lutego. Zdaniem oenzetowskiej agencji spotkanie przełożono na prośbę rządu w Teheranie. Pierwotnie negocjacje były zaplanowane na 21 stycznia, dzień po tym, gdy ma wejść w życie tymczasowe porozumienie atomowe zawarte między Iranem a światowymi mocarstwami.
Wstępne porozumienie grupy 5+1 i Iranu z 24 listopada 2013 roku z Genewy, jest tymczasowe - ma obowiązywać przez sześć miesięcy. Zakłada ograniczenie przez Irańczyków ich programu nuklearnego w zamian za czasowe zniesienie części międzynarodowych sankcji gospodarczych.
Wstępny koszt monitorowania i weryfikacji przez MAEA irańskiej aktywności nuklearnej mówi o _ dodatkowej sumie 6 mln euro (potrzebnej) w ciągu następnych sześciu miesięcy _. Około 10 proc. swego rocznego budżetu na inspekcje, wynoszącego 121 mln euro, MAEA przeznacza na Iran. Cały budżet agencji na 2014 rok wynosi 344 mln euro.
Według dyplomatów nie będzie problemu ze zdobyciem dodatkowych funduszy, jako że wiele państw członkowskich już wyraziło chęć dołożenia się i są to - jak donosi Reuters - nie tylko mocarstwa biorące udział w negocjacjach z Iranem. MAEA liczy 160 członków.
Iran zobowiązał się w tymczasowym porozumieniu m.in. wstrzymać wzbogacanie uranu powyżej 5 proc. i zneutralizować posiadane zapasy uranu wzbogaconego do 20 proc. Teheran zapowiedział również, że nie będzie instalował dodatkowych wirówek do wzbogacania uranu jakiegokolwiek typu, a także nie uruchomi reaktora atomowego w Araku i zapewni MAEA dostęp do zakładów produkujących wirówki i do kopalni uranu.
W zamian za to zniesione zostanie embargo na sprzedaż irańskiej ropy; Iran jednak nie będzie mógł zwiększyć produkcji surowca. Ponadto otrzyma licencje na naprawy i przeglądy techniczne swej cywilnej floty powietrznej. Częściowo zostaną zniesione sankcje dotyczące obrotu złotem, innymi metalami szlachetnymi i samochodami z Iranem.
Czytaj więcej w Money.pl
