O zwiększeniu dotacji dla samorządów zawodów medycznych w projekcie tegorocznego budżetu informowała w ubiegły wtorek wiceminister zdrowia Katarzyna Głowala na posiedzeniu sejmowej komisji zdrowia. Do tematu wróciło w poniedziałek Radio Zet, pisząc, że minister Konstanty Radziwiłł "zwiększa budżet samorządu lekarskiego, któremu przez lata szefował".
W informacji MZ na temat projektu ustawy budżetowej na 2016 r. w zakresie ochrony zdrowia przekazanej podczas komisji napisano, że dotacje dla samorządów medycznych z przeznaczeniem na pokrycie kosztów czynności przejętych od organów administracji państwowej to ok. 20 mln zł, czyli ok. 307 proc. planu po zmianach na 2015 r.
MZ wyjaśniało, że do czynności finansowanych z budżetu resortu należą np. prowadzenie rejestru pielęgniarek i położnych, lekarzy i aptekarzy; zadania związane z prawem wykonywania zawodu, a także orzecznictwo w przedmiocie niezdolności do wykonywania zawodu i w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej.
Resort podawał, że wzrost wydatków o 14 mln zł przeznaczonych dla izb lekarskich spowodowany jest głównie koniecznością zawarcia ugód z samorządem lekarzy za lata ubiegłe, jak również zwiększeniem bieżących nakładów na pokrycie kosztów.
Rzeczniczka MZ Milena Kruszewska w poniedziałek w informacji dla PAP przypomniała, że samorząd lekarski otrzymuje z budżetu środki np. na pokrycie kosztów czynności dotyczących przyznawanie prawa wykonywania zawodu oraz uznawanie kwalifikacji lekarzy, będących obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, zamierzających wykonywać zawód lekarza na terytorium Polski.
Samorząd lekarski, jak wskazał Kruszewska, zobowiązany jest także do prowadzenia rejestrów: lekarzy, podmiotów wykonujących działalność leczniczą w zakresie praktyk lekarskich, podmiotów prowadzących kształcenie podyplomowe lekarzy oraz lekarzy tymczasowo i okazjonalnie wykonujących zawód. Izby lekarskie, jak przypomniała rzeczniczka, prowadzą także m.in. postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy, niezdolności do wykonywania zawodu lub niedostatecznego przygotowania do wykonywania go.
Kruszewska podała, że środki finansowe przyznawane samorządowi lekarskiemu na realizację zadań przejętych od administracji państwowej pozostawały od 2004 r. na praktycznie niezmienionym poziomie pomimo wzrostu liczby zadań wykonywanych przez izby.
Jako przykład rzeczniczka wskazała, że od 2004 r. środki na dotację dla samorządu lekarskiego wzrosły z 2 399 400 zł do 2 463 000 zł w 2015 r. (plan na 2015 r. - ostatecznie po zmianach dotacja wzrosła do 3 963 000 zł). W tym samym czasie - wg danych wynikających ze sprawozdań izb lekarskich - wyraźnie wzrosła liczba zarejestrowanych lekarzy i lekarzy dentystów - z 150 596 do 177 094 osób, czyli o 17,6 proc.
Rzeczniczka zasygnalizowała, że również liczba spraw rozpatrywanych przez sądy lekarskie - co jest zadaniem najbardziej kosztochłonnym - wzrosła ponad dwukrotnie - z 298 do 778 rocznie, czyli o 161,1 proc. w stosunku do 2004 r.
,,W efekcie tej sytuacji stawki jednostkowe przeznaczone na finansowanie powyższych zadań, pomimo rosnących kosztów ponoszonych przez ten samorząd, corocznie ulegają faktycznemu zmniejszeniu" - podała Kruszewska.
Skutkiem tego - jak przypomniała - są wnoszone od 2011 r. - a odnoszące się do okresu od 2007 r. - roszczenia samorządu lekarskiego o wypłatę środków finansowych stanowiących równowartość rzeczywiście poniesionych kosztów wykonywania zadań.
Rzeczniczka resortu podkreśliła, że różnica pomiędzy wysokością środków na dotację dla samorządu lekarskiego przewidzianych w budżecie i wnioskowanych przez poszczególne izby lekarskie przekracza rocznie ogółem kilka milionów złotych.
Kruszewska wskazała, że niedostateczne - zdaniem samorządu lekarzy - finasowanie z budżetu państwa określonych w ustawie zadań wykonywanych przez organy samorządu doprowadziło do wystąpienia przez większość izb lekarskich z roszczeniami przeciwko Skarbowi Państwa o zapłatę różnicy pomiędzy kwotą wypłacanej dotacji a kwotą faktycznie poniesionych przez izbę środków.
Jak podała, kwestia zwrotu izbom całkowitych poniesionych kosztów była przedmiotem rozstrzygnięć sądów cywilnych. W ich wyniku część z izb w sposób prawomocny uzyskała od Skarbu Państwa zwrot wnioskowanych kwot stanowiących pokrycie faktycznie poniesionych kosztów realizacji zadań wymienionych w ustawie. Kwoty te, jak podkreśliła, znacznie przekraczały kwoty przekazywane w poszczególnych latach izbom z budżetu państwa i zawierały dodatkowo koszty sądowe i odsetki. Skarb Państwa z tego tytułu wypłacił łącznie 1 091 650 zł.
Ogółem w latach 2011-2015 do Ministerstwa Zdrowia wpłynęły "zawezwania do próby ugodowej" na łączną kwotę 23 522 000 zł oraz skierowane do sądu pozwy izb lekarskich dotyczące różnych lat, na łączną kwotę 5 950 000 zł.
W związku z tym w projekcie budżetu na 2016 r. przewiduje się zwiększenie środków zarówno na działania samorządu w roku bieżącym (o kwotę 4 mln zł), jak i uwzględnia się kwotę 10 mln na podpisanie ugód za lata poprzednie.
Kruszewska oceniła, że w bieżącym roku negocjacje z samorządem mogą po raz pierwszy od lat przynieść rozwiązania zadowalające obie strony i zapobiec dalszemu występowaniu na drogę sądową o zwrot poniesionych kosztów przez samorząd lekarski.
