Nie możemy uzależniać się od importu taniej, lecz "brudnej", bo nieobciążonej poważnymi zobowiązaniami ograniczania CO2 energii rosyjskiej - powiedział w Wilnie minister rozwoju Mateusz Morawiecki. Wicepremier otworzył tam tak zwany most energetyczny między Polską a Litwą. Wcześniej zapowiadał, że oba te kraje powinny też ściślej współpracować przy zakupie LNG.
[Aktualizacja 15:02]
Morawiecki uczestniczył w poniedziałek w Wilnie w oficjalnej inauguracji połączenia elektroenergetycznego Litwy z Polską i Szwecją (tzw. mostem energetycznym). Dzięki niemu ma się zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne Polski i krajów bałtyckich. Warte 550 mln euro połączenie LitPol Link łączy Ełk z miastem Alytus na Litwie. Dzięki niemu, a także dzięki połączeniu Nordbalt ze Szwecją, które również ma być oficjalnie uruchomione w poniedziałek, państwa bałtyckie po raz pierwszy w historii będą zintegrowane z sieciami energetycznymi Europy Zachodniej. W ubiegłym tygodniu ruszył handel energią na tym połączeniu.
W Wilnie dziennikarze pytali szefa resortu rozwoju, czy możliwość kupowania tańszej energii np. ze Szwecji, nie wpłynie niekorzystnie na konkurencyjność polskiej energetyki i na czym najbardziej nam zależy: na taniej energii, czy zachowaniu jak największej ilości polskiej energii. Morawiecki powiedział, że zależy nam na obu tych rzeczach.
- W kontekście przepływu prądu to trzeba jeszcze zaznaczyć jedną rzecz. Nie chcemy, żeby te połączenia doprowadziły do jakiegoś uzależnienia od nadmiernego importu taniej, "brudnej" energii z Rosji - powiedział wicepremier i dodał, że rosyjski sektor energetyczny nie ma "na sobie żadnych poważnych zobowiązań CO2".
Jak podkreślił, takie uzależnienie zmniejszyłoby "zdecydowanie" konkurencyjność polskiej energetyki, choć "w krótkim terminie mogłoby nawet zwiększyć konkurencyjność polskiego przemysłu" - zaznaczył Morawiecki.
Dodał jednak, że nie chodzi o to, by w wyniku korzyści dla jednego sektora, powstawały problemy w innym.
- W prawdziwej unii energetycznej nie ma miejsca na wyspy energetyczne, dlatego energia elektryczna musi być w stanie swobodnie przepływać przez granice. Dziś podejmujemy znaczący krok w kierunku większego bezpieczeństwa dostaw dla odbiorców energii elektrycznej w regionie, a także zwiększenia konkurencji na rynku - ocenił unijny komisarz ds. energii Miguel Canete.
Zdolność przesyłowa właśnie otwartego połączenia wynosi 500 MW, ale do 2020 r. ma zostać podwojona. Druga faza projektu przewiduje wzmocnienia wewnętrznych linii w Polsce między Stanisławowem i Olsztynem Mątki oraz na Litwie między miastami Olita i Kronie. Obie inwestycje są na liście unijnych projektów wspólnego zainteresowania (PCI).
Połączeniem LitPol można już przesyłać energię. Pierwsza aukcja odbyła się 8 grudnia. LitPol Link jest częścią Bałtyckiego Planu Międzysystemowego Połączenia Rynku Energii (BEMIP). Łączna wielkość nakładów poniesionych przez stronę polską na realizację budowy mostu elektroenergetycznego to ok. 1,8 mld zł, z czego dofinansowanie unijne wynosi ok. 868 mln zł.
**Morawiecki za współpracą przy zakupie LNG **
Morawiecki jeszcze przed przylotem do Wilna mówił, że Polska i Litwa, które mają terminale gazowe w Świnoujściu i w Kłajpedzie, mogą wspólnie negocjować zakupy gazu LNG. Dodał, że na Litwie będzie rozmawiał o budowie połączenia gazowego Polska-Litwa, by wzmocnić system bezpieczeństwa energetycznego obu krajów.
- Teraz, gdy mamy dwa terminale, możemy wspólnie negocjować zakupy gazu. Litwa już w tej chwili prowadzi zakupy gazu LNG. Warto jest wspólnie negocjować, bo zawsze są to wyższe wolumeny i lepsze ceny każde 10 dolarów na 1000 metrów sześciennych gazu to bardzo dużo pieniędzy - powiedział Morawiecki dziennikarzom w poniedziałek w drodze do stolicy Litwy.
W stolicy Litwy miał zaplanowane spotkania z premierem tego kraju Algirdasem Butkievicziusem i przedstawicielami firm Lit-Pol oraz Orlen-Lietuva.
- Uważam, że zużycie gazu może rosnąć. Dzisiaj zużywamy około 15 mld metrów sześciennych. Jeżeli będziemy zwiększać zużycie, to warto myśleć o zwiększeniu mocy terminala w Świnoujściu do 7,5 mld metrów sześciennych i warto, tak jak zostało zapowiedziane, sprawdzić zasadność budowy nowego terminalu. Na pewno bardzo poważnie to rozważymy - zaznaczył.
Morawiecki ocenił, że stosunki polsko-litewskie są bardzo ważne. - Mam nadzieję, że wymiana handlowa między Polską a Litwą jeszcze bardziej się ożywi, bo Litwa jest jednym z naszych najbliższych partnerów na podobnym poziomie rozwoju do nas. Chciałbym, żebyśmy podwoili naszą wymianę handlową w ciągu najbliższych ośmiu lat i wierzę głęboko, że mamy tutaj korzyści do zaoferowania sobie wzajemnie - zaznaczył.
