.
Takie rozwiązanie zakłada projekt nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, autorstwa posłów AWS-UW, którego drugie czytanie odbyło się we wtorek.
Komisja rekomendowała ponadto Sejmowi odrzucenie projektu SLD, precyzującego zapisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Sejm przegłosuje ten wniosek w środę rano.
Propozycja przeprowadzania referendów wynika z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 29 maja. Uznał on bowiem za niezgodny z konstytucją przepis ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (zaskarżony przez grupę posłów SLD), który dawał członkom spółdzielni prawo do nabycia mieszkań lokatorskich za nie więcej niż 3 proc. wartości rynkowej lokalu. Spółdzielnia, o ile zainteresowane osoby wystąpiły z wnioskiem w tej sprawie, nie mogłaby odmówić dokonania przeniesienia własności.
Trybunał uznał m.in., że zakwestionowany zapis narusza prywatną własność, jaką jest mienie spółdzielni.
Zaakceptowany przez komisję projekt zakłada, że wniosek o przeprowadzenie referendum wśród członków spółdzielni będzie musiało poprzeć co najmniej 50 członków spółdzielni. Następnie byłaby powoływana spośród członków spółdzielni specjalna komisja do przeprowadzenia referendum (5-11 osób). Referendum byłoby ważne bez względu na liczbę osób biorących w nim udział.
'Referendum budzi wątpliwości' - powiedział Jerzy Jankowski w imieniu SLD. Zastrzeżenia dotyczą tego, że nie jest jasno określony sposób przeprowadzenia referendum. Poza tym, wątpliwości budzi propozycja, żeby referendum dotyczyło sprzedaży mieszkań lokatorskich akurat za 3 proc. wartości rynkowej. Ta kwota nie powinna być określona. O jej wysokości powinni zdecydować sami członkowie spółdzielni w referendum.
Paweł Bryłowski w imieniu UW powiedział, że wątpliwości budzi zapis projektu, który określa, że referendum byłoby ważne bez względu na liczbę biorących w nim udział członków spółdzielni.
'Myślę, że opatrzność czuwa nad Rzeczpospolitą. (...) Gdyby nie orzeczenie Trybunału, członkowie płaciliby te 3 proc.' - mówił Tomasz Wójcik, przedstawiając stanowisko AWS. W jego ocenie możliwe jest nieodpłatne przekazanie spółdzielcom mieszkań lokatorskich i w związku z tym zgłosił umożliwiającą to poprawkę.
Wójcik powiedział PAP, że członkowie spółdzielni, zajmujący mieszkania na zasadzie spółdzielczego prawa lokatorskiego, ponieśli już pełne koszty budowy lokalu, ponieważ wnieśli wkład budowlany i spłacili kredyt, zaciągnięty przez spółdzielnie, w części przypadającej na konkretne mieszkanie.
Dodał, że jedynym zatem kosztem, jaki musieliby ponieść członkowie spółdzielni, nabywający na własność mieszkanie lokatorskie, byłaby to spłata umorzenia kredytu, z jakiego korzystały spółdzielnie od Skarbu Państwa.
Jego zdaniem byłyby to bardzo małe kwoty, rzędu kilku złotych, ponieważ dotyczą tzw. kredytów dawno zaciągniętych i członkowie rozliczaliby się tak, jak spółdzielnie, które umorzone kwoty zwracają do Skarbu według ich wartości nominalnej, a nie zwaloryzowanej.
W związku ze zgłoszonymi w drugim czytaniu poprawkami zarówno przez kluby, jak i indywidualnie przez posłów, zaakceptowany przez komisję projekt nowelizacji trafi ponownie do komisji.
Wśród poprawek jest m.in. propozycja Marka Mazurkiewicza (SLD), by było możliwe ustanawianie nie tylko lokatorskiego prawa do lokalu i prawa odrębnej własności, ale także ograniczonego prawa własności, czyli spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Zgonie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych obecnie niemożliwe jest ustanawianie spółdzielczego prawa do lokalu.
Według Mazurkiewicza, możliwość ustanawiania ograniczonego prawa własności do lokalu jest potrzebna, ponieważ w związku z orzeczeniem Trybunału, pozwoli nabywać mieszkania tańszym kosztem niż obecnie.
Zaakceptowany przez komisję poselski projekt nowelizacji ustawy ma głównie charakter precyzujący. Jednoznacznie określa, że koszty związane z przeniesieniem własności, m.in. założenia księgi wieczystej, ponosi członek spółdzielni. Ponadto określa wysokość opłat za założenie księgi wieczystej.
Drugi projekt, którego odrzucenia chce komisja, również precyzuje zapisy. Umożliwia m.in. ustanawianie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w przypadku rozpoczęcia tego procesu przed wejściem w życie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Obecnie nie jest to możliwe.
Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych obowiązuje od 24 kwietnia tego roku.
