Najwyższa Izba Kontroli krytycznie oceniła kolejowe inwestycje. W opublikowanym właśnie raporcie NIK wytknęła Polskim Liniom Kolejowym, że nie dostosowały zakresu budów do swoich możliwości. W efekcie część zaplanowanych projektów w Wieloletnim Programie Inwestycji Kolejowych nie została wykonana.
Celem Wieloletniego Programu Inwestycji Kolejowych była modernizacja oraz budowa linii i stacji kolejowych wraz z budowlami inżynierskimi, urządzeniami zasilania, zabezpieczeniami ruchu, łączności i sygnalizacji. Realizacja zadań w planowanym terminie, w latach 2011-15, miała zapewnić między innymi podniesienie przepustowości linii kolejowych i poprawę bezpieczeństwa ruchu kolejowego.
Jak mówi Krzysztof Kwiatkowski, szef NIK, nie zostały też wykorzystane pieniądze unijne, przeznaczone na modernizację linii kolejowych. Do końca 2015 r. nie zakończono niemal połowy ze 153 projektów ujętych w programie i nie wykorzystano ponad 11,3 mld zł zaplanowanych w 2011 r. ze środków unijnych na infrastrukturę kolejową. Miliardy złotych wydane w tym czasie na modernizację oraz budowę linii i stacji kolejowych poprawiły ich stan techniczny, jednak dla pasażerów niewiele się zmieniło - pociągi nadal nie rozwijają dużych prędkości na trasach.
Z raportu wynika, że największe problemy Polskie Linie Kolejowe miały z realizacją inwestycji, których wartość przekraczała miliard złotych. W latach 2011-15 zaplanowano wykonanie 12 takich inwestycji. Zrealizowano tylko połowę. Zdaniem NIK należy usprawnić system finansowania, a także dostosować przepisy, by inwestycje były szybciej realizowane.
Przypomnijmy, że przyjęty we wrześniu 2015 roku jeszcze przez poprzedni rząd "Krajowy program kolejowy do 2023 r." założył wydanie na inwestycje w infrastrukturę kolejową jeszcze większe pieniądze, bo ponad 67 mld zł do 2023 r. W listopada 2016 r. obecny rząd przyjął uchwałę ws. przyjęcia zaktualizowanego programu.
Jak podało Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa, celem aktualizacji było usystematyzowanie i doprecyzowanie KPK, co ma usprawnić realizację i wydanie przewidzianych w nim środków. Koszt realizacji Programu ma wynieść ok. 66,4 mld. W aktualizacji m.in. inaczej rozplanowano wydatki w czasie, zmniejszając tzw. górkę inwestycyjną w latach 2019-2020 (zobacz co planuje kolej)
.