OFE mają nadzieję, że nie będziemy z nich rezygnować, jeśli zmieni się prawo. Mają argumenty. Ich średnie stopy zwrotu są wyższe niż funduszy inwestycyjnych. Ale, właśnie - średnie. Szczegółowe dane aż tak optymistyczne nie są, bo są fundusze lepsze i gorsze.
W ciągu ostatnich czterech lat, a konkretnie od momentu, gdy otwartym funduszom emerytalnym państwo zabrało połowę środków i nakazało inwestować głównie w akcje, fundusze pomnażały oszczędności emerytalne w tempie wynoszącym 26,4 proc. - tak wynika z raportu Analiz Online. W tym samym czasie odebrane środki wypracowały na subkoncie w ZUS 18,5 proc.
Oprócz waloryzacji w ZUS, średnie wyniki OFE były lepsze od bankowych depozytów oraz różnych grup funduszy inwestycyjnych - podano w komunikacie prasowym.
- Analiza wyraźnie pokazuje, że inwestowanie na rynku kapitałowym, przy odpowiednim składzie portfela, może być kluczem do efektywnego pomnażania oszczędności. Te fakty wydają się bardzo istotne dla trwającej debaty społecznej nad Pracowniczymi Planami Kapitałowymi - tłumaczy Małgorzata Rusewicz, prezes Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych.
Przy okazji raportu Analiz Online OFE chcą się najwyraźniej przypomnieć ludziom, którzy złożyli w nich pieniądze. Być może za niedługi już czas ci sami ludzie będą decydować, czy zostawić sobie jednostki OFE, czy może wybrać inną formę inwestycji. To jeśli zmieni się ustawa i wprowadzone zostaną Pracownicze Programy Kapitałowe.
- PPK mają podnieść stopę zastąpienia przyszłych emerytów. Aby wzrost tej stopy był jak największy, potrzebna będzie konkurencja pomiędzy podmiotami zarządzającymi oszczędnościami. Dołączenie do nich PTE, podmiotów osiągających najlepsze wyniki przy najniższych kosztach, może poprawić efektywność całego programu - twierdzi Małgorzata Rusewicz, prezes IGTE.
"Podrasowane" dane
Trzeba pamiętać, że raport Analiz Online dotyczy końcówki rekordów na giełdzie w styczniu b.r., więc dane są w ten sposób naturalnie „podrasowane” przez wysokie kursy akcji. Z oczywistych powodów lokaty, fundusze obligacji, pieniężne czy mieszane nie mają w takich okolicznościach szans. Inaczej to będzie wyglądać w momencie dekoniunktury.
Interesujące jest natomiast porównanie z działającymi na rynku funduszami akcji oraz indeksami giełdowymi. Okazuje się, że OFE wyprzedziły w ostatnich czterech lat indeks WIG20, co samo w sobie się chwali, bo nie jest regułą w przypadku funduszy.
Tu jednak też jest jedno „ale”. WIG20 nie uwzględnia otrzymywanych dywidend, a OFE je otrzymują, więc i stopa zwrotu jest przez to automatycznie wyższa. Indeks WIG, w którego konstrukcji dywidendy już uwzględniono, OFE udało się pokonać tylko o niecały punkt procentowy.
Nie udało się to jednak wielu funduszom rynku akcji zarządzanym przez Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych. Ich średnia stopa zwrotu wyniosła 12,6 proc., WIG 25,4 proc., a OFE 26,4 proc.
src="https://money.wpcdn.pl/i/h/199/art421831.png"/>Zestawienie zwykłych stóp zwrotu dla różnych form oszczędzania. Kliknij, aby powiększyć.
Tu też można jednak mieć uwagi do tego typu wyliczeń. Średnia liczona była dla funduszy akcji polskich o uniwersalnej strategii. Średni wynik zaniżył więc słaby wynik funduszu Quercus lev, który stracił 22 proc. w cztery lata, czy Caspar Akcji Polskich (-20 proc.).
Z drugiej strony Investor Akcji dał jednak stopę zwrotu 45 proc., a łącznie trzynaście funduszy przekroczyło stopę zwrotu wykazaną przez OFE. Wyliczanie średnich to zajęcie pożyteczne, ale czasem może nie pokazywać „całokształtu”.
„W środowisku rekordowo niskich stóp procentowych i zdecydowanej poprawy koniunktury na warszawskim parkiecie od połowy 2016 roku, osiągnięcie przez OFE stóp zwrotu wyższych od wyników produktów o niskim profilu ryzyka, czy też oprocentowania depozytów bankowych dla klientów indywidualnych, nie jest zaskoczeniem” - piszą Analizy Online.
Analitycy wyliczyli, jaka byłaby różnica przy regularnych wpłatach w ciągu tych czterech lat. Dla przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce wartość kapitału zgromadzonego na hipotetycznym rachunku w otwartym funduszu emerytalnym jest o 638 zł wyższa, niż uśredniony wynik w grupie akcji polskich o uniwersalnej strategii.
„Na korzyść OFE w analizie stóp zwrotu netto oddziałuje poziom kosztów, którymi obciążane są przekazywane składki. Niższa jest bowiem zarówno opłata manipulacyjna (pobierana przy wpłacie środków), jak i opłata za zarządzanie” - podają Analizy Online.
Jak widać z poniższej tabeli, choć OFE na tle rynku wyglądają dobrze, to nie udało im się pokonać m.in. indeksu WIG20TR i WIG, czyli indeksów giełdowych uwzględniających dywidendy.
Korzyści wynikające z regularnego oszczędzania (wypracowany zysk w zł) | |
---|---|
OFE | 1308 |
fundusze akcji polskich | 669 |
fundusze stabilnego wzrostu | 188 |
fundusze zrównoważone | 426 |
fundusze dłużne uniwersalne | 171 |
fundusze gotówkowe i pieniężne | 232 |
waloryzacja | 728 |
inflacja | 118 |
depozyty | 200 |
WIG20TR | 1419 |
WIG20 | 1054 |
WIG | 1474 |
subkonto ZUS | 439 |
Źródło: Analizy Online, Wpłacony kapitał 6021 zł, dane za okres luty 2014 - styczeń 2018 |