Komisja Kodyfikacyjna opracowująca założenia nowej Ordynacji podatkowej wykonała nie lada zadanie w bardzo szybkim czasie - mówił w środę minister finansów Mateusz Szczurek, dziękując członkom Komisji za pracę.
Podczas środowego spotkania w resorcie finansów szef MF dziękował członkom Komisji Kodyfikacyjnej za ich pracę nad nową Ordynacją podatkową.
- To była nie lada praca w niesamowitym czasie. Jednocześnie im bardziej i głębiej wczytuję się w wynik tych prac, tym bardziej jestem zachwycony efektami - mówił Szczurek.
- To nie jest koniec i wierzę, że niezależnie, kto będzie rządził, to obecnym tu będzie dane dokończyć to dzieło - dodał, zwracając się do członków Komisji Kodyfikacyjnej, którym wręczył dyplomy.
Kierunkowe założenia nowej Ordynacji podatkowej, które we wtorek przyjął rząd opracowała Komisja Kodyfikacyjna Ogólnego Prawa Podatkowego kierowana przez prof. Leonarda Etela. Dokumentowi przyświecają dwa cele. Pierwszy to zmiana społecznego przekonania, że "organy podatkowe są złe" - dlatego w założeniach zadbano o prawa podatnika w jego relacjach z organami podatkowym. Drugi cel, to zwiększenie efektywności realizacji zobowiązań podatkowych.
Jak powiedział PAP w środę prof. Etel Komisja miała cztery miesiące na przygotowanie założeń. - Termin był dosyć napięty, ale wywiązaliśmy się z niego. (...) Obawiałem się, że minister finansów będzie narzucał nam pewne rozwiązania, co będzie trudne do zaakceptowania przez większość członków Komisji. Nic takiego nie miało jednak miejsca - podkreślił Etel.
Szczurek dopytywany, czy po wyborach parlamentarnych, które odbędą się 25 października, prace nad nową Ordynacją podatkową będą kontynuowane, stwierdził: - Jeśli rządził będzie ktoś mądry, to nie wyobrażam sobie, by było inaczej.
Komisja zaproponowała w przygotowanym przez siebie dokumencie m.in., by podatnikom dać uprawnienie do uzyskiwania z wielu źródeł informacji o charakterze urzędowym oraz ochronę, jeśli podatnik się do nich zastosuje. Podatnicy mogliby dokonać uzgodnień z organem podatkowym, co do przeszłych lub przyszłych rozliczeń - zanim dojdzie do sporu. W ustawie znalazłaby się procedura rozwiązywania sporów z udziałem mediatorów.
Założenia przewidują dłuższe terminy na wniesienie odwołania lub zażalenia - odpowiednio do 30 i 14 dni.
Zmiany mają dotyczyć też przedawnień zobowiązań podatkowych. Organ podatkowy miałby skrócony czas na dokonanie wymiaru podatku (doręczenia decyzji pierwszej instancji) - 3 lata dla rozliczenia podatków spoza działalności gospodarczej i 5 lat do rozliczeń przedsiębiorców. W przypadku, gdy wysokość podatku jest znana (wynika z deklaracji, decyzji) organ podatkowy mógłby egzekwować należności przez 5 lat.
W założeniach znalazła się propozycja wprowadzenia postępowania uproszczonego. Założenia przewidują też wprowadzenie do Ordynacji ogólnych zasad prawa podatkowego m.in. zasady ugodowego załatwiania spraw, czy zasady rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika (in dubio pro tributario).
Nowa Ordynacja ma też zawierać katalog podstawowych praw i obowiązków podatnika. Wśród nich miałoby się znaleźć m.in.: prawo do rzetelnego, bezstronnego, sprawnego i terminowego załatwiania sprawy podatkowej; prawo do ochrony prywatności i danych podatnika; prawo do naprawienia szkody; prawo do uzyskania informacji; prawo do uprzejmego, profesjonalnego i sprawiedliwego traktowania.
Na nowo zostaną uregulowane zasady pełnomocnictw - najważniejsza zmiana będzie dotyczyła pełnomocnictwa ogólnego. Nie trzeba będzie przedstawiać pełnomocnictwa do akt każdej sprawy. Pełnomocnictwa znajdą się w internetowym "Centralnym Rejestrze Pełnomocnictw Ogólnych".
Przewidziano centralizację zasad udzielania interpretacji indywidualnych w przypadku podatków lokalnych oraz utworzenie wspólnej bazy do publikacji takich interpretacji.
Zwiększona ma być rola tzw. czynności sprawdzających, jako mniej sformalizowanej formy weryfikacji zobowiązań. Będą one mieć pierwszeństwo przed wszczęciem kontroli podatkowej i kończyć się złożeniem przez podatnika korekty. Korekta poniżej 50 zł nie wymagałby jakiegokolwiek udziału podatnika.
Ponadto zaproponowano uporządkowanie procedury kontroli podatkowej. Zdaniem Komisji powinna być ona przyjazna dla podmiotów wywiązujących się z obowiązków podatkowych. Natomiast kontrola skarbowa powinna być nakierowana na zwalczanie przestępczości skarbowej: działania w zorganizowanej grupie przestępczej, pranie brudnych pieniędzy, wystawianie pustych faktur itp.
W przyszłej Ordynacji ma się też znaleźć tzw. klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Miałaby ona uniemożliwić dokonywanie sztucznych i niemających uzasadnienia gospodarczego czynności, za pomocą których podatnik próbowałby ominąć przepisy i osiągnąć korzyści podatkowe. Ciężar udowodnienia tych okoliczności będzie spoczywał na organach fiskusa. "Wraz z klauzulą przewidziano instytucje prawne zapewniające podatnikowi jak najwyższy stopień bezpieczeństwa prawnego" - wskazała Komisja w założeniach.
Zobacz także: Będą niższe podatki. Zobacz, kto zapłaci mniej