Litewska państwowa spółka kolejowa Lietuvos Geleżinkeliai (LG) i polska spółka naftowa Orlen Lietuva osiągnęły porozumienie w spornej kwestii dotyczącej taryf za przewóz ładunku koleją.
Kancelaria rządu Litwy poinformowała we wtorek, że w środę zostanie podpisana uzgodniona umowa partnerska. Udział w uroczystości podpisywania umowy wezmą premier Litwy Saulius Skvernelis, litewski minister transportu Rokas Masiulis, dyrektor generalny LG Mantas Bartuszka i prezes PKN Orlen Wojciech Jasiński.
Szczegóły umowy na razie nie są ujawniane. Według agencji BNS, LG i Orlen osiągnęły kompromis w sprawie przewozu produktów ropopochodnych koleją i wzajemnego zadłużenia za lata 2014 - 2016.
Zgodnie z porozumieniem, stawki kolejowe, które będzie płacił Orlen w latach 2017-2023 będą nieco wyższe niż dotychczas, ale niższe niż zostało to przewidziane we wcześniejszej umowie. Obie strony mają także odstąpić od licznych spraw sądowych i postępowań arbitrażowych, toczących się przed litewskimi sądami.
Orlen Lietuva od lat płaci za transport kolejowy więcej niż konkurenci z innych krajów. Od 2008 r., gdy zdemontowano 19 km torów w kierunku łotewskiego miasta Renge, Orlen Lietuva jest zmuszone do transportu swych produktów dłuższą, liczącą 150 km drogą kolejową. Rozmowy między PKN Orlen, Orlen Lietuva a LG w sprawie spornych kwestii toczyły się od lat. W grudniu 2014 r. Orlen Lietuva złożyła w sądzie arbitrażowym w Wilnie wniosek o wszczęcie postępowania arbitrażowego przeciw Lietuvos Geleżinkeliai, w którym domaga się przeliczenia taryf za przewozy kolejowe zgodnie z umową zawartą z litewskim podmiotem kolejowym. Również LG wszczęły postępowania sądowe, w których domagają się od Orlen Lietuva zapłaty z tytułu opłat za przewozy kolejowe.
PKN Orlen kupił w 2006 r. za 1,49 mld dol. od Jukosu 53,7 proc. akcji litewskiej spółki Mażeikiu Nafta zarządzającej rafinerią w Możejkach, a następnie na mocy umowy z rządem Litwy nabył kolejne 30,66 proc. udziałów za ponad 852 mln dol. Po sfinalizowaniu sześć lat temu z rządem Litwy umowy kupna pozostałych 10 proc. udziałów i przeprowadzonym wykupie od drobnych inwestorów, płocki koncern ma 100 proc. akcji litewskiej rafinerii, która w 2009 r. zmieniła nazwę na Orlen Lietuva.
Według danych PKN Orlen na kupno Orlen Lietuva oraz na prowadzone tam od 2006 r. inwestycje płocki koncern wydał ok. 4 mld dol. Obecnie Orlen Lietuva jest największym podatnikiem na Litwie.
Z Wilna Aleksandra Akińczo
