Rodzice mogą rozliczyć się razem z dziećmi, jednak z przywileju skorzystają wyłącznie ci, którzy wychowują pociechę samotnie. Wspólne PIT-y pozwolą zapłacić mniejszą daninę do skarbówki, a jednocześnie nie odbiorą prawa do ulgi prorodzinnej. Trzeba jednak pamiętać, aby złożyć je w terminie. W tym roku czas mija 2 maja.
Dzięki rozliczeniu jako osoba samotnie wychowująca dziecko można zaoszczędzić nawet do kilku tysięcy złotych. Największą korzyść odniosą podatnicy, którzy zarabiają od 85 528 zł do 171 056 zł, bo nie przechodzą w tym wypadku na wyższy próg skali podatkowej, czyli z 18 proc. na 32 proc.
Rozliczenie z korzyścią dla podatnika
Na wspólnym PIT-cie rodzic deklaruje podatek w innej wysokości niż w przypadku indywidualnej deklaracji. Oblicza go od połowy dochodów podlegających opodatkowaniu według skali (zgodnie z obowiązującym procentem) i uzyskaną wartość mnoży razy dwa. Dodatkowo podatnik wykorzystuje podwójną kwotę zmniejszającą podatek (od daniny od połowy dochodu odejmuje jeszcze 556,02 zł).
Przy składaniu indywidualnego PIT-a wdowa musiałaby zapłacić urzędowi skarbowemu 35 502,06 zł. Dlaczego? Podatek od nadwyżki ponad 85 528 zł wyniósłby 20 663,04 zł (32 proc. x 64 572 zł), a zgodnie ze skalą podatkową należałoby doliczyć do tej kwoty jeszcze 14 839,02 zł.
Osoba samotnie wychowująca dziecko, czyli kto?
Formularz PIT wspólnie z dzieckiem może złożyć opiekun prawny lub jeden z rodziców biologicznych czy przysposabiających. Zrobią to wyłącznie osoby, które faktycznie wychowują potomków bez pomocy drugiej osoby. Chodzi m.in. o panny, kawalerów, wdowy, wdowców, rozwodników oraz osoby w separacji. Takie rozwiązanie sprawdzi się też w sytuacji, gdy jeden z małżonków pozostaje pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę więzienia.
Co ważne, aby uzyskać prawo do łącznego opodatkowania nie wystarczy wyłącznie udowodnić stan cywilny. Istotne jest samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny syna lub córki bez udziału współtowarzysza (zwłaszcza ojca lub matki). Jeśli więc para nie ma ślubu, ale drugi rodzic pomaga przy wychowaniu dziecka, nie można skorzystać z przywileju takiego rozliczenia.
Wbrew pozorom, nie trzeba być osobą samotnie wychowującą dziecko przez cały rok podatkowy. Wystarczy sprawować wyłączną opiekę choćby przez jeden dzień. Zgodnie z tą zasadą, z preferencji skorzysta np. rodzic troszczący się o syna, który w trakcie roku ukończył 18 lat i nie kontynuuje nauki.
Jakie warunki trzeba spełnić?
O sytuacji decydują też czynniki związane z samymi podopiecznymi. Skorzystają wyłącznie osoby, które wychowują dzieci małoletnie albo bez względu na wiek, jeśli otrzymują one zasiłek lub dodatek pielęgnacyjny. Wspólne opodatkowanie przysługuje też w przypadku uczącej się młodzieży (do 25 lat w szkole wyższej). W tym szczególnym przypadku w grę wchodzi dodatkowo kryterium dochodowe. Osoby pracujące nie mogą zarabiać w ciągu roku więcej niż 3089 zł.
Ogromne znaczenie ma też metoda opodatkowania. Samotny opiekun nie może być podatnikiem liniowym ani rozliczać się na zasadach ryczałtu ewidencjonowanego, karty podatkowej czy podatku tonażowego.Taka sama sytuacja dotyczy również ewentualnych środków finansowych dziecka. Nawet jeśli część dochodów uzyskuje się według skali, wspólny PIT przestaje być dostępny.
Nic nie stoi natomiast na przeszkodzie, aby osoba samotnie wychowująca dziecko osiągała przychody z działalności rolniczej, najmu prywatnego (również podnajmu czy dzierżawy) nawet opodatkowanego ryczałtem, a także z kapitałów pieniężnych. W dwóch ostatnich przypadkach należy złożyć dwie odrębne deklaracje, np. PIT-28 z najmu i PIT-37 dla wspólnego rozliczenia z podopiecznym.
Deklaracja PIT dla rodzica z dzieckiem
Wniosek o korzystne opodatkowanie dla samotnego rodzica nie wymaga dołączania dodatkowych dokumentów. Wystarczy na zeznaniu podatkowym zaznaczyć odpowiednią opcję sposobu rozliczenia. Niezwykle istotny jest przy tym termin składania deklaracji. Jeśli podatnik nie przekaże poprawnie wypełnionego PIT-a do urzędu skarbowego przed 2 maja, nie będzie mógł skorzystać z przywileju.
Może się zdarzyć tak, że rodzic złoży odrębne zeznanie i nie skorzysta z preferencyjnego opodatkowania. Jeśli zmieni zdanie, może dokonać korekty deklaracji, przekazując do urzędu skarbowego PIT jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Musi to jednak zrobić przed dniem, w którym upływa termin podatkowy. Spóźniony dokument nie zostanie przyjęty na korzystnych warunkach. Podobna sytuacja będzie miała miejsce, gdy rodzic zapomni podpisać się na formularzu, a odkryje to dopiero po 2 maja. Szansa na wspólne rozliczenie przepadnie.
Rodzice mogą też skorzystać z ulgi prorodzinnej. Rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dziecko nie odbiera prawa do jej odliczenia. Podatnik może obniżyć podatek o 1112,04 zł przy pierwszym i drugim dziecku, o 2000,04 zł przy trzecim i 2700 zł przy czwartym i każdym kolejnym. Wystarczy, że spełni wymagania zarówna dla jednej, jak i drugiej preferencji podatkowej. Szczegóły na temat popularnego odliczenia znajdziesz tutaj.
