Paniki na giełdach nie da się zatrzymać

*Wiesław Rozłucki, współzałożyciel Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, jej pierwszy prezes: *Nie nazwałbym tego paniką. Ona była tylko w piątek rano na otwarciu giełdy, kiedy indeks był na minusie o prawie 5 procent. Ale to są tylko chwile paniki. Obecnie mamy do czynienia tylko z chłodną kalkulacją.

Niepokój wynika z obawy przed nadmiernym zadłużeniem niektórych państw europejskich. W związku z tym papiery tych państw spadają. Ale nie przewiduję problemów banków, które mają te papiery. Po kłopotach sprzed trzech lat banki już poprawiły swoje finanse.

Zacznijmy od tego, że w Polsce ani na giełdzie, ani w sektorze finansowym nie ma powodów do niepokoju. Czyli polskie finanse nie generują tego niepokoju, on przychodzi do nas z zewnątrz. Ostatnio głównie ze strefy euro.

Mechanizm jest prosty, jest więcej sprzedających, którzy dochodzą do wniosku, że trzeba sprzedawać, więc ceny spadają. To jest banalne, ale tak to działa.

Oczywiście, że tak. Ale na tym polega giełda, nazywam to _ zbiorowym oczekiwaniem przyszłości _. Ta zbiorowość reaguje czasami w sposób stadny, ale na to składają indywidualne decyzje. Nie można niestety do nikogo zaapelować - _ nie sprzedawajcie, bo obniżacie ceny _. Każdy zawsze chce być szybszy, chce być wcześniej od innych. Myśli - _ ja nie sprzedam, ale inni szybko sprzedadzą i jeszcze coś uratują _.

Gdyby się wszyscy umówili, że nie będą sprzedawać, to można by było zapobiec tym spadkom, ale nikt nie posłucha. Zawsze są tacy, którzy mają więcej strachu, że będzie gorzej.

Nie ma, na tym polega _ magia finansów _, że tego momentu nigdy nie da się określić. Nie wiadomo jaki poziom mógłby być przełomowy. Weźmy zadłużenie państw, które jest przyczyną takiej niepewności. Otóż to samo zadłużenie jeszcze dwa lata temu było uznane za akceptowalne.

Belgia miała przez lata zadłużenie do PKB ponad 100 procent i jakoś na nikim nie robiło to wrażenia. Natomiast dzisiaj te same wskaźniki przyjmuje się z bardzo dużą ostrożnością. Hiszpania ma bardzo mały poziom długu do PKB, jest to około 60 procent, a mimo to zaliczana jest do krajów z niepewną sytuacją.

Nie ma takiego poziomu przy którym wszyscy mówiliby _ to już jest poziom przy którym trzeba zmienić tendencję _. Wszystko zależy od nastroju w danej chwili, jak jest on negatywny to ludzie się boją, jest niepewność i te poziomy bezpieczeństwa są dużo niższe.

Zdecydowanie tak. Bo w ciągu ostatnich kilku tygodni widać to doskonale, że wychodzenie z kryzysu będzie stopniowe i bardzo powolne. Skończył się czas życia na kredyt, w związku z tym gospodarka będzie się kręcić dużo wolniej. Widać to w USA i w Europie. Rynki ostrożniej więc podchodzą do prognoz wzrostu na przyszłość.

Przydatne narzędzia src="http://www.money.pl/u/money_chart/graphchart_ns.php?ds=1306852535&de=1314741600&sdx=0&i=&ty=1&ug=1&s%5B0%5D=WIG20&s%5B1%5D=mWIG40&s%5B2%5D=sWIG80&w=460&h=250&cm=1"/>

Zobacz i porównaj wykresy spółek, indeksów, kursów walut albo surowców src="http://www.money.pl/u/money_chart/graphchart_ns.php?ds=1306852535&de=1314741600&sdx=0&i=&ty=1&ug=1&s%5B0%5D=WIG20&s%5B1%5D=mWIG40&s%5B2%5D=sWIG80&w=460&h=250&cm=1"/>