PiS od dawna mówił o konieczności repolonizacji banków. Dziś Europejski Bank Centralny wskazuje, że te z nich, które mają zagranicznych właścicieli, mogą próbować uchylać się przed nowym podatkiem bankowym. Sprawdzamy, kto jest właścicielem banków działających w Polsce i jakiej narodowości jest ich kapitał.
Stało się. Prezydent podpisał ustawę o podatku od niektórych instytucji finansowych. Od lutego banki, ubezpieczyciele, SKOK-i i firmy pożyczkowe zapłacą roczną stawkę podatku w wysokości 0,44 proc. od wartości aktywów.
Czy na pewno wszyscy zapłacą? Z pewnością podatkiem nie zostanie objęty Bank Gospodarstwa Krajowego jako bank niekomercyjny. Jednak próby zmniejszenia tego podatku mogą podejmować również banki, których właścicielami są zagraniczne banki-matki. Mówili o tym eksperci w programie #dziejesienazywo.
Ostrzegał przed tym niedawno Europejski Bank Centralny. Jeszcze zanim 15 stycznia prezydent Duda podpisał ustawę o tzw. podatku bankowym, EBC wydał opinię, w której zaznaczył, że struktura tego podatku może być zachętą dla banków do transferowania aktywów za granicę.
Możliwości ewentualnego zmniejszenia należnego podatku nie będą miały w takiej sytuacji banki z kapitałem polskim, które nie mają zagranicznych właścicieli, do których mogłyby wytransferować aktywa.
Ewentualna ucieczka banków z zagranicznym kapitałem działających w Polsce może być kolejnym argumentem w dyskusji o repolonizacji banków.
Głośno zaczęło się o tym mówić w 2008 roku, po wybuchu światowego kryzysu finansowego, kiedy okazało się, że spółki-matki banków działających w Polsce mają duże kłopoty.
Pierwszą okazją do repolonizacji polskiego sektora bankowego było wystawienie na sprzedaż banku BZ WBK przez irlandzki AIB. Jednym z faworytów do kupienia BZ WBK był PKO BP, przegrał jednak wyścig z hiszpańskim Santanderem.
Konsolidację polskiego sektora bankowego PKO BP rozpoczęło dopiero w 2014 roku, przejmując Nordea Bank. Prezes PKO BP nie ukrywa, że jest zwolennikiem zwiększenia polskiego kapitału w sektorze bankowym.
Drugiej wielkiej transakcji dokonało PZU, które chce zbudować dużą grupę finansową. W 2015 r. PZU przejęło Alior Bank i deklarowało, że chce jeszcze kupić od jednego do trzech banków. Ówczesny prezes Zakładu Andrzej Klesyk deklarował, że jego celem jest stworzenie piątej pod względem aktywów grupy na naszym rynku.
- W latach 90. ludzie, którzy mówili, że banki powinny zostać w dużej mierze w rękach polskich, byli uznawani za oszołomów. Parę lat temu dowiedzieliśmy się, że kapitał jednak ma narodowość i rozumiem, że te procesy, które w Polsce się teraz zaczynają, to pochodna zrozumienia tej nowej sytuacji. Szkoda, że tak późno, ale lepiej późno niż wcale – mówił w sierpniu ubiegłego roku Zbigniew Kuźmiuk, europarlamentarzysta PiS.
Tymczasem Andrzej Duda jeszcze w trakcie kampanii prezydenckiej twierdził: - Repolonizacja jest konieczna i powinna się odbywać poprzez stopniowe wykupywanie udziałów od zagranicznych właścicieli przez polskie instytucje finansowe, które są silne i mogą temu podołać – powiedział podczas telewizyjnej debaty. Dziś ma ważniejsze problemy, ale temat repolonizacji sektora bankowego z pewnością jeszcze wróci.
Do kogo należą banki w Polsce? | |||
---|---|---|---|
nazwa | wartość aktywów (w mld zł)* | właściciel (podmiot, który posiada największą część udziałów) | pochodzenie kapitału |
Źródło: Miesięcznik Finansowy | |||
PKO BP | 248,70 | Skarb Państwa | Polska |
Pekao S.A. | 167,83 | Unicredito Italiano | Włochy |
Bank Zachodni WBK | 134,50 | Banco Santander | Hiszpania |
mBank | 117,99 | Commerzbank AG | Niemcy |
ING Bank Śląski | 99,86 | ING Bank NV | Holandia |
Getin Noble Bank | 68,83 | Leszek Czarnecki | Polska |
BGŻ BNP Paribas* | 62,60 | BNP Paribas | Francja |
Bank Millennium | 60,74 | Banco Comercial Portugues | Portugalia |
Raiffeisen Polbank | 53,52 | Raiffeisen Bank International AG | Austria |
Bank Gospodarstwa Krajowego | 51,23 | Skarb Państwa | Polska |
Citi Handlowy | 49,60 | Citigroup | USA |
Deutsche Bank Polska | 36,29 | Deutsche Bank AG | Niemcy |
BPH | 31,61 | General Electric Company | USA |
Alior Bank | 30,19 | PZU | Polska |
BOŚ Bank | 19,68 | Skarb Państwa | Polska |
Santander Consumer Bank | 16,13 | Banco Santander | Hiszpania |
Idea Bank | 15,06 | Leszek Czarnecki | Polska |
SGB Bank | 12,83 | Banki Spółdzielcze zrzeszone w Spółdzielczej Grupie Bankowej | Polska |
Eurobank | 11,61 | Societe Generale | Francja |
Volkswagen Bank | 2,10 | Volkswagen Financial Services AG | Niemcy |
* dane finansowe za 2014 rok | |||
** BGŻ 30 IV 2015 roku połączył się z BNP Paribas, dlatego wartość aktywów w tym przypadku dotyczy I półrocza 2015 r. |