Umowa dotycząca budowy połączenia gazowego między Polską i Litwą będzie korzystna dla naszego kraju - powiedziała w piątek dziennikarzom premier Ewa Kopacz. Dodała, że o szczegółach porozumienia będzie jeszcze rozmawiała z ministrem gospodarki Januszem Piechocińskim.
- Nie mam wątpliwości co do tego, że ta umowa jest korzystna dla Polski, ale o szczegółach poinformuję już państwa po rozmowie - powiedziała szefowa rządu.
Kopacz podpisze w czwartek w Brukseli porozumienie dotyczące budowy połączenia gazowego między Polską a Litwą. Projekt ma poprawić bezpieczeństwo energetyczne zarówno naszego kraju, jak i państw bałtyckich. W uroczystości poza polską premier i prezydent Litwy Dalią Grybauskaite mają wziąć też udział szef Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker, a także premierzy Łotwy Laimdota Straujuma oraz Estonii Taavi Roivas.
Przewidywane koszty budowy interkonektora to 558 mln euro, z czego 422 mln euro przypada na stronę polską. UE wspiera prace budowlane kwotą 295 mln euro.
Dzięki gazociągowi Polska - Litwa (GIPL) zdecydowanie wzrośnie bezpieczeństwo dostaw gazu, bo znikną tzw. wyspy energetyczne. Terminem tym określa się regiony niepołączone z europejskim rynkiem energii i uzależnione od dostaw z jednego kierunku. W takiej sytuacji są kraje bałtyckie.
Litewskie media pisały w kwietniu o sporze między Polską a państwami bałtyckimi ws. finansowania projektu. Premier Litwy Algirdas Butkeviczius mówił w czerwcu, że Warszawa wykorzystuje projekt interkonektora gazowego jako instrument do wywierania presji na Komisję Europejską i uzyskania więcej pieniędzy na inne projekty.
Agencja BNS pisała, że w sierpniu zeszłego roku unijna Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) ogłosiła, iż Polska otrzyma rekompensatę za koszty budowy w wysokości 85,8 miliona euro, z czego 54,9 mln zapłaci Litwa, 29,4 mln - Łotwa i 1,5 mln - Estonia. Warszawa, według źródeł litewskich, miała zabiegać o większe kwoty.
Od października 2013 r. połączenie międzysystemowe z Litwą ma status projektu o znaczeniu wspólnotowym. Oznacza to objęcie go najlepszymi praktykami m.in. w ramach procesu wydawania pozwoleń.
W maju br. Gaz-System i jego litewski odpowiednik AB Amber Grid podpisały umowę trójstronną z unijną Agencją Wykonawczą ds. Innowacyjności i Sieci w sprawie pomocy finansowej UE dla działania pod nazwą "Prace przygotowawcze do realizacji gazowego połączenia międzysystemowego Polska-Litwa do uzyskania pozwolenia na budowę".
Na podstawie umowy projektowi przyznano wsparcie finansowe UE na 10,6 mln euro. Prace przygotowawcze w ramach projektu uzyskały najwyższą możliwą wysokość pomocy finansowej UE dopuszczalną dla prac studialnych, czyli 50 proc. Z całkowitej kwoty, 2,5 mln euro przypadło spółce AB Amber Grid, natomiast 8,1 mln euro zostało przyznane polskiemu operatorowi.
Prowadzący z Rembelszczyzny koło Warszawy do Jauniunai na Litwie gazociąg będzie miał długość 534 km, w tym na terytorium Polski 357 km.
