Wbrew pozorom nie odnosi się on wyłącznie do kredytów hipotecznych udzielanych przez banki, ale wprowadza ważne zmiany na rynku pożyczek pozabankowych. Na mocy tej ustawy już wkrótce powstanie w Polsce Rejestr Firm Pożyczkowych, który będzie prowadzony przez Komisję Nadzoru Finansowego.
O nowej ustawie
Ustawa o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami została ostatecznie podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę w dniu 12 kwietnia 2017 roku i wejdzie w życie 22 lipca 2017 roku.
Wprowadza liczne zmiany dla rynku finansowego w Polsce, m.in. zakaz udzielania kredytów hipotecznych przez podmioty inne niż banki i SKOK-i. Tworzy także rejestr pośredników kredytowych, który będzie prowadzony przez Komisję Nadzoru Finansowego w formie systemu teleinformatycznego. Dane z rejestru mają być udostępniane na urzędowej stronie internetowej KNF. Ma składać się z dwóch działów:
- I - dotyczącego pośredników kredytu hipotecznego i agentów,
- II - dotyczącego pośredników kredytowych, tj. przedsiębiorców niebędących kredytodawcą, którzy w zakresie swojej działalności gospodarczej lub zawodowej uzyskują korzyści majątkowe, w tym w szczególności wynagrodzenie od konsumenta, dokonując czynności faktycznych lub prawnych związanych z przygotowaniem, oferowaniem lub zawieraniem umowy o kredyt.
Na mocy ustawy zostanie wprowadzony obowiązkowy rejestr pozabankowych instytucji pożyczkowych, co powinno zwiększyć transparentność ich funkcjonowania na polskim rynku finansowym.
Obowiązek wpisu do rejestru
Od 22 lipca 2017 roku powstanie Rejestr Firm Pożyczkowych, który ukróci nierzetelną działalność firm udzielających tzw. chwilówek. Obecnie prowadzenie działalności w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych - stacjonarnie lub w kanałach direct, nie wymaga takiego wpisu. Wkrótce się to zmieni, a przedsiębiorcy zakładający firmy pożyczkowe będą musieli przed rozpoczęciem działalności dokonać wpisu do rejestru prowadzonego przez KNF.
KNF wpisze do rejestru pożyczkodawcę na jego wniosek, do którego będzie trzeba dołączyć zaświadczenie z KRK (krajowy rejestr karny) o niekaralności członków organów za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub przestępstwo skarbowe oraz dokumenty potwierdzające spełnienie warunków prowadzenia działalności w formie spółki z o.o. lub spółki akcyjnej i minimalnym kapitale równym 200 tys. zł. Wniosek o wpis do RFP będzie płatny w wysokości 600 zł. Co prawda obecnie funkcjonuje Rejestr Firm Pożyczkowych, ale jest on dobrowolny i nieoficjalny. Brak wpisu w nim nie powoduje, że przedsiębiorca działa nielegalnie.
Powodem, dla którego Rada Ministrów zdecydowała się na utworzenie RFP, nad którym pieczę będzie sprawować Komisja Nadzoru Finansowego, było usystematyzowanie rynku i umożliwienie konsumentom jednoznacznej weryfikacji podmiotów świadczących pozabankowe usługi pożyczkowe. Warto podkreślić, że powstanie rejestru nie jest równoznaczne z włączeniem firm udzielających tzw. chwilówek, czyli szybkich pożyczek gotówkowych pod nadzór KNF.
W lipcu zostanie uruchomiony jedynie oficjalny Rejestr Firm Pożyczkowych, który pozwoli konsumentom sprawdzić, czy dana firma złożyła wniosek do KNF o dokonanie wpisu i tym samym spełnia minimalne wymagania dotyczące takiej formy działalności. Rejestr nie może być uznawany za gwarancję, że firma pożyczkowa działa zgodnie z prawem.
Czy pojawi się nadzór nad firmami pożyczkowymi?
KNF będzie prowadzić Rejestr Firm Pożyczkowych, ale nie otrzyma kompetencji do sprawowania realnego nadzoru nad działalnością firm pożyczkowych. KNF nie podejmie w ramach posiadanych uprawnień, jakichkolwiek działań w przypadku naruszenia przepisów ustawy o kredycie konsumenckim, przez znajdujące się w rejestrze firmy.
Wpis do rejestru będzie obowiązkowy, podobnie jak informowanie o ramach działalności. Niedopełnienie tej powinności grozi nałożeniem kary. W przyszłości KNF nie wyklucza objęcia standardowym nadzorem instytucji pożyczkowych, na podobnych zasadach jak ma to miejsce w przypadku banków czy spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych.
Przygotowano we współpracy z MoneyMan.pl