KE przedstawiła w środę propozycję wzmocnienia kontroli eksportu produktów i technologii podwójnego zastosowania, czyli takich, jakie mogą być wykorzystywane zarówno w celach cywilnych, jak i wojskowych. Branża technologiczna jest zaniepokojona.
Jak wynika z komunikatu Komisji, głównym elementem propozycji jest nowy wymiar "bezpieczeństwa ludzkiego", który ma być brany pod uwagę podczas kontroli eksportu produktów podwójnego zastosowania. Chodzi o to, by zapobiegać łamaniu praw człowieka np. przy użyciu niektórych technologii do inwigilacji.
"Propozycja upraszcza i harmonizuje zasady dotyczące kontroli eksportu, w celu zaoszczędzenia czasu i pieniędzy unijnych eksporterów i władz krajowych" - podkreślono w komunikacie KE.
UE chce mieć możliwość zablokowania eksportu technologii nadzorczych, takich jak np. centra obserwacyjne czy systemy przetwarzania danych osobowych, które mogłyby być wykorzystywane np. przez autorytarne reżimy do łamania praw człowieka lub stosowania represji.
Propozycja przewiduje też ułatwienia dla eksporterów technologii podwójnego zastosowania, jak np. wydanie unijnej autoryzacji na wywóz towaru czy upraszczanie kontroli transferu technologii. Kontrole, np. te dotyczące pośredników czy wsparcia technicznego, które są prowadzone w ramach UE, mają być spójniejsze.
Reprezentujące przemysł technologiczny DIGITALEUROPE oceniło, że propozycje Komisji mogą mieć negatywny wpływ na konkurencyjność unijnych producentów technologii IT. Dyrektor generalny organizacji John Higgins oświadczył, że branża w pełni podziela cel KE ws. zapewniania bezpieczeństwa czy ochrony praw człowieka, jednak nie zgadza się, by narzędziem do tego były kontrole eksportu technologii podwójnego zastosowania.
Europejscy producenci obawiają się, że zaostrzenie kontroli zaszkodzi ich pozycji wobec ich konkurentów poza UE, którzy nie muszą przechodzić takich kontroli.
UE jest głównym producentem i eksporterem dóbr podwójnego zastosowania. System kontroli eksportu został wprowadzony pod koniec lat 90. i od tego czasu jest rozbudowywany, w szczególności po wprowadzeniu unijnej strategii przeciw rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia.
Rozporządzenie ustanawiające wspólnotowy system kontroli wywozu, transferu, pośrednictwa i tranzytu produktów podwójnego zastosowania z 2009 r. przewiduje, że dobra takie mogą cyrkulować bez kontroli jedynie w ramach jednolitego rynku unijnego.
