Banki straciły na wartości w ciągu jednego dnia blisko 12 miliardów złotych. To pierwsza reakcja na wybór Andrzeja Dudy na prezydenta. Panikują inwestorzy, ale i klienci banków mogą sporo zapłacić za wprowadzenie w życie nieprzemyślanych obietnic. W czarnym scenariuszu opłaty w bankach mogą wzrosnąć o połowę. Trudniej będzie też uzyskać kredyt. Ekspert dla Money.pl komentuje pomysły pomocy "frankowiczom", opodatkowania banków i ich repolonizacji.
Posiadacze akcji instytucji finansowych z przerażeniem patrzą na wybór Andrzeja Dudy na nowego prezydenta. W pierwszych dwóch dniach po drugiej turze obserwujemy silne spadki cen akcji banków.
W poniedziałek kursy wszystkich 14 banków zgrupowanych w indeksie WIG-Banki spadały. W najgorszym momencie ich łączna wartość rynkowa była mniejsza o blisko 12 miliardów złotych w porównaniu z piątkiem. A nie bierzemy pod uwagę pozostałych 24 instytucji, które działają w Polsce (nie są na GPW)
.
| Spadek wartości rynkowej poszczególnych banków w poniedziałek | ||||
|---|---|---|---|---|
| Nazwa | Największy spadek ceny akcji | Cena odniesienia (piątek) | Najniższa cena z poniedziałku | Różnica kapitalizacji (w mld zł) |
| UNICREDIT | -3% | 26,31 | 25,63 | -3,99 |
| PKO BP | -5% | 35,65 | 33,83 | -2,28 |
| BZ WBK | -4% | 358,05 | 344,14 | -1,38 |
| PEKAO | -2% | 192,5 | 187,7 | -1,26 |
| ING | -4% | 144 | 138,55 | -0,71 |
| MILLENNIUM | -7% | 7,5 | 7 | -0,61 |
| MBANK | -2% | 456,6 | 446,1 | -0,44 |
| BANK BPH | -8% | 47 | 43,1 | -0,30 |
| GETIN | -6% | 1,79 | 1,69 | -0,27 |
| HANDLOWY | -2% | 110,2 | 108,25 | -0,25 |
| ALIOR | -1% | 92,55 | 91,62 | -0,07 |
| IDEA BANK | -2% | 27,85 | 27,28 | -0,04 |
| BOŚ | -3% | 30,52 | 29,56 | -0,02 |
źródło: Money.pl
Nerwowość na giełdzie widoczna była na kilka dni przed wyborami. Na wygraną Dudy wskazywał wynik pierwszej tury i kolejne sondaże. Na przestrzeni ostatnich dwóch tygodni akcje PKO BP, Millennium i Getin Noble Banku potaniały o 8 procent. Z 14 spółek z WIG-Banki jedynie Alior broni się przed spadkami.
Notowania indeksu WIG-Banki po pierwszej turze wyborów href="http://www.money.pl/gielda/indeksy_gpw/wig_banki/"> Czego boją się banki?
Wśród wycenianych nawet na 300 miliardów złotych obietnic Andrzeja Dudy, które składał w kampanii, znajdują się trzy bezpośrednio uderzające w banki. To przewalutowanie kredytów we frankach szwajcarskich po kursie, po jakim były zaciągane. Poza tym prezydent elekt zapowiadał opodatkowanie banków i ich repolonizację.
Gomułka o obietnicach Dudy: Przyjdzie taki moment, że się z nich wycofa src="http://www.money.pl/u/money_chart/graphchart_ns.php?ds=1431208800&de=1432591200&sdx=0&i=&ty=1&ug=1&s%5B0%5D=WIG-BANKI&colors%5B0%5D=%231f5bac&fg=1&w=640&h=300&cm=0&lp=1&rl=1"/>
- Propozycje Andrzeja Dudy niosą ze sobą zagrożenie dla systemu bankowego w Polsce z perspektywy przyszłych zysków banków oraz ich zdolności do rozwijania akcji kredytowej - ocenia w rozmowie z Money.pl Tomasz Bursa, ekspert od rynku bankowego i wiceprezes Opti Capital.
Pocieszającym może być fakt, że spełnienie tych trzech punktów jest raczej niemożliwe. Pewności jednak nie ma. Podobne rozwiązania był w stanie wprowadzić w życie premier Węgier Wiktor Orban.
Zachowanie inwestorów pokazuje, że obawy są duże. Zdaniem Tomasz Bursy do wyborów parlamentarnych nie ma szans na przeforsowanie takich zmian, ponieważ obecny rząd tego nie zaakceptuje. Zupełnie inaczej może być, gdyby do władzy doszła koalicja na przykład PiS-Kukiz.
- Może trudno będzie pomóc "frankowiczom", bo to czysty populizm, ale już nie powinno być oporów z wprowadzeniem podatku bankowego. Jest to jeden z możliwych do realizacji postulatów Dudy. Niewiadomą pozostaje jedynie odpowiedź na pytanie o wysokość tego podatku. Jeśli wprost przełożymy rozwiązanie węgierskie, czyli prosty podatek od aktywów w wysokości 0,4-0,5 procent, można szacować jego wartość na 5-6 miliardów złotych rocznie. To jedna trzecia tego, co wszystkie banki zarobiły w ubiegłym roku - zauważa ekspert bankowy Opti Capital.
| Wybrane dane finansowe dla sektora bankowego w Polsce w 2014 roku (w mld zł) | |||
|---|---|---|---|
| Wybrane pozycje finansowe | 2014 | 2013 | zmiana procentowa |
| Wynik z tytułu odsetek | 37,0 | 34,6 | +7% |
| Wynik z tytułu opłat i prowizji | 13,5 | 13,4 | +1% |
| Wynik działalności bankowej | 57,6 | 55,4 | +4% |
| koszty pracownicze | 15,0 | 15,3 | -2% |
| koszty ogólnego zarządu | 12,1 | 12,2 | -1% |
| Podatek dochodowy | 4,0 | 3,5 | +14% |
| Wynik netto | 16,0 | 15,0 | +7% |
źródło: Money.pl na podstawie danych GUS
Spadek zysków o jedną trzecią skutkowałby w uproszczeniu spadkiem wyceny banków w podobnym stosunku. Oczywiście przy założeniu, że taki podatek zostałby wprowadzony na stałe, a pewnie by tak było, bo są to proste do ściągnięcia pieniądze. Dobrym przykładem jest podatek Belki, który w założeniach miał być tymczasowy. Z zysku każdy odprowadza 19 procent i raczej się to nie zmieni.
Każdy dorzuci się do podatku bankowego
Banki na pewno w części zrekompensują sobie wyższe obciążenia przerzucając koszty na klientów. Najprościej jest podnieść opłaty i prowizje - można to zrobić niemal od zaraz. Zapewne wzrosłyby też koszty kredytów, choć wiązałoby się to ze zmianą warunków umów, więc proces byłby rozłożony w czasie.
Ile więcej zapłacimy za usługi bankowe? Przeniesienie całości kosztów na klientów jest nierealne. Mowa o miliardach złotych. Jeśli jednak przyjąć czarny scenariusz, a podatek bankowy byłby na poziomie 0,5 procent, to banki musiałyby podnieść koszty kredytów co najmniej o tyle samo.
Manipulacja opłatami i prowizjami byłaby jeszcze bardziej drastyczna w skutkach. - Wynik z prowizji w skali całego sektora bankowego to około 13 miliardów złotych. Przy założeniu utrzymania marż kredytowych na niezmienionym poziomie, dla rekompensacji kosztów, konieczna będzie podwyżka opłat o 50 procent. Mowa o opłatach za prowadzenie kont, za karty, wzrost spreadów walutowych. Oczywiście trudno to w tej chwili dokładnie oszacować, ale to pokazuje skalę problemu - komentuje Tomasz Bursa.
Część banków po wprowadzeniu tak drastycznych zmian w przepisach mogłaby chcieć wyjść z Polski. Mowa o najmniejszych bankach uniwersalnych, które mają względnie niski zwrot aktywów. Poza tym banki o niższych wskaźnikach wypłacalności musiałyby ograniczyć akcję kredytową i podnieść koszty dla klientów.
| Aktywa i zyski banków notowanych na GPW (w mln zł) | ||
|---|---|---|
| Nazwa | Aktywa na koniec 2014 roku | Zysk netto w 2014 roku |
| UNICREDIT | 3 613 248 | 8 594 |
| PKO BP | 248 701 | 3 254 |
| PEKAO | 167 625 | 2 715 |
| BZ WBK | 134 502 | 1 915 |
| MBANK | 117 986 | 1 287 |
| INGBSK | 99 861 | 1 041 |
| GETIN | 68 831 | 360 |
| MILLENNIUM | 60 740 | 651 |
| HANDLOWY | 49 844 | 947 |
| BANK BPH | 31 607 | 112 |
| ALIOR | 30 168 | 323 |
| BOŚ | 19 678 | 66 |
źródło: Money.pl na podstawie danych KNF z "Raportu o sytuacji banków 2014"
Przewalutowanie kredytów we frankach. "Wszyscy stracimy"
- Z punktu widzenia państwa ewentualne przewalutowanie kredytów frankowych powinno następować, gdy złoty jest mocny, a frank szwajcarski słaby - mówił dwa miesiące temu minister finansów Mateusz Szczurek.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/193/m322753.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/kredyty-we-frankach-szczurek,235,0,1724651.html) *"Przewalutowanie tylko przy mocnym złotym" * _ - Nie mam zamiaru radzić kredytobiorcom, po jakim kursie się przewalutowywać _ - dodał minister
- Jakakolwiek masowa zamiana kredytów frankowych na złote stanowi z punktu widzenia kraju, a więc połączenia zysków banków, osób prywatnych, budżetu państwa, stratę bardzo dużą, kiedy frank jest mocny i kosztuje np. 5 złotych. Niezależnie od tego, jak podzielimy tę stratę, wszyscy stracimy dużo i dobre to dla Polski nie będzie - mówił minister.
- Przewalutowanie kredytów to najbardziej kontrowersyjny pomysł Dudy - uważa Tomasz Bursa, ekspert rynku bankowego. - Gdybyśmy chcieli w tej chwili pozwolić kredytobiorcom na zamianę kredytów frankowych na złotowe po kursie z dnia zaciągnięcia zobowiązania, banki musiałyby pokryć stratę z tego tytułu w wysokości około 30-35 miliardów złotych.
Jeszcze dalej w wyliczeniach poszła Komisja Nadzoru Finansowego. W raporcie opublikowanym pod koniec 2013 roku mowa była o kosztach rzędu 40 miliardów złotych. Przy jednorazowym obciążeniu banków taką kwotą niektóre banki mogłyby stać się niewypłacalne i musiałyby być ratowane ostatecznie z pieniędzy podatników.
źródło: Money.pl na podstawie danych KNF z "Raportu o sytuacji banków 2014"
Tomasz Bursa podkreśla, że jest to zła propozycja, niezależnie od formy w jakiej byłoby to przeprowadzone. - W taki sposób oduczamy ludzi zachowań ekonomicznych. Podpisując tego typu umowy, trzeba być świadomym ryzyka walutowego. Nie może być tak, że klient czerpie korzyści z korzystnego kursu, a straty pokrywa ktoś inny - komentuje ekspert.
- Pomysł traktowałbym z przymrużeniem oka. Duda jeździł po kraju, gdzieś w biegu zaskoczyli go "frankowcy", to musiał im też coś obiecać. Tak naprawdę to nikt nimi nie będzie się przejmował. Większość z nich to zamożni ludzie. Zresztą nie są to nawet wyborcy Andrzeja Dudy - zauważa Bursa.
Banki wrócą w "polskie ręce"?
Andrzej Duda w kampanii mówił o repolonizacji banków. - Dzisiaj dwie trzecie banków znajdują się w rękach obcego kapitału i repolonizacja jest potrzebna. Powinna nastąpić przez stopniowy wykup banków przez polskie instytucje finansowe - mówił.
- To najmniej szkodliwa z punktu widzenia banków propozycja. Z tego mogłyby wynikać nawet pewne korzyści. Mam jednak wątpliwości, czy którykolwiek z polskich podmiotów dysponuje odpowiednim kapitałem. Nawet PKO BP nie ma takich możliwości - uważa Tomasz Bursa.
Jednym ze sposobów pozyskania pieniędzy jest emisja nowych akcji na giełdzie. Skąd jednak wziąć inwestorów, którzy wyłożą pieniądze? - Inwestycja musi przynieść odpowiednie zyski w przyszłości. Przy pozostałych dwóch pomysłach Dudy, byłoby to nieopłacalne - komentuje ekspert bankowy.
| W czyich rękach są największe banki? | |
|---|---|
| Bank | Inwestor strategiczny |
| 1 Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski | Skarb Państwa |
| *2 Bank Pekao * | UniCredit |
| 3 Bank Zachodni WBK | Banco Santander |
| *4 mBank * | Commerzbank |
| *5 ING Bank Śląski * | ING Bank |
| *6 Bank Gospodarstwa Krajowego * | Skarb Państwa |
| *7 Getin Noble Bank * | Leszek Czarnecki |
| *8 Bank Millennium * | Banco Comercial Portugues |
| *9 Raiffeisen Bank Polska * | Raiffeisen Bank International |
| *10 Bank Handlowy w Warszawie * | Citigroup |
| *11 Bank Gospodarki Żywnościowej * | BNP Paribas |
| *12 Deutsche Bank Polska * | Deutsche Bank |
| *13 Bank BPH * | General Electric |
| *14 Alior Bank * | Carlo Tassara |
| *15 BNP Paribas Bank Polska * | BNP Paribas |
| *16 Bank Ochrony Środowiska * | Skarb Państwa |
| *17 Credit Agricole Bank Polska * | Credit Agricole |
| *18 Bank Polskiej Spółdzielczości * | Banki spółdzielcze |
| *19 Santander Consumer Bank * | Banco Santander |
| *20 Idea Bank * | Leszek Czarnecki |
| *21 SGB-Bank * | Banki spółdzielcze |
| 22 Euro Bank | Societe Generale |
| *23 Societe Generale Oddział w Polsce * | Societe Generale |
źródło: KNF
Czytaj więcej w Money.pl