Podniesienie kwoty wolnej od podatku do 8 tys. zł oraz uzupełnienie dochodów jednostek samorządu terytorialnego z tego tytułu z budżetu państwa - to założenia projektu ustawy PSL, którą w piątek złoży w Sejmie.
Ludowcy podkreślają, że obecna kwota wolna od podatku w wysokości 3091 zł jest "niewystarczająca dla zapewnienia minimum egzystencji".
PSL przypomniał w uzasadnieniu projektu, że Trybunał Konstytucyjny orzekł w październiku ub.r., że przepis ustawy o PIT wskazujący wysokość kwoty wolnej od podatku, "w zakresie, w jakim nie przewiduje mechanizmu korygowania kwoty zmniejszającej podatek, gwarantującego co najmniej minimum egzystencji, jest niezgodny z art. 2 i art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej". TK w sentencji wskazał ponadto - jak zaznacza PSL - że przepis w zakresie wskazanym w orzeczeniu traci moc obowiązującą z dniem 30 listopada 2016 r.
"Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że ustawodawca kształtując skalę podatkową powinien chronić poziom życia ludzi, tak aby zapobiegać popadaniu ich w stan ubóstwa. Kwota zmniejszająca podatek ma bowiem umożliwić ustalenie podatku dochodowego od osób fizycznych w taki sposób, że jednostce zostanie pozostawiona określona wysokość dochodu do swobodnej dyspozycji. Cel ten ma wymiar społeczny i polega na pozostawieniu jednostce pewnego dochodu niezbędnego do zaspokojenia jej podstawowych potrzeb" - napisano w projekcie.
"Ustawodawca, indywidualizując obowiązek podatkowy, musi brać pod uwagę zapewnienie człowiekowi minimum egzystencji. Ma to oparcie w podmiotowości człowieka wynikającej z jego godności" - zaznacza PSL.
Ludowcy uzasadniają, że podwyższenie kwoty wolnej od podatku oznacza "realne oszczędności dla milionów Polaków".
"Wzrost kwoty wolnej od podatku z 3091 zł do 8000 zł, spowoduje, iż osoba zarabiająca przeciętną pensję, czyli ok. 4 tys. zł brutto otrzyma na rękę nie 2853 zł, a nieco ponad 2920 zł. Osoby zarabiające najniższą pensję w ogóle nie zapłacą podatku dochodowego, czyli ich wynagrodzenie wzrośnie o ok. 90 zł netto (przy kwocie brutto 1850 zł miesięcznie)" - czytamy w projekcie PSL.
Zdaniem ludowców kwestią "niezwykle istotną" jest również podział podatku dochodowego od osób fizycznych, który - jak wyjaśniają - stanowi istotne dochody budżetu państwa oraz budżetów gmin, powiatów oraz województw.
"Szacuje się, że podniesienie kwoty wolnej od podatku spowoduje skutki finansowe wynoszące ok. 17 mld zł. Jeżeli chodzi o jednostki samorządu terytorialnego podwyższenie kwoty wolnej od podatku, zgodnie z wyliczeniami Ministerstwa Finansów, spowoduje uszczuplenie budżetów w wysokości blisko 9 mld zł" - dodali ludowcy.
Dlatego też projektodawcy postulują wprowadzenie mechanizmu uzupełniającego dochody jednostek samorządu terytorialnego z budżetu państwa.
Zgodnie z intencją wnioskodawcy wysokość udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, od podatników zamieszkałych na obszarze gminy, powiatu czy województwa nie może być niższa niż 102 proc. kwoty w poprzedzającym roku podatkowym. Różnica w dochodach jednostek samorządu terytorialnego ma zostać uzupełniona z budżetu państwa.
W trakcie trwania obecnej kadencji Sejmu - przypomniał PSL - zostały złożone trzy projekty regulujące kwestie zwiększenia kwoty wolnej od podatku. Przedstawiony przez prezydenta projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (skierowany do prac w komisji) - jak pisze PSL w uzasadnieniu - nie wprowadza mechanizmów zapewniających możliwość funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego, a wręcz przyjęcie zaproponowanych rozwiązań "spowoduje upadłość polski samorządowej".
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (przygotowany przez posłów PO) został odrzucony w lutym tego roku. Klub PiS uzasadniał wtedy odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu troską o finanse państwa.
Ostatni, przygotowany przez PiS projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - którym posłowie zajmują się na obecnym posiedzeniu Sejmu - "wprowadza rozwiązania, które zakwestionował Trybunał Konstytucyjny, pozostawiając kwotę wolną od podatku na niezmienionym poziomie".
Projekt PiS zachowuje dotychczasowe zasady obliczania kwoty wolnej od podatku w 2017 r. Podwyższenie kwoty wolnej od podatku zapowiadane jest od 1 stycznia 2018 r.
