aktualizacja 12:44
Raport został przedstawiony we wtorek w Warszawie przez główną ekonomistkę OECD Catherine L. Mann oraz wicepremiera Mateusza Morawieckiego. W dokumencie podkreślono ogromne postępy osiągnięte w ostatnim dwudziestoleciu na drodze do konwergencji z państwami o wyższym poziomie dochodów, ale wskazano także na wyzwania, przed którymi stoi Polska - takie jak bezrobocie i jakości miejsc pracy, poprawa środowiska biznesowego i rozwój infrastruktury, a także zdrowe finanse publiczne.
- W czasie, gdy większość państw zmagała się ze skutkami światowego kryzysu gospodarczego, polska gospodarka notowała silny wzrost i zmniejszenie bezrobocia. Obecnie Polska powinna tak dobrać instrumenty polityczne, aby wspierać transformację w kierunku gospodarki opartej na zaawansowanych technologiach i umiejętnościach, co sprawi, że wzrost będzie jeszcze większy, bardziej ekologiczny i sprzyjający włączeniu społecznemu - uważa Catherine L. Mann.
OECD sugeruje nie tylko reformę podatków
Zdaniem OECD taki program reform oraz priorytety polityczne nowego rządu, w tym nowy dodatek na dziecko, zakładają wyższe wydatki. Aby pomóc to sfinansować, autorzy raportu proponują przeprowadzenie szeroko zakrojonej reformy podatkowej, w tym likwidację obniżonej stawki podatku VAT i zwolnień z tego podatku, większe zastosowanie podatku od nieruchomości i podatku ekologicznego, a także umocnienie administracji skarbowej.
W kwestii zatrudnienia - zdaniem OECD - nieustanna poprawa dostępu do edukacji przedszkolnej, skuteczniejsze wsparcie słabszych uczniów, a także lepsze wykorzystanie szkoleń w miejscu pracy do kształcenia zawodowego to kwestie, które będą miały największe znaczenie. Aby zwiększyć obecność kobiet na rynku pracy potrzebne są lepsze możliwości połączenia pracy zawodowej z życiem rodzinnym. Poza większą liczbą placówek opieki nad dziećmi, potrzebne są również długoterminowe świadczenia opiekuńcze.
Raport stwierdza też, że inwestując w infrastrukturę Polska powinna bardziej uwzględniać kryteria z zakresu ochrony środowiska i zdrowia w procesie wyboru i oceny projektów, zapewnić stabilne finansowanie infrastruktury transportu publicznego i jej utrzymania, a także poprawić warunki inwestowania w energię ze źródeł odnawialnych.
Morawiecki tłumaczy się z deficytu
Morawiecki podczas konferencji był pytany o deficyt sektora finansów publicznych. Jak ocenił, kluczowym czynnikiem wpływającym na jego wysokość będzie efektywność działań organów podatkowych. Podkreślił, że rząd będzie starał się utrzymać deficyt poniżej poziomu 3 proc. PKB.
- W 2016 r. (...) było wielu sceptyków, którzy określali deficyt budżetowy w tym roku na niemożliwy do osiągnięcia poniżej 3 proc. ze względu na dodatkowe wydatki. Dziś wszyscy się zgadzają, że będzie poniżej 3 proc. i rzeczywiście taka jest prognoza. W 2017 r. bardzo dużo zależy od czynników takich, jak wzrost gospodarczy, inflacja i zdolność do pozyskiwania nowych podatków, w rozumieniu odzyskiwania tych, które wypływają - powiedział.
Rząd postawi na lepszą ściągalność podatków
Zdaniem wicepremiera, wzrost ściągalności podatków ma być priorytetem dla rządu. - Cieszę się, że OECD daje nam kredyt zaufania, bo jest dla nas absolutnym priorytetem, aby zwiększyć efektywność administracji podatkowej - powiedział. Dodał, że nawet częściowe domknięcie luki podatkowej dałoby budżetowi "ogromny oddech fiskalny i finansowy". - Premier Beata Szydło (...) powiedziała wyraźnie, że kolejne rozwiązania o charakterze socjalnym będą uzależnione od tego, w jaki sposób domykamy luki podatkowe. Trzeba wspomnieć, że te luki są gigantyczne. (...) Łącznie mówimy o niebotycznej kwocie 60-100 mld zł - powiedział.
Przyznał, że domknięcie tej luki podatkowej nie nastąpi szybko. - Będziemy musieli pracować przez parę lat nad tym, ale jeśli efekty będziemy widzieli już w najbliższych kwartałach czy latach, to (...) będziemy starali się ewentualne, dodatkowe kroki o charakterze wydatków społecznych uzależniać od efektywności podatkowej - podkreślił.
Wicepremier był pytany także o znajdujący się wśród rekomendacji OECD postulat wprowadzenia podatku ekologicznego. - Płacąc za każdą tonę CO2 ten podatek ekologiczny już jest. (...) Jesteśmy w sytuacji ekstremalnej w Polsce, gdzie odziedziczyliśmy zupełnie inny system energetyczny niż kraje zachodniej Europy. Nie stać nas tak jak Niemcy na (...) wydanie przez najbliższe 20 lat pół biliona euro na promocję źródeł odnawialnych, ponieważ nie jesteśmy tak zasobnym krajem. (...) Nie chcemy dopuścić do tego, aby polski przemysł upadł lub żeby miał utrudnione zadanie ze względu na politykę klimatyczną - powiedział.
Dodał, że Polska jest w kompletnie innym miejscu jeśli chodzi o sektor energetyczny niż inne kraje i nie można od tego abstrahować. Dlatego - jego zdaniem - nasz kraj musi stopniowo prowadzić restrukturyzację sektora energetycznego.
