Przeciwdziałanie opóźnieniom w płatnościach w transakcjach handlowych oraz wprowadzenie ujednoliconego mechanizmu naliczania odsetek w obrocie cywilnoprawnym, to główne cele projektu, który przyjął rząd.
Jak podał resort gospodarki, który przygotował projekt ustawy o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych oraz Kodeksu cywilnego, najważniejsze zaproponowane zmiany to m.in. wprowadzenie mechanizmu obliczania odsetek za opóźnienie w obrocie profesjonalnym, nowy mechanizm naliczania odsetek ustawowych z Kodeksu cywilnego oraz zróżnicowanie wysokości tych odsetek.
Projekt wprowadza również zmiany w zakresie naliczania odsetek maksymalnych, które stanowić będą dwukrotność odpowiednio - odsetek ustawowych (kapitałowych) lub odsetek ustawowych za opóźnienie.
Projekt nowelizacji uzupełnia ponadto wdrożenie do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE dotyczącej zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. Dostosowuje także część pojęć do brzmienia dyrektywy oraz doprecyzowuje te przepisy, które wywołują trudności w praktycznym stosowaniu (np. naliczanie tzw. rekompensaty w sytuacji wystawiania wielu faktur w ramach jednej umowy).
Istotnym elementem projektu jest także wprowadzenie rozwiązań, które mają na celu utrzymanie wysokości odsetek na odpowiednim poziomie. Zgodnie z propozycjami MG relacja między odsetkami kapitałowymi i za opóźnienie zostanie ustalona na stałym poziomie (odsetki za opóźnienie będą wyższe od odsetek kapitałowych). Identyczna relacja zostanie zachowana między odsetkami maksymalnymi kapitałowymi a maksymalnymi za opóźnienie.
Tym samym zaakcentowana zostanie funkcja sankcyjna odsetek za opóźnienie. Ponadto również odsetki ustawowe za opóźnienie w zapłacie w obrocie profesjonalnym będą wyższe niż w obrocie konsumenckim, co ma wzmocnić pożądane postawy płatnicze w obrocie gospodarczym.
Zgodnie z projektem - w razie wzrostu stóp procentowych ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej - wzrost poziomu odsetek maksymalnych będzie zbliżony do wzrostu stóp rynkowych. Nowy mechanizm ograniczy zatem ryzyko spirali zadłużenia w przyszłości. Zaproponowany mechanizm powoduje, że ten wzrost lub spadek ma być łagodny a nie gwałtowny.