Według danych GUS Polki żyją przeciętnie 81,9 lat, a mężczyźni 73,9 lat, co oznacza, że statystyczna Polka po ukończeniu 60. roku życia spędzi na emeryturze ponad 20 lat, gdy mężczyzna – 7 lat. Długość życia z roku na rok rośnie, dzięki dynamicznemu rozwojowi medycyny i większej świadomości prowadzenia zdrowego trybu życia oraz profilaktyki. W praktyce na emeryturze Polacy mogą żyć dłużej, do tego eksperci przewidują, że w ciągu najbliższych 20–30 lat poziom zabezpieczenia emerytalnego spadnie, co jest szansą dla III filaru. „Dyskusja na temat emerytur toczy się w Polsce od lat i z czasem do coraz większej liczby osób dociera, że system emerytalny może nie zagwarantować im komfortowego poziomu życia na emeryturze. Odbija się to w statystykach pokazujących coraz większe zainteresowanie rozwiązaniami z III filaru. Warto zauważyć, że prym w otwieraniu nowych kont wiodą TFI, wyraźnie wybijając się ponad inne instytucje” – komentuje Mateusz Szyłko, ekspert ds. programów emerytalnych Esaliens Towarzystwo Funduszy
Inwestycyjnych SA dla serwisu Inwestycje.pl.
Dzięki zmianom w programie emerytalnym docelowo emeryci będą mieli wypłacane świadczenia z trzech źródeł, a mianowicie: ZUS, pracownicze plany kapitałowe oraz OFE i IKZE.
TFI a trzeci filar
Trzeci filar to trzy możliwości dodatkowego oszczędzania na emeryturę stworzone przez państwo. Zalicza się do nich IKE, IKZE oraz PPE, które są programami dobrowolnymi, całkowicie niezależnymi od ZUS, OFE oraz od skarbu państwa, a co ważne – do przystąpienia zachęcają korzyściami podatkowymi.
Dobrowolny filar systemu emerytalnego funkcjonuje w Polsce od 1999 roku i na początku w jego skład wchodziły Pracownicze Programy Emerytalne (PPE), potem, w 2004 roku, doszły Indywidualne Konta Emerytalne (IKE), a następnie Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) od 2011 roku. Od 2019 roku będą wprowadzane Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK), które są wzorowane na programach takich krajów jak Wielka Brytania i Nowa Zelandia; będą wspomagane przez dofinansowanie ze strony pracodawcy i z budżetu państwa, dzięki czemu po 40 latach będzie można osiągnąć oszczędności na poziomie 250 tysięcy złotych (przy odkładaniu co miesiąc 90 zł). Jest to możliwe dzięki dopłatom oraz efektywnemu inwestowaniu włożonych środków przez TFI.
Oszczędzanie dzięki PPE
Pierwszym programem PPE w Polsce był ten zarejestrowany 29 października 1999 roku przez Legg Mason Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA (dzisiaj Esaliens Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA). Przez 17 lat aktywnej działalności firma zgromadziła ponad 1 miliard aktywów. PPE jest przejawem autentycznej troski o pracowników, ponieważ świadczy o poważnym podejściu do społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR), przyczynia się do zwiększenia motywacji i zacieśniania więzi pomiędzy pracownikiem a firmą, dając mu poczucie stabilizacji finansowej w perspektywie lat. Zgodnie z szacunkami dzięki uczestnictwu w PPE można zgromadzić na jesień życia około 29 tysięcy złotych (średnia wartość aktywów zgromadzonych na rachunku PPE na koniec 2016 r. według danych Komisji Nadzoru Finansowego).
IKE, IKZE a korzyści podatkowe
W 2017 roku otwarto 96 733 kont IKE – to ponad 4 tysiące więcej niż rok wcześniej. Wartość aktywów zgromadzonych na IKE wzrosła o ponad miliard złotych, osiągając kwotę 7 961 329 000 złotych. Z IKE korzysta już 951 576 Polaków. Najwięcej, bo 61 917 kont, otwarto w ramach TFI. To ponad połowa (64%) wszystkich IKE założonych w 2017 roku.
IKE i IKZE wyróżniają się na tle innych dostępnych na rynku form oszczędzania ze względu na konstrukcję i korzyści podatkowe. Są to programy uprzywilejowane podatkowo, co oznacza, że w ich przypadku istnieje możliwość zwolnienia zgromadzonych oszczędności z 19% podatku od dochodów kapitałowych (tzw. podatku Belki), ponadto można wcześniej wycofać środki, jeśli zajdzie taka potrzeba. Zgromadzone oszczędności mogą być również dziedziczone, są przy tym zwolnione z podatku od spadków i darowizn. Dodatkowo z zaoszczędzonych środków w IKZE można odjąć 32%, 19% lub 18% odłożonej kwoty (w zależności od progu podatkowego posiadacza konta) od podstawy opodatkowania. Przy progu podatkowym 32% i maksymalnej wpłacie na IKZE, która wynosi 5 331,60 zł w 2018 roku, można zyskać nawet 1 706,11 zł.
Warto dodać, że firma Esaliens TFI rozszerza możliwości inwestycyjne w ramach IKE i IKZE i od maja 2018 roku oszczędzający na kontach emerytalnych mogą lokować i pomnażać oszczędności w oparciu o rynki globalne, co jest odpowiedzią na potrzeby bardziej wymagających klientów szukających swobody inwestycyjnej. Ma to jeszcze jeden ważny aspekt – ograniczenie ryzyka inwestycji, ponieważ takie działanie zwiększa możliwości w zakresie dywersyfikacji. Więcej korzyści i szczegółów dotyczących tej formy oszczędzania można znaleźć na stronie Esaliens. Firma udostępnia narzędzie do bieżącego monitorowania oszczędności i zarządzania inwestycjami, a także kalkulator zysków i strat: https://www.esaliens.pl.
Jak wygląda oszczędzanie z TFI?
Obecnie w Polsce działa ponad 60 Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych z aktywną licencją na zarządzanie finansami, gdy w samym tylko 2016 roku było zaledwie 16 TFI prowadzących IKE oraz 13 – IKZE. Jest to dowód na to, że wzrasta zainteresowanie tą formą oszczędzania.
Zgodnie z reformą systemu emerytalnego 75% pieniędzy zgromadzonych w OFE będzie przelewane na IKZE, finalnie więc emeryci będą mieli do dyspozycji oszczędności również na indywidualnych kontach, poza ZUS i PPK. Na te konta będą mogli przelewać dodatkowe oszczędności, które pozostaną niezależne od państwa i pozostaną do prywatnej dyspozycji. Co roku Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłasza roczny limit wpłat zależny od prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego. W 2018 roku na IKZE można wpłacać maksymalnie 5 331,60 złotych, a nadwyżka przekazywana jest na IKE (limit to 13 329 złotych). Jeśli i w tym przypadku limit zostanie przekroczony, zasilany jest rachunek WPI, czyli dodatkowy pakiet inwestycyjny.
Środki wpłacane do pakietu emerytalnego TFI inwestowane są w subfunduszach, które pozwalają na wybór właściwego rozwiązania emerytalnego i strategii inwestycyjnej. Tak na przykład model dynamiczny skierowany jest do klientów akceptujących wyższe ryzyko i związany jest z większym udziałem funduszy rynku akcji w portfelu. Model zrównoważony natomiast zakłada lokowanie pieniędzy w instrumenty bardziej bezpieczne, najczęściej są to obligacje. W przypadku indywidualnego programu oszczędzania klient może samodzielnie skonstruować portfel i rozdzielić pieniądze na dostępne subfundusze. Portfele zawierają ponadto instrumenty pozwalające na zabezpieczenie zainwestowanego kapitału i wypracowanych wyników inwestycyjnych.
Liczba funduszy inwestycyjnych zależy od samego towarzystwa, ale z reguły jest proporcjonalna do wielkości oferty funduszu. Niektóre TFI proponują bardziej rozbudowany portfel, na przykład z trzema subfunduszami, inne stawiają na większą dywersyfikację i można wybierać spośród prawie 30 subfunduszy. Każda oferta związana jest z inną tabelą opłat – w większości wymagana jest opłata „na wejście” i wpłacania konkretnej kwoty w turach.
Programy emerytalne funkcjonują w Polsce od lat i optymistycznym trendem jest, że Polacy coraz częściej decydują się na wybór funduszy TFI, o czym świadczy ich rosnąca sprzedaż. Wpływ na to mają niewątpliwie przywileje podatkowe, a także elastyczność i swoboda inwestycyjna, ponieważ pieniądze można odkładać, kiedy ma się takie możliwości, a do tego zyskuje się niezależność od ZUS i pewność, że jesień życia została odpowiednio zabezpieczona finansowo.
Źródła:
- https://biznes.newseria.pl/komunikaty/finanse/esaliens-tfi-znacznie,b631796413
- http://inwestycje.pl/emerytury/IKE-i-IKZE-coraz-popularniejsze;318785;0.html
- https://www.esaliens.pl/pl/mojaemerytura/blog/mity-emerytalne
- https://www.pkotfi.pl/pakiet-emerytalny-pkotfi/
- https://www.pb.pl/emerytura-z-tfi-bez-tajemnic-841666
- https://www.forbes.pl/gielda/esaliens-tfi-opinie-ekspertow-o-nowoczesnym-podejsciu-do-finansow/zy840kd
- http://www.mojaprzyszlaemerytura.pl/2012/07/trzeci-filar-emerytalny-przewodnik.html
- http://www.parkiet.com/Fundusze-inwestycyjne-TFI/306119989-TFI-Najmniej-ryzykowne-fundusze-wciaz-przyciagaja-najwiecej-srodkow.html&template=restricted
- https://www.pb.pl/sam-dbaj-o-swoja-wyzsza-emeryture-26243
- https://www.wprost.pl/kraj/10067631/Ile-zyje-przecietny-Polak-GUS-publikuje-najnowsze-dane.html
Informacja prasowa