We wtorek w Sejmie odbyło się pierwsze czytanie rządowego projektu nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym.
Wiceminister finansów Wiesław Jasiński powiedział, uzasadniając projekt, że dotyczy on zwolnienia z akcyzy wyrobów węglowych i co do zasady polega na połączeniu dwóch punktów jednego z artykułów ustawy - w jeden.
- W wyniku zmian zwolnieniem objęte będą czynności, których przedmiotem są wyroby węglowe, przeznaczone do celów opałowych przez zakład energochłonny wykorzystujący wyroby węglowe, w którym wprowadzony został w życie system skutkujący osiąganiem celów dotyczących ochrony środowiska, lub do podwyższenia efektywności energetycznej - tłumaczył Jasiński.
Dodał, że obecnie funkcjonują dwa niezależne zwolnienia dla wyrobów węglowych: przeznaczonych do celów opałowych przez zakład energochłonny; przeznaczonych do opału przez podmiot gospodarczy, który wprowadził systemy chroniące środowisko lub prowadzące do podwyższenia efektywności energetycznej. Jasiński wyjaśnił, że to zostało zakwestionowane przez Komisję Europejską, która uznała, iż zwolnienie jest zbyt szerokie.
- Wdrożenie zmian w tym zakresie pozwoli uniknąć wszczęcia przez Komisję Europejską formalnego postępowania przeciwko Polsce (...) i nie narazi Polski na kary finansowe - zaznaczył.
Zmiany poparł Marcin Porzucek (PiS). Według niego projekt jest z jednej strony wyrazem obrony interesów Polski, której energetyka jest oparta na węglu, a z drugiej świadczy o współpracy z UE. Zaznaczył, że zmiana powinna się przyczynić do poprawy stanu środowiska naturalnego.
Monika Wielichowska (PO) zadeklarowała, że jej klub będzie głosował za zmianami, ale z "jedną bardzo ważną uwagą". - Będziemy oczekiwać działań rządu, czyli zrekompensowania zwolnień z akcyzy oraz aktywnej polityki rządu w zakresie pomocy dla przedsiębiorców pamiętając, że na końcu tej drogi jest konsument - wyjaśniła.
Także Mirosław Pampuch (Nowoczesna)
opowiedział się za kontynuowaniem prac nad projektem w komisji.
Natomiast Genowefa Tokarska z PSL zauważyła, że planowane zmiany będą niekorzystne dla firm sektora rolno-spożywczego, zwłaszcza branży mięsnej i mleczarskiej. Powołując się na branżowe opinie poinformowała, że w ich wyniku koszty prowadzenia działalności firm w tych branżach mogą wzrosnąć o ok. 10 proc.
- W opinii Instytutu Gospodarki Rolnej zniesienie przywileju zwolnienia dotknie tysięcy małych polskich producentów rolnych (...), którzy w produkcji używają kotłów węglowych - mówiła. Jej zdaniem można się spodziewać wzrostu kosztów produkcji rolnej, które zostaną przerzucone na cenę. Tokarska wyraziła niezadowolenie ze zmian, zaznaczając jednocześnie, że są one konieczne.
W uzasadnieniu do projektu napisano, że przepisy unijne przewidują możliwość zwolnienia z akcyzy produktów energetycznych i energii elektrycznej wykorzystywanej przez zakłady energochłonne. W 2011 r. odpowiednie zwolnienie wprowadzono do polskiej ustawy o akcyzie. Podlegają mu wyroby węglowe przeznaczone do celów opałowych. Ze zwolnienia mogą korzystać zakłady energochłonne wykorzystujące wyroby węglowe oraz podmioty, w których wprowadzony został system prowadzący do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej.
Zdaniem Komisji Europejskiej tak opisane zwolnienie jest szersze niż dopuszczają to przepisy unijne. Dlatego resort finansów przygotował zmianę przepisów.
W związku ze zmianą ze zwolnienia nie będą mogły korzystać podmioty, które zainstalowały system prowadzący do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej, ale nie są zakładami energochłonnymi. Natomiast zakłady energochłonne, które nie mają odpowiednich systemów, aby skorzystać ze zwolnienia będą musiały je wprowadzić.
W przypadku podmiotów, które są zakładami energochłonnymi i wprowadziły system prowadzący do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej - nic się nie zmieni.
Resort finansów wskazał w Ocenie Skutków Regulacji, że wejście w życie zmiany ustawy może zwiększyć dochody budżetu państwa o ok. 25 mln zł rocznie, a w 2017 r. o ok. 10 mln zł. Obecnie z takich ulg korzysta ok. 300 podmiotów, ale MF szacuje, że po wprowadzeniu zmian ich liczba może spaść o połowę.
Jednocześnie, zdaniem MF, nowa regulacja powinna przyczynić się do poprawy stanu środowiska naturalnego - będzie oddziaływać na podmioty energochłonne, motywując je do podejmowanie działań zmierzających do ograniczenia negatywnego wpływu ich działalności na środowisko.
Projekt przewiduje, że zmiana wejdzie w życie 1 lipca 2017 r.
Zgodnie z ustawą o akcyzie zakład energochłonny wykorzystujący wyroby węglowe - to "podmiot, u którego udział zakupu wyrobów węglowych w wartości produkcji sprzedanej wynosi nie mniej niż 10 proc. w roku poprzedzającym rok, w odniesieniu do którego jest ustalany procentowy udział". Ustawa mówi, że zakład taki "nie może być mniejszy niż zorganizowana część przedsiębiorstwa rozumiana jako organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania".
Ponadto, według ustawy o akcyzie, zakład energochłonny wykorzystujący wyroby węglowe - to także podmiot rozpoczynający działalność gospodarczą z wykorzystaniem wyrobów węglowych lub podmiot prowadzący działalność gospodarczą, który uruchamia nową instalację wykorzystującą wyroby węglowe. Ustawa zastrzega, że podmiot taki musi złożyć w urzędzie celnym stosowne oświadczenie o planowanym osiągnięciu 10-proc. udziału zakupów węglowych w wartości produkcji sprzedanej.
