WIG PiS najlepszą inwestycją. Spółki państwowe od wyborów biją rekordy

Jeszcze nieco ponad rok temu na giełdzie było widać strach, że hurtowa wymiana prezesów wielkich państwowych koncernów nie skończy się dobrze. Zamiast ludzi PO, PiS wstawiało "swoich". Ludzie znikąd, którym wytykać można było brak wystarczającego doświadczenia do kierowania tak dużymi organizmami gospodarczymi.

To przełożyło się na notowania. Inwestorzy bali się wtedy kupować akcje, bo nie wiadomo było jak ta błyskawicznie zatrudniona rzesza menadżerów da sobie radę. Okazało się jednak, że spółki, w których to rząd premier Szydło wybrał prezesów mają ostatnio dobrą passę. Zarabiają tak duże pieniądze, jak rzadko w swojej historii, niektóre pobiły rekordy.

Najwyższy zysk kwartalny w historii wykazał Tauron, drugi najlepszy wynik miały: PKN Orlen, PGNiG i JSW. Nawet KGHM, który zmaga się z kosztami inwestycji w Chile i Kanadzie, kończył pierwsze trzy miesiące roku na sporym plusie. Bardzo dobre wyniki pokazali też producenci energii. Wartość giełdowa firm państwowych od 26 października 2015 r. do 31 maja 2017 r. zwiększyła się o 36 mld zł, tj. z 232 mld zł do 268 mld zł.

Postanowiliśmy w redakcji money.pl sprawdzić, czy akcje firm państwowych radziły sobie lepiej czy gorzej od reszty rynku. W tym celu skonstruowaliśmy specjalny indeks, nazwany roboczo WIG PiS, który objął 20 największych spółek z tej grupy. Z notowań indeksu wynika, że firmy państwowe dawały od wyborów w 2015 roku o wiele wyższą stopę zwrotu na giełdzie niż reszta rynku.

Pierwszą wartość indeksu WIG PiS - 1000 pkt. - ustaliliśmy na dzień po wyborach, czyli 26 października. Od tej pory zyskał on 17,8 proc. Dla porównania WIG20 dał w tym samym czasie zaledwie 7,9 proc. wzrostu.

W bieżącym roku WIG PiS zyskał 20,4 proc., podczas gdy WIG20 16,9 proc., a WIG 16 proc. Najbardziej przewagę WIG PiS nad resztą rynku widać na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy, czyli od 1 czerwca 2016 do 1 czerwca 2017 - zyskał aż 45,8 proc., podczas gdy WIG20 29,4 proc., a WIG 34,3 proc.

Jak widać, jeśli ktoś z inwestorów giełdowych pominął w ostatnich latach firmy państwowe w konstruowaniu portfela, to może teraz żałować.

Najbardziej od wyborów w 2015 roku rosły akcje JSW - zyskały aż 394 proc. Nie miały one jednak wiodącego udziału w naszym indeksie - spółka miała na początku zaledwie 0,6-procentowy wpływ na zmiany WIG PiS.

Największy udział we wzrostach indeksu miały spółki paliwowe. PKN Orlen zyskał 68,8 proc., a Lotos 86,6 proc. Największym obciążeniem były akcje Grupy Azoty (-31,9 proc.), PGNiG (-2,8 proc.) i Energi (-38,4 proc.).

Powodów do wyższych zysków, a w konsekwencji lepszych notowań akcji państwowych spółek, było wiele. Firmom paliwowym większe zyski po części zapewnił rząd, uderzając w importerów paliw, którzy oszukiwali na VAT. W ten sposób zwiększył się udział w rynku tych paliw, które sprzedają Orlen i Lotos.

Korzystniejsze były też dla niektórych firm warunki rynkowe, jak w przypadku JSW, dla której światowy popyt na stal poprawił notowania węgla koksującego. O ponad 20 proc. rosły w ostatnim roku notowania miedzi w Londynie, co cieszy KGHM. Największy producent energii PGE skończył modernizację Elektrowni Bełchatów, zwiększyły się więc przychody i zmniejszyły koszty.

Wreszcie okazało się, że menadżerowie, powoływani przez rząd PiS w dość krótkim czasie do większości państwowych spółek, wbrew obawom wystarczająco dobrze poradzili sobie z obowiązkami, skoro kierowane przez nich podmioty zwiększyły przychody i zyski.

Nie tylko jednak zyski spółek kontrolowanych przez państwo rosły szybciej, ale i niedługo wzrośnie ich reprezentacja na giełdzie. Wkrótce w skład indeksu WIG PiS zaliczyć trzeba będzie drugi największy bank w Polsce, czyli Pekao, który przejmowany jest przez PZU, oraz elektrociepłownię Kogeneracja (kupowaną od francuskiego EfD przez PGE).

Obecnie wartość rynkowa spółek z udziałem państwa to 42 proc. całej giełdy. Razem z Pekao i Kogeneracją będzie to 48 proc. Prawie połowa wartości całej warszawskiej giełdy zależeć będzie więc od skuteczności doboru menadżerów przez państwo.

Pierwszą wartość WIG PiS - 1000 pkt. - ustaliliśmy na dzień po wyborach, czyli 26 października. Do portfela indeksu wzięliśmy 20 największych pod względem wartości rynkowej (kapitalizacji) spółek, w których państwo (lub jego instytucje czy firmy) mają kontrolę, w tym prawo mianowania menadżerów.

Wagę poszczególnych spółek w indeksie ustaliliśmy na podstawie kapitalizacji ich akcji na koniec października 2015 r. pomniejszonej o udział państwa w kapitale akcyjnym. To ostatnie zrobiliśmy, by uwzględnić faktyczną dostępność akcji w obrocie na giełdzie.

Zgodnie z formułą stosowaną przy konstrukcji WIG20, ograniczyliśmy wpływ pojedynczej spółki na indeks do 15 proc., w związku z czym trzeba było zmniejszyć na początku pakiet akcji PKO BP, PKN Orlen i PZU w portfelu WIG PiS.

Przy wyliczaniu indeksu, podobnie jak w WIG20, nie braliśmy pod uwagę wypłaconych dywidend i praw poboru przyznanych akcjonariuszom. Jest to więc indeks cenowy, a nie dochodowy.

Od początku notowań WIG PiS nie zmienialiśmy jego składu, ani liczby akcji spółek, które zostały wzięte do wyliczeń. W związku z tym udział PKN Orlen w portfelu indeksu wzrósł 1 czerwca 2017 r. do 21,5 proc., PZU do 16,1 proc., a PKO BP do 15,5 proc.

W skład indeksu od początku zakwalifikowaliśmy Bogdankę, która została przejęta przez państwową Eneę dopiero 30 października. W tym samym miesiącu doszło też do przejęcia kontrolnego udziału w Alior Banku przez PZU i również Alior znalazł się w indeksie.