Resort finansów będzie opracowywał średniookresowe ramy budżetowe - dwuletnią prognozę wydatków i dochodów, zinstytucjonalizowane mają zostać przeglądy wydatków ze środków publicznych. Zmiany mają wzmocnić mechanizmy stabilizujące finanse publiczne.
Zmiany takie mają się znaleźć w projektowanej przez resort finansów nowelizacji ustawy o finansach publicznych. Informacja na ten temat znalazła się w wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu.
Wyjaśniono, że w lipcu 2016 r. rząd przyjął założenia reformy systemu budżetowego. Określiły one kierunki niezbędnych zmian w procesie budżetowym, najważniejszych z punktu widzenia efektywnego zarządzania pieniędzmi gromadzonymi i wydatkowanymi na cele publiczne. Zmiany te mają służyć rządowi w prowadzeniu polityki odpowiadającej na wyzwania przyszłości i ukierunkowanej na rozwiązywanie problemów społecznych i gospodarczych.
Zgodnie z informacją, nowelizacja ustawy o finansach publicznych obejmie instrumenty, które uzupełnią istniejący system. W ustawie znajdzie się wieloletnia perspektywa planowania budżetowego, czyli średniookresowe ramy budżetowe. Będą one przyjmowane razem z projektem ustawy budżetowej i miały formę prognozy dochodów i wydatków na dwa kolejne lata według tzw. niezmiennego kursu polityki.
"Zmianom tym towarzyszyć powinna rezygnacja z Wieloletniego Planu Finansowego Państwa w obecnym kształcie i niezbędne modyfikacje w zakresie konsultacji społecznych w ramach procesu budżetowego; prognozy zawarte w średniookresowych ramach budżetowych powinny stanowić punkt wyjścia dla kolejnego cyklu planowania budżetowego" - wytłumaczono.
Założono zinstytucjonalizowanie przeglądów wydatków, "jako mechanizm priorytetyzacji i podnoszenia efektywności wydatków". Przeglądy te mają zostać trwale włączone do procesu budżetowego.
Przewidziano także uproszczenie procesu budżetowego. Założono rezygnację z niektórych elementów budżetowania zadaniowego, które - zdaniem MF - obecnie nie wnoszą istotnej wartości dodanej. Zostaną one docelowo zastąpione nowymi rozwiązaniami.
"Dodatkowo przewiduje się wprowadzenie rozwiązań prawnych wpływających na podniesienie użyteczności audytu wewnętrznego. W tym celu przewiduje się umożliwienie realizowania zadań audytowych na polecenie ministrów kierujących działami administracji rządowej oraz Prezesa Rady Ministrów" - napisano.
Według MF konieczne jest też ujednolicenie sposobu uzyskiwania kwalifikacji do prowadzenia audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych. W tym celu proponuje się włączenie Krajowej Szkoły Administracji Publicznej im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego do udziału w tym procesie.
"Wprowadzenie projektowanych zmian ma przyczynić się do wzmocnienia średnio- i długookresowych mechanizmów stabilizujących finanse publiczne oraz umożliwiających zarządzanie nimi (wprowadzenie średniookresowych ram budżetowych, instytucjonalizacja przeglądów wydatków ze środków publicznych), a także zwiększenia poziomu jawności i przejrzystości finansów publicznych, niezbędnych z punktu widzenia możliwości prowadzenia odpowiedzialnej polityki fiskalnej i budżetowej" - napisano.
W informacji o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie wyjaśniono, że w lipcu zeszłego roku rząd przyjął założenia reformy systemu budżetowego, a lutym tego roku Strategię na rzecz odpowiedzialnego rozwoju. Wskazuje ona na potrzebę przeprowadzenia zmian systemowych w obszarze finansów publicznych, "które zmierzać będą do zapewnienia realizacji celów strategicznych państwa i priorytetów rozwojowych w perspektywie wieloletniej, przy jednoczesnym zachowaniu zasad stabilności i równowagi finansów państwa".
Resort finansów uważa, że wprowadzenie skutecznych mechanizmów prowadzenia i koordynacji polityki budżetowej wymaga równoczesnych, komplementarnych zmian w innych obszarach finansów publicznych. Dlatego, dążąc do określenia docelowego modelu procesu budżetowego, podjęto decyzję o etapowym przeprowadzeniu reformy systemu budżetowego.
"Zasadność takiego podejścia potwierdzają doświadczenia z prac nad opracowaniem Wieloletniego Planu Finansowego Państwa na lata 2017-2020 oraz prac nad określeniem, w tzw. nocie budżetowej, przebiegu procesu planowania budżetowego. Przede wszystkim wskazują one na konieczność zakotwiczenia określonych elementów nowego systemu budżetowego w obecnie obowiązującej ustawie o finansach publicznych, jeszcze przed wprowadzeniem kompleksowych rozwiązań systemowych, nad którymi prace trwają, a ich zakończenie wykracza poza horyzont roku 2018" - wyjaśniono.
Zdaniem MF nowelizacja ustawy o finansach publicznych ułatwi późniejsze prace nad wdrożeniem docelowych, kompleksowych rozwiązań systemowych.
"W okresie przejściowym proponowane zmiany przynieść mogą istotne korzyści wynikające z wydłużenia horyzontu planowania, zwiększenia rzetelności prognoz budżetowych, jako podstawy do decyzji o kierunkach wydatkowania środków, zwiększenia możliwości oddziaływania na strukturę wydatków w przyszłości, czy zmniejszenia obciążeń dla dysponentów związanych z podwójnym układem klasyfikacyjnym (tzw. układ tradycyjny i zadaniowy klasyfikacji wydatków)" - uzasadnia MF.
Zauważono ponadto, że zmiany te mogą też być istotnym argumentem w negocjacjach z Komisją Europejską w ramach semestru europejskiego. Wskazano, że KE pozytywnie ocenia kierunki zmian przewidziane w ramach reformy systemu budżetowego, zalecając jednak wzmocnienie działań na rzecz podniesienia efektywności wydatków.
