Wyniki finansowe największych firm potwierdzają, że gospodarka przyspiesza. Zyski spółek z WIG20 wzrosły w rok z 6 do 10 mld zł. Dzięki nowym przepisom duże pieniądze robi się w sektorze paliwowym. Statystyki podbijają też górnictwo i energetyka. Nie wszędzie jest jednak tak dobrze. Najgorzej od lat wypadają banki, a straty notują reprezentanci branży handlowej, m.in. CCC i właściciel marek Reserved / Cropp.
Wraz z końcem maja upływa sezon publikacji kwartalnych wyników finansowych największych firm. Karty odkryły już wszystkie spółki zgrupowane w prestiżowym giełdowym indeksie WIG20. Ich statystyki potwierdzają, że nasza gospodarka jest na fali wznoszącej i zachwyty nad wzrostem PKB o 4 proc. rok do roku nie są bezpodstawne.
W ciągu pierwszych trzech miesięcy tego roku dwudziestka największych giełdowych spółek wypracowała łącznie 9 mld 926 mln zł zysku netto. To aż o 66 proc. więcej niż w pierwszym kwartale ubiegłego roku. Wtedy wynik nie przekraczał 6 mld zł.
Podwójne powody do zadowolenia ma rząd, bo zdecydowana większość wykazanych zysków przypadła na spółki, w których udziały ma państwo. Mowa o 8,5 mld zł wobec 4,26 mld zł rok wcześniej. Wynik więc podwoił się. Część z zysków bezpośrednio zasili budżet w formie dywidendy po rozliczeniu całego roku. Z zysków za 2016 do kasy państwa trafi najprawdopodobniej około 2 mld zł.
Zyski/straty kwartalne spółek z indeksu WIG20 (dane w milionach złotych) | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
spółki państwowe | I kw. 2017 | I kw. 2016 | zmiana % | . | spółki bez udziału państwa | I kw. 2017 | I kw. 2016 | zmiana % |
PKN Orlen | 1 920 | 337 | 469% | . | BZ WBK | 453 | 556,5 | -19% |
PGNiG | 1 599 | 1 386 | 15% | . | Pekao* | 349,5 | 573,5 | -39% |
PGE | 964 | 870 | 11% | . | Cyfrowy Polsat | 279 | 175,5 | 59% |
PZU | 940 | 492 | 91% | . | mBank | 219 | 308 | -29% |
JSW | 864,5 | -59,8 | - | . | **Alior Bank | 82,4 | 80,1 | 2,9% |
Tauron | 639,8 | 323,3 | 98% | . | Asseco Poland | 60,9 | 65,5 | -7% |
PKO BP | 525 | 639 | -18% | . | Orange | 39 | 98 | -60% |
Lotos | 410,9 | 106 | 288% | . | Eurocash | -15 | 1,98 | - |
KGHM | 398 | 161 | 147% | . | CCC | -47,4 | -17,8 | - |
Energa | 310 | 8 | 3775% | . | LPP | -65,6 | -117 | - |
SUMA: | 8 571 | 4 262 | 101% | . | SUMA: | 1 355 | 1 724 | -21% |
źródło: skonsolidowane raporty kwartalne spółek Dane z podziałem na spółki państwowe i bez udziału państwa. Kolejność według wysokości zysku za pierwszy kwartał 2017 * - Pekao wciąż formalnie należy do włoskiego UniCredit ** - pośrednio kontrolowany przez państwo, bo bezpośrednim akcjonariuszem jest PZU |
Państwowe spółki bardziej rentowne niż prywatne
Dla wielu ludzi, szczególnie tych o liberalnym nastawieniu do gospodarki i ekonomii, państwowe spółki były zawsze synonimem złego zarządzania i braku rentowności, a w prywatnym kapitale upatrywano większych szans na zyski. Jest wiele argumentów uzasadniających taką tezę, ale akurat najnowsze statystyki kompletnie temu przeczą.
Wśród dziesięciu reprezentantów państwowych spółek żadna nie przyniosła w pierwszym kwartale strat, podczas gdy w pozostałej "prywatnej" dziesiątce zdarzyło się to w trzech firmach. Zyski w pierwszej grupie tylko jeden podmiot ma niższe niż rok temu, a w drugiej aż siedem firm.
Żyłą złota okazują się paliwa. Świetny okres mają za sobą państwowe koncerny: PKN Orlen, Lotos i PGNiG. Suma ich zysków wzrosła w rok o 2,1 mld zł do prawie 4 mld zł. Zdecydowanym liderem jest Orlen, który zarobił o 469 proc. więcej - dokładnie 1 mld 920 mln zł. Prawie 300 proc. w górę poszły wyniki Lotosu.
Do takiej poprawy wyników mocno przyłożył się rząd. - Duże znaczenie dla naszej działalności handlowej miało wprowadzenie przez rząd tzw. Pierwszego Pakietu Paliwowego, który skutecznie utrudnia działalność przestępczą firmom sprowadzającym paliwa na polski rynek bez wywiązywania się m.in. z regulacyjnych zobowiązań podatkowych - wskazywał ostatnio w liście do akcjonariuszy prezes Lotosu Marcin Jastrzębski.
- Pomimo mniej sprzyjającego otoczenia, bardzo dobrze rozpoczęliśmy bieżący rok. W pierwszym kwartale ponownie nasze wyniki zostały wsparte przez działania regulacyjne ograniczające szarą strefę. Nasza sprzedaż oleju napędowego i benzyny wzrosła w Polsce odpowiednio o 42 proc. i 11 proc. w skali roku - komentował kwartalne wyniki prezes PKN Orlen Wojciech Jasiński.
Mocna energetyka i górnictwo
Oprócz sektora paliwowego na wyróżnienie zasługuje też górnictwo. Jest ono reprezentowane w WIG20 tylko przez dwie spółki, ale są to czołowe grupy wydobywcze w kraju. Mowa o KGHM-ie, czyli producencie srebra numer jeden na świecie i numer osiem jak chodzi o miedź, który ponad dwukrotnie zwiększył zyski ze 161 mln do 398 mln zł.
Do tego dzięki restrukturyzacji i wyższym cenom węgla z kolan wstaje Jastrzębska Spółka Węglowa. Rok temu wydobycie przyniosło jej prawie 60 mln zł strat. Teraz je nadrobiła i to z wielką nawiązką. Wykazała zysk w kwocie ponad 864 mln zł. Tylko raz w historii w 2011 roku kwartalnie miała lepszy wynik.
Strategiczny z punktu widzenia polskiej gospodarki sektor energetyczny też generuje pokaźne zyski. Tauron, Energa i Polska Grupa Energetyczna razem wypracowały prawie 2 mld zł, czyli o ponad połowę więcej niż rok wcześniej. Wszystkie mogą pochwalić się wyraźnym wzrostem produkcji energii elektrycznej.
W oczy rzuca się statystyka Energii, czyli trzeciego największego sprzedawcy prądu w kraju. Podbił zyski o 3775 proc. do 310 mln zł. Wszystko przez bardzo słaby początek ubiegłego roku, kiedy zarobił zaledwie 8 mln zł.
Blisko 3-krotnie więcej niż Energa zarobiła grupa PGE. - Pierwszy kwartał 2017 roku był rekordowy dla PGE pod kątem finansowym i operacyjnym. Szczególnie z punktu widzenia wielkości produkcji - komentował wyniki prezes Henryk Baranowski. - Dzięki zakończeniu kompleksowej modernizacji Elektrowni Bełchatów mogliśmy odnotować wzrost produkcji z węgla brunatnego o 24 proc. W sumie grupa wyprodukowała 15 TWh ze wszystkich źródeł, co jest najlepszym wynikiem kwartalnym od 5 lat.
Wyniki spółek z WIG20 w podziale na sektory (w milionach złotych) | ||||
---|---|---|---|---|
sektor | I kw 2017 | I kw 2016 | różnica | różnica % |
górnictwo (JSW, KGHM) | 1 263 | 101 | 1 161 | 1147% |
paliwa (PKN Orlen, Lotos, PGNiG) | 3 930 | 1 829 | 2 101 | 115% |
*energetyka (PGE, Tauron, Energa) * | 1 914 | 1 201 | 713 | 59% |
*telekomunikacja (Orange, Cyfrowy Polsat) * | 318 | 274 | 45 | 16% |
*banki (Alior, BZ WBK, mBank, Pekao, PKO BP) * | 1 629 | 2 157 | -528 | -24% |
*handel (CCC, Eurocash, LPP) * | -128 | -133 | 5 | - |
źródło: skonsolidowane raporty kwartalne spółek Kolejność według dynamiki wzrostu zysków. |
Straty w handlu, mimo wzrostu sprzedaży
Paliwa, energetyka czy górnictwo to branże w kręgu zainteresowania państwa. Poza nim jest handel. Początek roku dla tego sektora gospodarki nie był dobry, a patrząc przez pryzmat jego trzech reprezentantów z WIG20 można nawet powiedzieć, że był fatalny.
Eurocash, największa polska grupa zajmująca się hurtową dystrybucją żywności, chemii i alkoholu oraz właściciel sieci sklepów ABC, miał prawie 15 mln zł straty. Ponad 47 mln zł na minusie jest też lider rynku obuwia - firma CCC, a odzieżowa grupa LPP (Reserved, Cropp, House, Mohito i Sinsay) straciła 65,5 mln zł.
Jak ma się to do świetnych statystyk dotyczących sprzedaży detalicznej w Polsce, którą napędza m.in. program 500+? Zarządy CCC i LPP uspokajają, że straty nie wynikają ze spadku sprzedaży, a innych elementów obciążających wyniki.
CCC tłumaczy, że strata netto jest wynikiem zdarzeń o charakterze jednorazowym. Wskazuje m.in. na podatek odroczony dotyczący znaku towarowego, wartości firmy i ulgi inwestycyjnej oraz koszty programu motywacyjnego. W LPP zauważalny jest wzrost kosztów sprzedaży z 547 do 660 mln zł. Był wynikiem wyższych kosztów sklepów i centrali jak również niskiej bazy pierwszego kwartału 2016 roku.
Głęboki spadek zysków banków
Na brak zysków nie narzekają banki, choć cały sektor odnotował wyniki najgorsze od 2010 roku, o czym pisaliśmy szerzej już w piątek. Tak jak i w handlu, dochody z podstawowej działalności, czyli z odsetek, opłat i prowizji rosną. Żniwa zbiera jednak podatek bankowy i składki płacone na BFG.
Tylko z tytułu podatku jedenaście największych banków działających w Polsce (notowanych na warszawskiej giełdzie)
zapłaciło od stycznia do marca łącznie 766 mln zł. Na ogół jeszcze większe kwoty banki musiały przekazać na BFG. Dla PKO BP był to wydatek na poziomie 256 mln zł. Ponad 200 mln zł na ten cel trafiło od Pekao. Ponad setkę w składkach przekazały jeszcze BZ WBK i mBank. W skali całego sektora na fundusz restrukturyzacji banków przeznaczono ponad miliard złotych.
Zyski tylko piątki banków z WIG20 spadły w pierwszym kwartale z 2,15 do 1,6 mld zł, a więc o blisko jedną czwartą. Najmocniej odczuł to Pekao. Tak niskich zysków nie notował od 12 lat.
Wyniki kwartalne banków notowanych w indeksie WIG20 (w milionach złotych) | ||||
---|---|---|---|---|
banki | I kw 2017 | I kw 2016 | różnica | różnica % |
PKO BP | 525 | 639 | -114 | -18% |
BZ WBK | 453 | 556,5 | -103,4 | -19% |
Pekao | 349,7 | 573,5 | -223,8 | -39% |
mBank | 218,8 | 307,8 | -89 | -29% |
Alior Bank | 82,4 | 80,1 | 2,3 | 3% |
źródło: skonsolidowane raporty kwartalne banków |
Wśród w pełni prywatnych spółek z WIG20 pierwszy kwartał był pod względem zysków dobry tylko dla Cyfrowego Polsatu. Grupa medialna należąca do miliardera Zygmunta Solorza-Żaka zarobiła ponad 100 mln zł więcej niż rok temu. Zysk netto sięgnął 279 mln zł. W dużej mierze dzięki pozytywnej zmianie kursów walutowych i niższym kosztom działalności. Statystyk nie popsuł odpływ klientów, szczególnie telefonii komórkowej Plus oraz minimalny spadek widowni kanałów Polsatu.
Zobacz także: Euro w Polsce do 2025 r.? Tego miała chcieć Komisja Europejska