Jak dwa lata wojny zmieniły Rosję, Ukrainę i świat? W swojej analizie skutkom inwazji przyglądają się eksperci XTB. Nie mają wątpliwości, że Ukraina na konflikcie traci bardziej - to ona jest przecież niemal codziennie i masowo bombardowana.
Wyrwa w PKB Ukrainy sięga kilkudziesięciu procent. Skutek wojny
Według badań National Institute of Economic and Social Research, Rosja poniosła straty na poziomie nieco ponad 11 proc. swojego PKB w latach 2022 i 2023, co jest bezpośrednim rezultatem konfliktu i nałożonych sankcji. Straty Ukrainy są jeszcze bardziej dotkliwe, sięgające kilkudziesięciu procent jej PKB, co podkreśla bezpośrednie zniszczenia infrastruktury i gospodarki przez działania wojenne - wyjaśniają analitycy XTB.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Zakredytowani "pod korek". Czekają na ruch rządu
W skali globalnej wpływ konfliktu jest stosunkowo ograniczony i szacowany na około 1 punkt procentowy, natomiast dla strefy euro straty te są wyższe, osiągając 1,2 do 1,5 punktu procentowego w ciągu dwóch lat.
Konflikt przyczynił się do załamania wielu szlaków handlowych i spowodował znaczący wzrost cen surowców, co miało bezpośredni wpływ na inflację. Rosja, będąc dużym producentem i eksporterem kluczowych surowców i towarów, takich jak ropa naftowa, gaz ziemny, pszenica, kukurydza, aluminium, pallad i nawozy sztuczne, znalazła się pod sankcjami, co doprowadziło do drastycznego wzrostu cen tych zasobów na świecie.
Sam konflikt mógł dodać do globalnej inflacji około 1,8 punktu procentowego w 2022 roku oraz 0,9 punktu procentowego w 2023 roku - szacują analitycy XTB.
Kraje europejskie, ze względu na bliskość konfliktu, były szczególnie narażone na skutki wzrostu cen surowców energetycznych, co doprowadziło do znacznych wzrostów cen w Polsce, Słowacji, Czechach, Węgrzech oraz krajach bałtyckich.
Ceny paliw wracają do normy
Mimo początkowych obaw o dostępność, ceny surowców unormowały się stosunkowo szybko. Cena ropy naftowej, utrzymująca się powyżej 100 dolarów za baryłkę w pierwszej połowie roku, spadła o 50 proc. od szczytów z 2022 roku do dołków w 2023 roku, dzięki przekierowaniu surowca na rynek azjatycki przez Rosję i znalezieniu alternatywnych dostawców przez Europę. Podobnie, porozumienie z Rosją umożliwiło eksport pszenicy z Ukrainy drogą morską, co pozwoliło na znalezienie innych rynków zbytu.
Europa, przestawiając się na gaz LNG, zaczyna odczuwać zbliżanie się cen gazu do poziomów sprzed pandemii, co jest efektem wzrostu konkurencyjności na rynku gazu skroplonego. Niemniej, konflikt ujawnił słabości europejskiego miksu energetycznego i zmusił do poszukiwania nowych źródeł energii - oceniają eksperci XTB.
Geopolityczne skutki wojny w Ukrainie
Konflikt przyczynił się również do zmian w geopolitycznych i militarnych strategiach. Uwaga Stanów Zjednoczonych skupia się teraz również na innych obszarach, takich jak Tajwan i Bliski Wschód, co może wpłynąć na dynamikę globalnej polityki i bezpieczeństwa. Ewentualna zmiana władzy w USA, szczególnie związana z postacią Donalda Trumpa, może wprowadzić dodatkowe napięcia i zmiany w podejściu do NATO oraz wsparcia dla Ukrainy.
"Najprawdopodobniej moglibyśmy spodziewać się kolejnej wojny handlowej, która mogłaby przerodzić się w większy konflikt. Trump z kolei pod względem militarnym mógłby skupić się na Bliskim Wschodzie, co również mogłoby doprowadzić do potężnych ruchów na rynku surowców energetycznych" - czytamy w analizie.
Dwa lata konfliktu na Ukrainie zdecydowanie przemodelowały globalną gospodarkę, politykę i bezpieczeństwo, podkreślając wzajemne powiązania i zależności międzynarodowe. Konsekwencje te będą miały długotrwały wpływ na światową gospodarkę, geopolitykę oraz na dalsze stosunki międzynarodowe.