● Adam Wieczorek, Wiceprezydent Miasta Łódź, Łódź
● Agata Du Re, Portfolio Manager, Fundacja Clean Air Fund
● Maciej Mazur, Prezes Zarządu, Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych
● Mariusz Śpiewok, I Zastępca Prezydenta Miasta Gliwice, Gliwice
● Blanka Romanowska, Dyrektor Departamentu Infrastruktury i Środowiska, GZM (Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia)
● Marcin Korolec, Prezes, Fundacja Promocji Pojazdów Elektrycznych
● MODERATOR: Agata Rzędowska, dziennikarka elektromobilnościowa
Miasto – Smog – Maszyna
Agata Rzędowska rozpoczęła panel od przypomnienia przemian jakie zaszły w naszych miastach na przestrzeni ostatniego stulecia, które doprowadziły do tego, że mamy wysoki poziom zanieczyszczenia w miastach, co prowadzi do tysięcy spowodowanych przez nie zgonów rocznie. Spytała, jak z zanieczyszczeniami radzą sobie w Łodzi.
Adam Wieczorek, Wiceprezydent Miasta Łodzi odpowiedział:
– Jakiekolwiek działanie zmierzające do tego, aby zmniejszyć ilość emisji i wyeliminować niektóre źródła emisji, to jest dążenie. Oczywiście można postawić sobie cel na poziomie eliminacji wszelkich źródeł, ale wiemy, że to niemożliwe. Ten cel, który byśmy postawili na piedestale to jest topic, który będziemy zawsze gonić. I to powinien być element do którego dążą samorządy.
Łódź uczestniczy w wielu projektach, a obecnie lokalnie przygotowuje się do badań emisji komunikacyjnej. Wiceprezydent Adam Wieczorek wyraził jednak obawę, że obecne natężenie emisji jest tak duże, że tygodniowo dostarczamy w wielkich miastach kilogramy, jeśli nie tony zanieczyszczeń do płuc mieszkańców.
Następnie zabrała głos Agata Du Re. – Jeśli chcemy poprosić kogoś, żeby się przesiadł z samochodu na inny środek transportu, to musi być alternatywa. Oczywiście w pierwszej kolejności patrzymy na transport publiczny, ale patrzymy też na możliwość przemieszczania się rowerem, chodzenia na piechotę. Teraz coraz więcej firm, organizacji, instytucji pozwala pracownikom pracować w trybie hybrydowym, więc ta potrzeba przemieszczania się zmalała. Tam gdzie transport publiczny jest rozbudowany, ludzie wybierają podróż transportem zbiorowym.
Dodała, że niechętnie przypisuje się konkretne zgony do skutków zanieczyszczenia powietrza, bo ktoś powinien wówczas za nie odpowiadać.
– Porównuje się bardzo często wdychanie zanieczyszczonego powietrza do wdychania dymu papierosowego. Dla wszystkich zupełnie normalne jest dzisiaj, że w restauracjach nie można palić papierosów, co kiedyś było normą, natomiast nie jest jeszcze normalnym dla wszystkich że nie pozwalamy jeździć na naszych drogach starym samochodem, który zanieczyszcza powietrze i nam zdrowie.
Czyste strefy
Jako kolejny, wystąpił Maciej Mazur. Zwrócił uwagę, że na przestrzeni kilku lat dyskusje nad np. strefami czystego transportu przeszły od teorii i projektowania rozwiązań prawnych, do praktyki.
– Uważamy, że mamy już możliwość projektować strefy czystego transportu i żeby one mogły w praktyce móc się zweryfikować. (...) Strefy czystego transportu nie powinny być przepisem prawa, a umową społeczną.
Zapowiedział plan wyjazdu studyjnego po czterech europejskich strefach czystego transportu, którego celem było zobaczenie, jak przebiegało tam ich projektowanie i wdrożenie.
O podzielenie się doświadczeniem z wprowadzaniem strefy bez ruchu w Gliwicach został poproszony Mariusz Śpiewok:
– W Gliwicach w trakcie kampanii wyborczej ogłosiliśmy, że przymierzamy się do takich kroków i dopiero przygotowywaliśmy kampanię informacyjną, konsultacje z mieszkańcami. Nastąpił czas pandemii, który nam pomógł, bo pojawiła się potrzeba pomocy restauratorom i właścicielom kawiarenek. Zamknęliśmy w 2020 roku trzy ulice, a równocześnie na pozostałej części Starówki wydaliśmy bardzo dużo zgód na zajęcie pasa dróg restauratorom i właścicielom małych punktów, by umożliwić im przeżycie w trudnym czasie. Ta metoda przysporzyła nam zwolenników dla kroków, które podjęliśmy. W 2021 roku udało nam się zamknąć połowę Starówki. Mówimy głośno o tym, że płyta Rynku nie będzie już pasem drogowym, zmienimy status tej przestrzeni. Natomiast przed nami kolejny krok, czyli docelowe zamknięcie całej Starówki.
Kolejnym krokiem w Gliwicach będzie powołanie przestrzeni dla samochodów o mniejszej emisyjności. Moderatorka zapytała o te zmiany z punktu widzenia całej Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
Następnie głos zabrała Blanka Romanowska: – Potrzebujemy przepisów, które nie ograniczą nam swobodnego przemieszczania się, bo nie wyobrażam sobie sytuacji, kiedy mieszkając np. w Gliwicach, która wprowadzi strefę z konkretnymi ograniczeniami, będę np. musiała zmienić pojazd po to żeby wjechać do Katowic, albo zatosować inny rodzaj oznaczenia. Zdecydowanie będziemy tutaj lobbować za tym, żeby przepisy uwzględniały potrzeby obszarów funkcjonalnych.
Zwróciła uwagę, że tak funkcjonują strefy np. w Zagłębiu Ruhry, gdzie działają na wspólnych zasadach.
Czystość ma przyszłość
Marcin Korolec został zapytany o inwestycje w sprawdzanie emisji. Odwołał się do działań Alarmu smogowego, który w świadomości społecznej ujawnił wartość jakości powietrza.
– Mamy taki moment, że od 60 dni trwa wojna w Ukrainie. Mamy deklaracje takie, że będziemy derusyfikować nasz transport. Mi się wydaje, że derusyfikacja powinna wiązać się z dekarbonizacją. Nie powinniśmy doprowadzić do takiego momentu, w którym zastąpimy import ropy czy gazu z Rosji importem z Arabii Saudyjskiej w stosunku 1 do 1. Cała para inwestycyjna powinna pójść w to, żebyśmy zelektryfikowali cały transport w miastach. Przepiszmy KPO w ten sposób, że zelektryfikujemy transport publiczny do 2030 roku.
W dalszej części prelegenci zastanawiali się, jak przekonać mieszkańców do ograniczenia ruchu samochodowego, czy wykluczenia najstarszych, mocno zanieczyszczających powietrze samochodów z naszych ulic. Uczestnicy zgodzili się, że zmiany powinny wchodzić etapami, by powoli oswajać z nimi mieszkańców.
W podsumowaniu, poproszono panelistów o przewidywania, jak sytuacja zmieni się na przestrzeni roku. Marcin Korolec stwierdził, że być może strefy wolne staną się prędzej czy później obowiązkowe w prawie europejskim.
Zdaniem Blanki Romanowskiej za rok nie zauważymy jeszcze znaczącej poprawy jakości powietrza, życzy sobie natomiast powstrzymania napływu starych diesli. Mariusz Śpiewok powiedział, że z każdym rokiem świadomość społeczna będzie rosnąć. Maciej Mazur przewiduje, że za rok nie będzie jeszcze wielu nowych stref, ale można stworzyć spójny system, który będzie implementowany w kolejnych miastach w Polsce. Agata De Ru z optymizmem założyła, że za rok sami mieszkańcy będą pukać do prezydentów miast z pytaniem o wdrażanie stref czystego transportu.
Adam Wieczorek zwieńczył te wypowiedzi komentarzem, że zapanowaliśmy jako cywilizacja nad światem, ale nie umiemy się tym światem, który sami stworzyliśmy dobrze posługiwać. Ma nadzieję, że w ciągu roku wzrośnie tego świadomość.
Dowiedz się więcej:
OBSERWUJ TOGETAIR na:
Facebook https://www.facebook.com/TOGETAIR2022
Twitter https://twitter.com/togetair
YouTube TOGETAIR
DZIĘKUJEMY, ŻE JESTEŚCIE Z NAMI: TOGETAIR 2022
PARTNER STRATEGICZNY: PKN ORLEN PARTNER GŁÓWNY: PGE GŁÓWNY PARTNER ŚRODOWISKOWO-KLIMATYCZNY: Lasy Państwowe PARTNERZY ECO+: KGHM Polska Miedź, Bank Gospodarstwa Krajowego, McDonald’s, Grypa Żywiec, Microsoft, Polski Fundusz Rozwoju PARTNERZY ECO: Enea, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Sieć Badawcza Łukasiewicz, Lidl Polska, Agencja Rozwoju Przemysłu, ARP e-vehicles, T-mobile, VELUX, PWC, Fortum, Top Farms, Terra Nostra, Państwowy Instytut Geologiczny, NCBR PARTNERZY: PKO Bank Polski, LPP, BOŚ Bank, Saint Gobain, 3M, GPW, PAIH, Karmar, Eko Pak, Murapol, Danone, Żywiec Zdrój, Westinghouse, BOSCH, PKP Intercity, Polregio, Brother, Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego, Hanton, Deloitte, Kross Rental, mLesing, Reloop, Stena Recycling, Rekopol, Lux Rad Nowoczesne Grzejniki, FPS, Związek Pracodawców Gospodarki Odpadami, Red Snake, United, Koalicja Dbamy o wodę, IMGW PATNER ENERGETYCZNY Tauron PATRONAT HONOROWY: Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki PATRONATY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO: Parlament Europejski, Komisja Europejska PATRONATY MINISTERSTW: Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwo Finansów PATRONATY MARSZAŁKÓW WOJEWÓDZTW: Świętokrzyskiego, Lubuskiego, Podkarpackiego, Mazowieckiego, Wielkopolskiego, Zachodniopomorskiego, Opolskiego, Śląskiego, Dolnośląskiego, Warmińsko-Mazurskiego, Pomorskiego, Małopolskiego, Lubelskiego, Kujawsko-Pomorskiego, Podlaskiego, Łódzkiego PATRONATY I PARTNERZY MERYTORYCZNI: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, PARP, Państwowa Agencja Atomistyki, govtech, Biuro Rzecznika MiŚP, UOKIK, Polskie Regiony, Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie, IMGW, American Chamber of Commerce in Poland, Business Center Club, green way, Powiat Pilski, Łazienki Królewskie, Clean Air Fund, Polski Alarm Smogowy, Program Czysta Polska, PSPA, PIME, Fundacja Republikańska, Francusko-Polska Izba Gospodarcza GŁÓWNY PARTNER ORGANIZACJI PRACODAWCÓW: Pracodawcy RP PATRONATY UCZELNI WYŻSZYCH: Uniwersytet Warszawski, Szkoła Główna Handlowa, Akademia Górniczo-Hutnicza, Szkołą Główna Gospodarstwa Wiejskiego PARTNERZY MIĘDZYNARODOWI: eit Climate-KIC, UN Global Compact Network Poland, Business & Science Poland, American Chamber of Commerce in Poland, EurAtive.pl, Francusko-Polska Izba Gospodarcza GŁÓWNY PARTNER MEDIALNY: Polsat, Polsat News, Interia, Zielona Interia GŁÓWNE PORTALE INTERNETOWE: Wirtualna Polska, money.pl GŁÓWNY PARTNER RADIOWY: PolskieRadio24.pl GŁÓWNY PARTNER BRANŻOWY: Energetyka24 PARTNERZY MEDIALNI: Polska Agencja Prasowa, Rzeczpospolita, Forbes, Polska Press, Audytorium17, RDC Radio Dla Ciebie, Polskie Radio Olsztyn, Polskie Radio Koszalin, Radio Opole, Polskie Radio Rzeszów, Radio Poznań, Biznes Alert, Teraz Środowisko, Wysokie Napięcie, Smog Lab, e-ciepło.pl, Pod Prąd, OZEON, Kapitał Polski, Ekologia.pl, EcoEkonomia.pl, Ekologia i Rynek, ekorynek.com, EkoGuru, Comparic.pl, BiznesTuba.pl, Business Hub, Business Magazine, Siła Nauki, SmartMe, Agencja Informacyjna GŁÓWNY PARTNER REKLAMY OOH: Clear Channel ORGANIZATORZY: Fundacja Czyste Powietrze, Fundacja Pozytywnych Idei PRODUCENT: Creative Harder Group.
Materiał sponsorowany przez TOGETAIR 2022