Hiszpania biegnie po "spirali śmierci"

prof. Witold Orłowski, ekonomista: Trudno powiedzieć, bo tam jest taka pogoń po _ spirali śmierci _, to znaczy im bardziej rząd tnie wydatki, w tym cięższą recesję wpada Hiszpania i tym samym spadają podatki. Mimo wszystko gdzieś tę _ spiralę _ trzeba przeciąć, trzeba zdobyć wystarczające oszczędności, żeby Hiszpania była w stanie uchronić się przed problemami.

Prawda jest taka, że Hiszpania ma potężną gospodarkę. To kraj, który jest w stanie obsługiwać swoje długi i je zmniejszyć. Oczywiście, potrzebuje do tego pomocy europejskich partnerów. A żeby na przykład Niemcy zgodziły się na ochronę, którą może dać Europejski Bank Centralny, Hiszpania musi pokazać, że oszczędza.

Teraz mówi się, że będzie to nawet 200 miliardów euro. Nie ma wątpliwości, że są to ogromne kwoty. Tylko że Hiszpania musi te pieniądze uzyskać, żeby ustabilizować finanse. Na szczęście nikt nie ma wątpliwości, że Hiszpania jest gospodarką, która jest w stanie poradzić sobie ze swoimi problemami, jeśli tylko zdoła opanować panikę i odzyskać zaufanie rynków.

Ten program wygląda na bardzo ostry. Czy wystarczy, to się dopiero okaże. Nie wiemy na razie, jakie efekty przyniesie, czy zatrzyma spowolnienie gospodarcze, czy być może Hiszpania będzie musiała jeszcze więcej oszczędzać.

Tak naprawdę, jeśli będą musieli, Hiszpanie zrobią wszystko, co potrzeba. Tylko pozostaje pytanie, na co dany kraj może sobie pozwolić? Jeżeli zamraża płace w budżetówce to nie wiadomo, czy jest w stanie utrzymać taką rzeszę urzędników nawet z niższymi płacami.

Jak trzeba oszczędzać, to nie ma wyjścia. Nie można brać pod uwagę wypowiedzi _ tu nie da się już oszczędzać _. Taki kraj jak Hiszpania wydaje prawie 40 procent swojego dochodu na funkcjonowanie instytucji państwowych, więc tam da się zaoszczędzić jeszcze sporo.

Przed rządem stoi ciężkie zadanie. Żeby sobie poradzić i żeby dostać pomoc od innych, Hiszpania musi przekonać europejskich partnerów, że bez względu na to, jak wielkie będzie niezadowolenie Hiszpanów, to rząd jest gotowy realizować program oszczędnościowy.

Jest. Mogą powiedzieć, że _ bez względu na to, jak bardzo będą niezadowoleni nasi partnerzy na świecie, my posłuchamy naszych obywateli _. Z tym, że to mogłoby oznaczać tylko i wyłącznie w dłuższej perspektywie bankructwo. To jest jednak mało prawdopodobne.

Niestety, każdy scenariusz musimy sobie wyobrażać, jednak bardzo wątpię, że tak mogłoby się stać.

Jeżeli Grecy tak mówią, to niech Grecja zdecyduje się na ogłoszenie bankructwa. Tylko że muszą się liczyć z tym, że bankructwo również oznacza gigantyczne koszty dla społeczeństwa. To już jest ich wybór.

Myślę, że ani Hiszpania, ani Grecja nie mają już wyjścia. Prawda jest taka, że albo będą oszczędności, albo grozi im bankructwo. Społeczeństwa muszą to zrozumieć.

Chyba, że obywatele powiedzą: _ wolimy, żeby nasz kraj zbankrutował, niż żeby nam cięto ulgi _. Tylko że to skończy się tym samym, czyli zubożeniem społeczeństwa. To nie pomogłoby w wyleczeniu bólu, tylko spowodowałoby inny, w dodatku dużo mocniejszy.