Zadośćuczynienie za krzywdę. Kiedy przysługuje?

Zadośćuczynienie za krzywdę to sposób na wyrównanie szkody niemajątkowej. Innymi słowy - próba przeliczenia na pieniądze cierpienia, które nastąpiło w wyniku jakiegoś zdarzenia.

Zazwyczaj zadośćuczynienie zasądzane jest wobec sprawcy szkody. Przy czym nie musi to być na przykład uszkodzenie ciała, ale każde naruszenie dóbr osobistych poszkodowanego.

Zadośćuczynienie za krzywdę to coś zupełnie innego niż odszkodowanie. Odszkodowanie bowiem ma za zadanie przywrócenie stanu majątkowego pokrzywdzonego sprzed szkody. Zadośćuczynienie ma z kolei wynagrodzić wszystkie cierpienia, które w związku ze szkodą miały miejsce.

Od kilkunastu lat o zadośćuczynienie mogą się również starać rodziny osób, które na skutek szkody zmarły i same nie mogą takiego wniosku złożyć.

Zadośćuczynienie za krzywdę pełni dwie podstawowe funkcje:

• kompensacyjną, czyli rekompensuje poszkodowanemu cierpienie,
• prewencyjną, czyli powstrzymuje sprawcę przed ponownymi działaniami, które mogą doprowadzić do szkody.

Jednym z elementów zadośćuczynienia może być na przykład zasądzenie konkretnej kwoty pieniężnej na rzecz organizacji pozarządowej lub charytatywnej. Często taka sytuacja ma miejsce w przypadku procesów o pomówienie lub zniesławienie.

Zadośćuczynienie musi zostać przyznane przez sąd i nie należy się automatycznie. Każdorazowo sąd musi wziąć pod uwagę bardzo wiele kryteriów, które wpływają na wysokość zadośćuczynienia za krzywdę.

Sąd może rozpatrywać w tym kontekście m.in.:

• czy poszkodowany również nie przyczynił się do wystąpienia szkody,
• wiek poszkodowanego i sprawcy,
• stopień uszkodzenia ciała u poszkodowanego,
• skutki uszkodzenia ciała, na przykład trwałe oszpecenie lub niemożność wykonywania pracy.

W zależności od rodzaju sprawy, kryteriów może być znacznie więcej. Dlatego sąd zawsze musi zbadać wszelkie okoliczności sprawy, by zasądzone zadośćuczynienie jak najlepiej rekompensowało krzywdę osobie poszkodowanej.