Podejmując próbę zdefiniowania tego pojęcia, można wskazać, że fintech jest jednym z sektorów gospodarki, który łączy nowoczesne rozwiązania technologiczne i finansowe. Zwykle wykorzystuje internet i dostępne narzędzia szeroko rozumianej komunikacji elektronicznej.
Czym jest fintech?
Nie można ograniczać pojęcia fintechu jedynie do startupów, ponieważ również dobrze prosperujące od lat przedsiębiorstwa różnej wielkości mogą być fintechami.
Firma zostanie określona jako fintech, jeśli będzie spełniać tzw. kryterium usługowe, które przejawia się w udostępnianiu produktów finansowych w kanałach online. Przykładem są m.in.:
- niektóre banki,
- firmy ubezpieczeniowe,
- instytucje płatnicze,
- firmy pożyczkowe,
- firmy wykorzystujące blockchain (łańcuch bloków) w swojej działalności.
Pierwsze fintechy powstawały już w XX wieku, właściwie w latach 90. Nowoczesne technologie, komputeryzacja i informatyzacja zaczęły się wówczas rozwijać. Były wykorzystywane na rynkach finansowych.
Branża fintech doskonale prosperuje również w Polsce. Wspominany raport świadczy o tym, że rynek ten w naszym kraju dojrzewa. Zauważalny jest stały wzrost przychodów takich firm oraz sukcesy odnoszone przez podmioty przeprowadzające ekspansję zagraniczną. W Polsce z początkiem 2023 roku działało niespełna 300 fintechów. Jeszcze pięć lat temu było ich 167. Najwięcej z nich zajmuje się:
- obszarem płatności – 74 fintechy,
- zarządzaniem finansami – 40 fintechów,
- tworzeniem oprogramowania – 32 fintechy.
Polska zyskuje także na atrakcyjności, jeśli chodzi o tworzenie i rozwój fintechów.
Aktualne trendy w fintechu
Upowszechnienie internetu czy też masowe używanie smartfonów to jedne z najważniejszych okresów dla fintechów. Jakie trendy w tej branży są rozwijane obecnie?
Co roku są to nowe innowacje i kierunki. W 2023 roku wśród aktualnych trendów fintechu są takie jak:
- blockchain i kryptowaluty,
- technologia Web 3.0.
- płatności 4.X,
- open banking,
- sztuczna inteligencja,
- embedded finance.
Blockchain i kryptowaluty
Najbardziej znaną kryptowalutą na świecie jest bitcoin, który został stworzony przez tajemniczego Satoshiego Nakamoto. Minęło już ponad 10 lat od chwili opublikowania w sieci manifestu bitcoina. To kryptowaluta, której funkcjonowanie opiera się o blockchain, czyli technologię łańcucha bloków.
Wykorzystywana jest także w fintechach. Blockchain jest w stanie wspierać wirtualną gospodarkę, w której konsumenci mają dobra cyfrowe. Nabywają za niewymienialne tokeny NFT i kryptowaluty.
Dotychczas technologie blockchain były wdrażane powoli, ale w 2022 roku nastąpiło przyspieszenie tego procesu. Branża finansowa, a zwłaszcza funkcjonujące w jej ramach fintechy, zaczęła wdrażać technologię łańcucha bloków znacznie pełniej i w szerokim zakresie. Przede wszystkim chodzi tu o tworzenie i testowanie walut cyfrowych banków centralnych – CBDC czy zastosowanie aktywów cyfrowych i innych tokenów NFT.
Blockchain dla fintechów jest bardzo ważnym trendem. Pozwala bowiem na prowadzenie wielu działań związanych z finansami – weryfikację, identyfikację, ochronę danych, szybkie przeprowadzanie transakcji czy egzekucję kontraktów. Dane przechowywane są w łańcuchach bloków, solidnie zabezpieczone przed nieuprawnioną zmianą czy skasowaniem. Zapewnia to przejrzystość oraz spełnianie wymagań regulacyjnych.
Wraz z upowszechnianiem się technologii blockchain w fintechach rozwijającym się trendem na rok 2023 jest decentralizacja finansów – w skrócie DeFi. Odnosi się ona do systemu finansowego budowanego na bazie zdecentralizowanej sieci blockchain, która pozwala użytkownikom na dokonywanie transakcji bez pośredników i zawiązywanie interakcji.
WEB 3.0
Technologia Web 3.0 to kolejny trend w branży fintech, który aktualnie szybko się rozwija. Web 3.0 opiera się na wprowadzeniu blockchaina, sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego. Korzysta się przy tym z internetu rzeczy, a dzięki temu można oferować wysoki poziom personalizacji i decentralizacji przy zapewnianiu użytkownikom usług finansowych.
Płatności 4.X
W dobie rynku konsumenta konieczne jest oferowanie mu spersonalizowanych ofert, także w dziedzinie finansów. Rosnący poziom digitalizacji powoduje, że fintechy rozwijają się w kierunku transakcji bezgotówkowych, tzw. płatności 4.X. Szacuje się, że do 2025 roku 25 proc. ruchu bezgotówkowego będą stanowiły płatności natychmiastowe lub dokonywane z wykorzystaniem e-gotówki. Innowacje w postaci płatności na odcisk palca czy weryfikacji przez skan tęczówki dziś są nowością, ale za kilka lat mogą stać się codziennością.
Open banking
Otwartość bankowa, nazywana z języka angielskiego open banking, to element rozwoju fintechów. Wymaga ona od instytucji zmiany podejścia do swojego funkcjonowania, co już ma miejsce, ponieważ banki współdzielą dane klientów. Dostawcy zewnętrzni uzyskują dostęp do informacji o kontach, transakcjach czy produktach. W ten sposób można oferować klientom nowoczesne usługi, a banki współpracują na gruncie otwartej bankowości z fintechami, specjalistycznymi firmami rozwijającymi nowoczesne technologie.
Sztuczna inteligencja
Zamiast zatrudniać kolejnych specjalistów w bankach, firmach finansowych czy ubezpieczeniowych, branża fintech może skorzystać z doradców robotów, co pozwoli na zoptymalizowanie kosztów działalności. Bardzo dobrze sprawdzają się już dziś wirtualni asystenci lub boty – doradcy, którzy podwyższają standard obsługi klienta, a konsument nie odczuwa różnicy, czy rozmawia z człowiekiem czy z robotem. Wszystko to stało się możliwe dzięki rozwojowi sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego.
Embedded finance
Ważnym trendem w fintechu jest tzw. embedded finance, pozwalające na zintegrowanie technologii finansowej z produktami niefinansowymi. Mogą być to na przykład wbudowane płatności obsługujące błyskawiczne zakupy online czy wbudowane ubezpieczenia przy okazji rezerwacji biletów lotniczych.