Nowelizacja ma dostosować krajowe przepisy do unijnej dyrektywy. Bruksela chce nadać organom ochrony konkurencji państw członkowskich uprawnienia do skuteczniejszego egzekwowania prawa i zapewniania należytego funkcjonowania rynku wewnętrznego w Unii Europejskiej. Jednym ze środków do tego dążących ma być ustanowienie minimalnego zakresu uprawnień organów krajowych.
Zmiany w funkcjonowaniu UOKiK
Nowelizacja zmienia tryb funkcjonowania Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Pojawi się m.in. pięcioletnia kadencja prezesa UOKiK-u. Jedna osoba może pełnić ten urząd wyłącznie dwukrotnie. Ponadto wprowadzony zostanie zamknięty katalog przesłanek, na podstawie których będzie mógł zostać odwołany przez premiera przed końcem kadencji.
A jakie to przesłanki? Ustawa wymienia m.in. skazanie prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe; pozbawienie praw publicznych; złożenie rezygnacji; utrata obywatelstwa polskiego; choroba stwierdzona orzeczeniem lekarskim lub inna przeszkoda trwale uniemożliwiająca wykonywanie zadań.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Większe uprawnienia do karania
Nowelizacja rozszerza też wachlarz kar, które może nakładać prezes UOKiK. Po zmianach ukarane będą mogły zostać m.in. związki przedsiębiorców. Oprócz tego zmieni się sposób ustalania kary za naruszenie prawa konkurencji.
Zamiast maksymalnego pułapu określonego kwotowo pojawi się pułap określony jako procent obrotu (kara pieniężna nie większa niż 3 proc. obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary). Będzie też możliwe nałożenie kary pieniężnej w przypadku, gdy przedsiębiorca nie wykonuje decyzji prezesa UOKiK-u, nawet jeśli robi to nieumyślnie.
Urzędnik dostanie też dodatkowe narzędzia do przymuszenia opornych przedsiębiorców, by wykonali nałożone na nich obowiązki. Zgodnie z przepisami prezes w drodze decyzji będzie mógł nałożyć okresową karę pieniężną w wysokości nieprzekraczającej 5 proc. dziennego średniego obrotu przedsiębiorcy osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary za każdy dzień opóźnienia.
Szef urzędu będzie mógł też ingerować w strukturę przedsiębiorcy lub przedsiębiorców w ramach tzw. środków strukturalnych. Jednak z tego uprawnienia ma korzystać jedynie w wyjątkowych okolicznościach, czyli w sytuacji, gdy inne środki mogłyby okazać się nieskuteczne lub też w przypadku, gdy byłyby równie skuteczne, lecz uciążliwsze dla przedsiębiorcy.
Inne zmiany w ustawie
W ustawie znalazły się też przepisy zmieniające inne ustawy, niezwiązane z uprawnieniami UOKiK-u. Zgodnie z nimi Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych będzie mogła świadczyć na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych usługi logistyczne dotyczących: sprzętu, urządzeń, pojazdów itp. służących zwiększaniu, utrzymaniu lub poprawie możliwości funkcjonalnych osób niepełnosprawnych. Na zlecenie PFRON Agencja będzie mogła też kupować taki sprzęt i urządzenia.
Ustawa wchodzi w życie 14 dni od ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów dotyczących RARS, które wchodzą w życie w dniu następnym po ogłoszeniu.