Ustawa, która przyznała ukraińskim uchodźcom prawo do pobierania polskich świadczeń, wygasa 4 marca. Według ustaleń "Rz" zostanie przedłużona o pół roku, a w tym czasie zostaną wypracowane nowe zasady pomocy.
Specustawa z marca 2022 r., uchwalona zaraz po wybuchu wojny w Ukrainie, przyznała uchodźcom prawo pobytu w kraju na zasadach równych obywatelom UE. Czyli dostęp do systemu edukacji, opieki zdrowotnej i rynku pracy. Ponadto, Ukraińcy otrzymali prawo do wyżywienia i zakwaterowania, pobierania świadczenia 500 plus czy Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego (12 tys. zł na nowo narodzone dziecko).
Dajemy sobie pół roku na wypracowanie dobrych zmian w ustawie – mówi Wiesław Szczepański, wiceminister spraw wewnętrznych.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
- Zmiany są bardzo potrzebne. Długodystansowa finansowa pomoc państwa powinna iść wyłącznie wobec osób chorych, niesamodzielnych, niepełnosprawnych, głównie ze wschodu Ukrainy - ocenia Aneta Żochowska, dyrektor Fundacji Leny Grochowskiej. Organizacja ta prowadzi pięć ośrodków dla uchodźców w Polsce, w których mieszka blisko tysiąc osób.
System pomocy Ukraińcom w Polsce do zmiany
Ustawa przyjęta jeszcze za czasów PiS wprowadziła częściową odpłatność za wyżywienie i noclegi dla Ukraińców, którzy dłużej pozostają w ośrodkach. Według dziennika, to przepis tylko "na papierze". Resort spraw wewnętrznych wylicza, że w prowadzonych przez państwo oś®odkach mieszka ponad 42,2 tys. Ukraińców. To dwa razy mniej niż rok temu.
Według samorządowców, nikt nie kontroluje odpłatności, bo trudno weryfikować status majątkowy uchodźców. Od stycznia Fundacja Leny Grochowskiej wprowadza opłaty w wysokości od 100 do 300 zł miesięcznie od osoby. - Mobilizujemy mieszkańców do pracy, od początku nie było u nas wyżywienia kateringowego, uchodźcy sami gotują, sami sprzątają. Nie chcemy uczyć ich wstecznej bezradności - dodaje Żochowska.
Zasady pomocy dla uchodźców z Ukrainy zaostrza właśnie Norwegia. "Osoby, które wyjadą np. na święta lub wakacje, stracą status uchodźcy, bo – jak tłumaczył rząd – wyjazd oznacza, że nie potrzebują już ochrony" - czytamy w dzienniku.
Znamy przypadki, że osoba mieszka w Polsce na garnuszku państwa, bo mieszkanie w Ukrainie wynajmuje. To nie podoba się także samym Ukraińcom, którzy stracili domy przez wojnę – opowiada "Rz" Żochowska.