Budżet domowy 2024 – jak planować?

Z artykułu dowiesz się:

• Dlaczego warto prowadzić budżet domowy?
• Jak rozpocząć planowanie budżetu domowego?
• Budżet rodzinny – zasada 50/30/20
• Plan budżetu domowego 50/30/20 – krok po kroku
• Domowy budżet – przydatne narzędzia i aplikacje

Chcesz przejąć kontrolę nad swoimi wydatkami? Zacznij prowadzić budżet domowy, dzięki czemu zrozumiesz swoją aktualną sytuację finansową i zaplanujesz gospodarowanie środkami w przyszłości.

Budżet domowy to pula środków finansowych, którymi dysponujesz z różnych źródeł, w określonym czasie. Dzięki niemu możesz kontrolować wydatki, unikać nadmiernego zadłużania się, osiągać cele finansowe i budować stabilność finansową dla siebie i swojej rodziny.

1. Oblicz wszystkie źródła dochodów – uwzględnij pensje, stypendia, świadczenia socjalne, ewentualny dochód pasywny itp.
2. Zarezerwuj środki na stałe wydatki – określ i zarezerwuj środki na pokrycie stałych wydatków (np. czynszu, opłat za media, rat kredytów itp.). Opłacaj stałe zobowiązania od razu po otrzymaniu wypłaty, a jeśli to niemożliwe – odłóż określoną kwotę na subkonto, aby rozdzielić finanse i uniknąć przypadkowych wydatków.
3. Planuj na bieżącą konsumpcję – wydziel odpowiednią kwotę na bieżące potrzeby (np. jedzenie, transport, ubrania, kosmetyki itp.) w tygodniowej lub miesięcznej skali. Pilnuj, żeby nie przekraczać założonej kwoty.
4. Unikaj wydatków spontanicznych – zanim dokonasz większego, niezaplanowanego zakupu, zastanów się, czy jest on naprawdę niezbędny i czy nie wpłynie negatywnie na Twój budżet domowy.
5. Planuj długoterminowo – planuj z wyprzedzeniem większe inwestycje, takie jak zakup samochodu czy wakacje. Stopniowo gromadź środki na te cele, aby uniknąć nagłego obciążenia swojego budżetu.

Przy prowadzeniu domowego budżetu przydatna jest zasada 50/30/20, która opisana została w książce "All Your Worth: The Ultimate Lifetime Money Plan" przez Elizabeth Warren i jej córkę, Amelię Warren Tyagi.

To prosta i klarowna strategia, która zakłada podział wszystkich dochodów na trzy główne kategorie: 50% na niezbędne wydatki, 30% na zachcianki oraz 20% na oszczędności i inwestycje.

Najpierw określ swój budżet całościowy. Załóżmy, że dysponujesz miesięcznie kwotą 5000 zł – z tą wiedzą możemy przejść do kroku pierwszego, jakim jest kategoria 50% przeznaczona na niezbędne wydatki.

Jeśli Twój miesięczny dochód netto wynosi 5000 złotych, to kwota przeznaczona na niezbędne wydatki powinna wynosić 2500 złotych. Do tej kategorii zaliczają się wszystkie wydatki, które są nieodzowne do życia – takie jak np.:

• czynsz i opłaty za media,
• wydatki na transport, w tym paliwo czy bilety komunikacji miejskiej,
• składki na ubezpieczenia i opiekę zdrowotną,
• spłaty zobowiązań, takie jak kredyty, leasingi czy zadłużenia,
• opłaty związane z dziećmi, np. przedszkole,
• opłaty związane ze zwierzętami, np. karma, weterynarz,
• zakupy podstawowych artykułów spożywczych,
• konieczne wydatki na odzież.

Czas na kategorię 30%, czyli zachcianki. W naszym hipotetycznym budżecie kwota na zachcianki nie powinna przekroczyć 1500 zł netto. Mowa o wydatkach, które nie są niezbędne do życia. Należą do nich np.:

• wyjścia do restauracji lub zamawianie jedzenia na dowóz,
• zakupy ubrań i dodatków,
• wyjazdy na wakacje i weekendowe podróże,
• wydatki na karnety, na przykład na siłownię czy basen,
• telewizja i subskrypcje rozrywkowe, takie jak Netflix czy Spotify,
• inne niż podstawowe artykuły spożywcze.

Przejdźmy do ostatniej kategorii: 20% na oszczędności i inwestycje. W budżecie pozostało nam 1000 zł. Na co je przeznaczyć? To zależy od Twoich priorytetów, ale popularne cele oszczędzania i inwestycji to m.in.:

• budowa poduszki finansowej na nieprzewidziane wydatki,
• planowanie wakacji lub podróży,
• oszczędzanie na wkład własny do mieszkania lub domu,
• gromadzenie środków na zakup samochodu.

Chcesz zautomatyzować i ułatwić sobie planowanie domowego budżetu? Sięgnij po przydatne narzędzia i aplikacje na telefon i laptop, takie jak m.in.:

• Arkusze kalkulacyjne (Excel, Google Sheets) – wszechstronne narzędzie do tworzenia spersonalizowanych planów budżetowych, które możesz dostosować do swoich potrzeb.
• Aplikacje do zarządzania finansami (Mint, Quicken, YNAB, Wallet, Monefy) – oferują zaawansowane funkcje, takie jak np. śledzenie wydatków, tworzenie budżetów, generowanie raportów i analizę trendów finansowych (np. Mint automatycznie kategoryzuje transakcje i śledzi stan konta bankowego).
• Aplikacje do oszczędzania i inwestowania (Acorns, Stash, aplikacje własne banków) – Acorns zaokrągla Twoje codzienne zakupy do najbliższej złotówki i inwestuje resztę, pomagając Ci gromadzić oszczędności. Stash pozwala na inwestowanie w akcje i fundusze ETF z niskimi opłatami. Ponadto wiele banków oferuje własne aplikacje do zarządzania kontem i oszczędnościami.

Dzięki tym narzędziom i aplikacjom można bardziej efektywnie zarządzać finansami domowymi, śledzić wydatki oraz oszczędzać i inwestować na przyszłość.