Trwa ładowanie...
Notowania
Przejdź na
Szymon Machniewski
|
aktualizacja

Polityka monetarna – na czym polega, jaki jest jej cel?

9
Podziel się:

W każdym kraju prowadzona jest przez odpowiednie organy i władze polityka finansowa. Jej integralnym elementem jest polityka monetarna. Sprawdź, na czym polega i jakie są jej rodzaje.

Polityka monetarna – na czym polega, jaki jest jej cel?
Organem powołanym w Polsce do kształtowania polityki monetarnej kraju jest Rada Polityki Pieniężnej (unsplash)

Polityka monetarna – co to takiego?

Polityka monetarna nazywana jest również pieniężną. Według powszechnie przyjętej definicji jest ona specyficznym rodzajem działalności państwa prowadzonej w dziedzinie gospodarki. Jest bardzo ważnym elementem gospodarki krajowej, ponieważ odpowiada za utrzymywanie inflacji na niskim poziomie. Powinna być kształtowana w taki sposób, by nie dopuszczać do nadmiernego wzrostu cen. Władze dysponują różnymi narzędziami, które wykorzystują do odpowiedniego prowadzenia polityki monetarnej. 

Dopełnieniem polityki monetarnej jest polityka fiskalna, czyli działania podejmowane przez państwo w związku z gromadzeniem i wydatkowaniem środków publicznych. 

Na czym polega polityka monetarna?

Organem powołanym w Polsce do kształtowania polityki monetarnej kraju zgodnie z art. 227 Konstytucji RP jest Rada Polityki Pieniężnej (RPP), będąca organem Narodowego Banku Polskiego. RPP tworzy podstawowe założenia polityki pieniężnej w Polsce i ponosi odpowiedzialność za realizację wcześniej przyjętych założeń. Składa ona w Sejmie sprawozdania z wykonania planów. 

Założenia polityki pieniężnej są realizowane przy wykorzystaniu przez bank centralnych instrumentów:

  • operacji otwartego rynku,
  • operacji depozytowo-kredytowych,
  • rezerw obowiązkowych.

Operacje otwartego rynku polegają na wykorzystaniu przez bank centralny kupna lub sprzedaży bankom komercyjnym różnego rodzaju aktywów. Przede wszystkim są to papiery wartościowe, dewizy i wyemitowane własne papiery dłużne. Pozwalają one na równoważenie popytu i podaży środków utrzymywanych przez banki komercyjne w banku centralnym.

Operacje kredytowo-depozytowe służą do łagodzenia wahań transakcji otwartego rynku z 7-dniowym terminem zapadalności banku centralnego. Instrumentem polityki monetarnej jest też utrzymywanie rezerw obowiązkowych na rachunku banku centralnego przez banki komercyjne, oddziały instytucji kredytowych oraz oddziały zagranicznych banków, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe i Krajową Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową

Rodzaje polityki pieniężnej

W zależności od prezentowanego podejścia w polityce monetarnej kraju można wyróżnić jej dwa podstawowe rodzaje:

  • restrykcyjna polityka monetarna,
  • ekspansywna polityka monetarna.

Restrykcyjna ma na celu zmniejszenie podaży pieniądza w gospodarce. Realizowana jest poprzez sprzedaż papierów wartościowych na otwartym rynku. Wykorzystuje również podwyższanie poziomu głównych stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego oraz zmiany w zakresie poziomu rezerw obowiązkowych.

Natomiast ekspansywna polityka monetarna odwrotnie do restrykcyjnej stawia sobie za cel zwiększenie podaży pieniądza. Dlatego też podejmowane wówczas przez bank centralny działania są analogicznie odwrotne. Obejmują one zakup papierów wartościowych na otwartym rynku, obniżanie stóp czy zmniejszanie poziomu rezerw obowiązkowych. Skutkiem ekspansywnej polityki monetarnej jest spadek bezrobocia i wzrost cen, a restrykcyjnej polityki monetarnej zahamowanie tempa wzrostu inflacji oraz destabilizacja rynku pracy. 

Cele polityki monetarnej

Nadrzędnym, strategicznym celem prowadzonej w danym kraju polityki monetarnej jest utrzymywanie niskiego poziomu cen, czyli tak zwanego celu inflacyjnego. Natomiast do celów pośrednich banku centralnego zalicza się próba ograniczenia poziomu bezrobocia, wsparcie wzrostu gospodarczego oraz utrzymywanie na określonym poziomie kursu waluty, czyli jej ochrona przed utratą siły na giełdzie.

Można wyróżnić trzy różne rodzaje celów w polityce monetarnej:

  • strategiczne, inaczej finalne,
  • pośrednie,
  • operacyjne.

Cele strategiczne polityki pieniężnej

Głównym, nadrzędnym celem polityki pieniężnej jest cel ogólnogospodarczy, który wynika z realizowania przez państwo polityki gospodarczej. W Polsce strategicznym celem polityki monetarnej jest utrzymywanie stabilnego poziomu cen przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej.

Cele pośrednie polityki pieniężnej

Wspominane już pośrednie cele polityki monetarnej są wyznaczane na bieżąco i polegają na wskazaniu określonej kategorii ekonomicznej, pozostającej w stabilnej relacji z celem strategicznym. 

Cele operacyjne polityki pieniężnej

Od celu finalnego zależne są cele operacyjne realizowane przez bank centralny w ramach polityki monetarnej. Obejmują one między innymi:

  • kontrolę stóp procentowych i kształtowanie ich wysokości,
  • kontrolę przyrostu podaży pieniądza na rynku,
  • stabilizowanie poziomu kursu walutowego,
  • kształtowanie masy pieniądza rezerwowego (rezerw obowiązkowych),
  • kształtowanie poziomu stóp procentowych. 

Jaka jest rola polityki monetarnej? Podstawowym celem polityki pieniężnej każdego państwa jest utrzymywanie w ryzach inflacji, czyli tempa wzrostu poziomu cen dóbr i usług konsumpcyjnych. Priorytetem w polityce monetarnej jest niski, akceptowalny poziom inflacji, rozumiany jako ograniczenie nadmiernego wzrostu cen. Powinna ona jednocześnie wspierać rządową politykę gospodarczą. Realizowana przez bank centralny, czyli w Polsce przez Narodowy Bank Polski, polityka monetarna dąży do wspierania polityki gospodarczej kraju wraz z polityką fiskalną.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
pieniądze
porady
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
Źródło:
money.pl
KOMENTARZE
(9)
WYRÓŻNIONE
Ooo
2 lata temu
Dlaczego Glapinski został wybrany ponownie skoro nie realizuje podstawowego celu polityki monetarnej za który odpowiada NBP czyli poziom inflacji na poziomie 2-3 %juz w 2021roku inflacja wynosiła 7% a on mówił że jest przejściowa a podnoszenie stóp procentowych to szkolny błąd zaczął je podnosić w październik a mowil to w lipcu jakim cudem wybrano go ponownie odpowiedni prezes NBP w lipcu 2021r powiedział by Polacy najprawdopodobnie inflacja będzie wyższa i trudniejsza do zwalczenia musimy przygotować się na trudniejsze czasy tak zachował by się właściwy prezes wszystko w temacie kolesiostwa ciąg dalszy
realista
2 lata temu
Nie wiem co z tym jest, nie jestem ekonomistą, ale zaobserwowałem jedną charakterystyczną prawidłowość: po każdym publicznym wystąpieniu p. Glapińskiego, złotówka traci na wartości - stąd może przysłowie, że "milczenie jest złotem ..."!
Perpetuum mob...
2 lata temu
Celem takowej polityki,obojętnie w jakim kraju,jest trzydziesto/czterdziestoletnia deprecjacja aktualnej waluty i wprowadzenie nowej i oczywiście stabilniejszej.
NAJNOWSZE KOMENTARZE (9)
Tak jest
2 lata temu
Drożyzna = Duda i Kaczyński = dudoinflacja ...... Wszystkie ustawy inflacjogenne podpisywał Duda, a nie musiał.
Krzysztof
2 lata temu
Ludzie trzeba wyjść na ulice wykończą nas my już wydalismy na podwyżki rat wszystkie oszczędności trzeba brać za widły za łopaty i na Wiejska kiedy ludzie się zbiorą my czekamy na informacje jesteśmy zdeterminowani i pod ścianą
ktors
2 lata temu
ja to widzę tak: NBP może dla banków emitować papiery dłużne na udzielanie kredytów hipotecznych na prywatne cele ze stałą stopą procentową na poziomie założonym przez NBP jako cel inflacyjny, gdzie banki ze swoją marżą mają długookresowo dochód z kredytu nieco powyżej celu inflacyjnego, a resztą kredytów inwestycyjnych o zwiększonym ryzyku można już ponieważ są one głównie na znacznie krótsze okresy bardziej stabilnie sterować tak aby ograniczać lub wzmacniać okresowo w zależności od potrzeb popyt
Perpetuum mob...
2 lata temu
Celem takowej polityki,obojętnie w jakim kraju,jest trzydziesto/czterdziestoletnia deprecjacja aktualnej waluty i wprowadzenie nowej i oczywiście stabilniejszej.
mw13
2 lata temu
Dziwi mnie dlaczego ludzie nie wychodzą, czy już jestesmy sterowani... ?!