Ukraińska żywność zalała Polskę? Prezes makaronowego giganta odpowiada

"Biznes Klasa" to program money.pl dostępny na YouTube. Szef redakcji Łukasz Kijek prowadzi w nim rozmowy z przedsiębiorcami - o ich życiu, biznesie, zarobkach i wielu innych sprawach. Gościem ostatniego odcinka był Zenon Daniłowski, prezes i założyciel grupy Makarony Polskie oraz Praskiej Giełdy Spożywczej.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Firma Makarony Polskie zatrudnia 450 osób, specjalizuje się w produkcji makaronów i dań gotowych, a jej kapitalizacja na giełdzie wynosi ponad 210 milionów złotych. Pakiet akcji jej założyciela Zenona Daniłowskiego wart jest ponad 60 milionów złotych. - Rocznie produkujemy ponad 40 tysięcy ton makaronu. Jest to 25-26 proc. polskiej produkcji makaronu - mówi prezes i założyciel firmy w "Biznes Klasie".

Jak opłacalny jest to biznes? W 2023 roku firma wypracowała przychody netto na poziomie 354,8 mln zł, co stanowi wzrost o 8 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim. Zysk netto wyniósł 32,9 mln zł, a EBITDA 57,8 mln zł (marżą EBITDA na poziomie 16,3 proc.). Produkty firmy dostępne są zarówno pod własnymi markami, jak i markami sieci handlowych, takich jak Biedronka, Lidl, czy Carrefour. Poza Polską grupa sprzedaje swoje produkty także do Ukrainy, Rumunii, Niemiec, Francji i Belgii.

Daniłowski przygodę z przedsiębiorczością zaczynał w latach 90. od handlu sprzętem AGD, butami i wózkami dziecięcymi z Chin. Zarobione pieniądze z kolegami zainwestował w Praską Giełdę Spożywczą, a w 1998 roku kupili Polskie Zakłady Zbożowe w Rzeszowie, co pozwoliło im wejść na rynek makaronów. To był pierwszy poważny test, bo okazało się, że od razu ujawnili się starzy wierzyciele spółki.

- Wszyscy wystawili noty obciążeniowe za karne odsetki i musieliśmy te karne odsetki zapłacić. Cena wzrosła o 20 proc. (...) Na wszystko trzeba było ciężko pracować, z tymi takimi biznesami, że coś można przejąć za złotówkę, to oczywiście znam takich, co robili super dobre biznesy i obecnie są wielokrotnie więksi niż grupa, którą ja kieruję, ale więcej osób znam, których już nie ma na rynku - opowiada Daniłowski.

Według Daniłowskiego wysokie koszty energii, inflacja oraz rosnące wymagania regulacyjne, takie jak ESG, są poważnymi wyzwaniami dla prowadzenia biznesu produkcyjnego w Polsce.

- Dla mnie Zielony Ład to przede wszystkim droga energia. Energia w Polsce jest bardzo droga, a w Europie jest dwa razy droższa niż w Stanach i w Chinach. Jak my możemy ze Stanami i Chinami konkurować jako Unia Europejska? I druga sprawa: co zrobić z brudnym importem? Przecież jeżeli my wypychamy z Europy brudne przemysły, to nie znaczy, że produkty tak wytworzone nie przypłyną z powrotem do Europy. Przecież Europie one są potrzebne. Różnego typu dodatki do leków i stal, i wiele innych produktów, nad którymi nie mamy kontroli - wyjaśnia Daniłowski.

Prezes Makaronów Polskich jest nie tylko producentem żywności, ale także pochodzi z rodziny rolniczej i sam prowadzi gospodarstwo. Według niego wejście Ukrainy do UE jest konieczne, ale polskie rolnictwo już teraz powinno rozpocząć wielką reformę strukturalną.

- Problem nie jest w Ukrainie, problem jest w Polsce. Polskie rolnictwo nie przygotowuje się do tego, żeby konkurować w przyszłości z rolnictwem ukraińskim. U nas ponad połowa terytorium kraju to jest bardzo rozdrobnione rolnictwo. Działki są co najwyżej półhektarowe, czasem zdarzają się hektarowe. Koszty samego dojazdu do tych działek, ich upraw są wysokie. (...) Nic nie robimy, żeby poprawić strukturę hektarów, my nie możemy dzisiaj próbować utrzymywać za wszelką cenę nasze zacofane rolnictwo i nie reformować go. (...) Godzina pracy ciągnika John Deer to jest około 400 złotych, a jeżeli on 50 proc. czasu dojeżdża do pola, 50 proc. pracuje, to godzina jego pracy efektywna wynosi 800 złotych. Na Ukrainie ciągniki pracują na trzy zmiany, tylko się operatorzy zmieniają, a ciągniki ciągle jeżdżą po polu - wyjaśnia Daniłowski.

Daniłowski przyznaje, że w zeszłym roku jego firma również kupiła partię pszenicy ukraińskiej do produkcji żywności. - Kupiliśmy partię pszenicy ukraińskiej, wysokobiałkowej, szklistej, która jest używana do produkcji makaronów semolinowych. Było to kilka tysięcy ton i makaron wyprodukowany z tej pszenicy wyeksportowaliśmy na Ukrainę - wyjaśnia. Prezes Makaronów nie obawia się konkurencji z Ukrainy i twierdzi, że prawdziwym problemem jest żywność rosyjska, która trafia do Europy. Według niego Europa Zachodnia została zalana rosyjską pszenicą.

- Tworzą się mity i czarny PR. okazuje się, że to nieprawda, że pszenica ukraińska zalała rynki europejskie w ubiegłym roku, no bo na pszenicę rosyjską, tak jak na żywność, nie było żadnego cła. Teraz już cło jest, ale w ubiegłym roku nie było i wiele krajów importowało ogromne ilości pszenicy rosyjskiej. A jest mit taki w Polsce upowszechniony, że jeżeli jakaś żywność się pojawi, to jest ukraińska. Z jednej strony wysyłamy tam czołgi, inwestujemy w Ukrainę, a z drugiej strony jesteśmy na czele krytyków Ukrainy i próbujemy walczyć z ich eksportem. Nie powinniśmy wpuszczać na polski rynek więcej niż potrzebujemy, tak jak to jest obecnie - wyjaśnia Daniłowski.

W poprzednich odcinkach "Biznes Klasy" Łukasz Kijek rozmawiał z:

• Adamem Ringerem, byłym prezesem Green Caffe Nero;
• Maciejem Pankiem, prezesem firmy Panek;
• Władysławem Grochowskim z Grupy Arche;
• prof. Andrzejem Blikle, cukiernikiem i przedsiębiorcą;
• Darią Abramowicz, psychologiem biznesu, która współpracuje m.in. z Igą Świątek;
• Henryką Bochniarz, założycielką Lewiatana;
• Dawidem Zielińskim, prezesem Columbus Energy;
• Jackiem Santorskim, psychologiem biznesu i przedsiębiorcą;
• Tomaszem Karolakiem, aktorem i założycielem teatru IMKA;
• Piotrem Voelkelem, założycielem VOX Meble i Uniwersytetu SWPS;
• Jakubem Tepperem, restauratorem z Poznania;
• Wojciechem Janickim, dyrektorem Instytutu Geografii Społeczno­‑Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie;
• Marianem Owerko, współzałożycielem Bakallandu;
• Marcinem Piątkowskim, profesorem Akademii Leona Koźmińskiego, autorem bestsellera "Złoty Wiek";
• Maciejem Wilkiem, dyrektorem operacyjnym Flair Airlines;
• Robertem Michalskim, założycielem Stradale Classics;
• Maciejem Oleksowiczem, prezesem Inter Cars;
• Jakubem Dwernickim, założycielem cyber_Folks i Vercom;
• Robertem Dobrzyckim, założycielem i prezesem Panattoni Europe i India;
• prof. Grzegorzem Mazurkiem, rektorem Akademii Leona Koźmińskiego;
• Dawidem Jakubowiczem, prezesem Kulczyk Investments;
• Marcinem Ochnikiem, prezes firmy Ochnik;
• Marcinem Ziopają, prezesem Zio-Max;
• Aliną Sztoch, prezeską Kubota;
• Karolem Okrasą, szefem kuchni w Platter by Karol Okrasa;
• Krzysztofem Domareckim, założycielem Grupy Selena;
• Jarosławem Szanajcą, prezesem Dom Development;
• Piotrem Fusem, współzałożycielem Grupy Auto Fus;
• Cezarym Kozaneckim, prezesem i założycielem Synektik;
• Bartłomiejem Walaszczykiem, założycielem Cars Collection;
• Pawłem Jarskim, prezesem Grupy Elemental;
• Tomaszem Salskim, współzałożycielem Grupy Klepsydra;
• Prof. Andrzejem Koźmińskim, twórca Akademii Leona Koźmińskiego;
• Martą Półtorak, współzałożycielką i prezeską Marma Polskie Folie;
• Adamem Sikorskim, prezesem Grupy Unimot;
• Kamilem Makulą, prezesem Superauto.pl;
• Marcinem Kubrakiem, współzałożycielem Enter Air;
• Jarosławem Królewskim, założycielem Synerise;
• Jarosławem Bienieckim, założycielem Runmageddonu;
• Stefanem Batorym, założycielem i prezesem Booksy;
• Piotrem Mikrutem, prezesem Grupy Śnieżka;
• Tadeuszem Chmielewskim, szefem rady nadzorczej Rohlig Suus Logistics;
• Paweł Kisiel, prezesem Grupy Atlas;
• Tomasz Jagiełło, prezesem Heliosa;
• Przemek Żebrowski, współzałożyciel K2 Internet;
• Ryszardem Florkiem, prezesem Fakro;
• Michałem Kozakiem, prezesem Hotelu Arłamów;
• Dominiką Żak, współzałożycielką Dee Zee;
• Mateuszem Matulą, prezesem i współzałożycielem Kodano;
• Agnieszką Czajką, general managerem OTOMOTO;
• Michałem Sadowskim, założycielem Brand24,
• Wojciechem Morawskim, współzałożycielem Atlantica,
• Wojciechem Buczkowskim, prezesem Komputronika,
• Jakub Swadźba, prezes i współzałożyciel Diagnostyki.
• Dariusz Mioduski, prezes i właściciel Legii Warszawa,
• Rafałem Sonikiem, prezesem Gemini Holding,
• Pawłem Wróblem, prezesem spółki NTFY.