W XIX wieku do klasy średniej zaliczano głównie małych przedsiębiorców i urzędników. Dziś definicje tej grupy są bardziej złożone, a jej granice stale analizowane przez socjologów i ekonomistów. Obecnie osoby wykonujące pracę umysłową lub prowadzące własne biznesy często klasyfikuje się jako klasę średnią, jednak decydującym czynnikiem są zarobki.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Powszechne jest przekonanie, że klasę średnią stanowią osoby zarabiające średnią krajową. Z danych z 2024 roku wynika, że przeciętna pensja wynosiła 8408,79 zł brutto w marcu, a w maju spadła do 7999,69 zł brutto.
Jednak "Dziennik Gazeta Prawna" zwraca uwagę, że średnia krajowa nie oddaje rzeczywistego obrazu zarobków większości Polaków. Wynika to z faktu, że GUS uwzględnia jedynie wynagrodzenia w firmach zatrudniających ponad 10 pracowników, co dotyczy zaledwie 38 proc. zatrudnionych.
Mediana płac – lepszy wskaźnik klasy średniej
Lepszym narzędziem do określenia przynależności do klasy średniej jest medianowe wynagrodzenie środkowe. Połowa pracowników zarabia więcej, a połowa mniej.
Ostatnie dane GUS z października 2022 roku wskazują, że mediana płac wynosiła około 82 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Przy obecnych wzrostach wynagrodzeń osoba zarabiająca około 6800 zł brutto może być uznana za członka klasy średniej.
Tak zarabia niemiecka klasa średnia. Oto kwoty
Według OECD klasa średnia obejmuje gospodarstwa domowe, w których dochód na osobę wynosi od 75 do 200 proc. mediany zarobków. W Polsce oznacza to obecnie od 5100 do 13 600 zł brutto miesięcznie. Jeszcze dwa lata temu te wartości wynosiły od 4276 do 11 403 zł, co wskazuje na wzrost o około 20 proc. w ciągu ostatnich lat.
Choć zarobki są kluczowym kryterium przynależności do klasy średniej, warto pamiętać, że wpływ na ten status mają również inne czynniki, takie jak stabilność zatrudnienia, poziom wykształcenia, czy możliwości rozwoju zawodowego. W Polsce definicja klasy średniej wciąż ewoluuje, odzwierciedlając zmieniające się warunki ekonomiczne i społeczne.
