Pandemia koronawirusa powoduje coraz większe problemy w gospodarce. Przedsiębiorstwa obawiają się utraty płynności finansowej i zaczynają ciąć koszty. Często decyzje władz firm dotyczą redukcji zatrudnienia. Wiele przedsiębiorstw oszczędza, rozwiązując umowy z pracownikami. Gdy konieczne są zwolnienia sporej liczby osób, można zastosować przepisy o zwolnieniach grupowych. W takim przypadku pracownikom należy się odprawa.
Komu należy się odprawa?
Zasady przeprowadzania procesu zwolnień grupowych reguluje ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Zapisane są w niej regulacje dotyczące odpraw.
Osobom objętym zwolnieniami grupowymi przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:
- jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
- dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
- trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.
Te zapisy dotyczą także umów zawartych na czas nieokreślony. Odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Pracownikowi zwalnianemu w ramach zwolnienia grupowego należy wypłacić odprawę pieniężną. Dodajmy, że odprawa nie ma charakteru odszkodowawczego.
Co to są zwolnienia grupowe?
Ze zwolnieniami grupowymi mamy do czynienia wtedy, gdy zakład pracy zatrudnia co najmniej 20 pracowników.
O zwolnieniach grupowych mówimy, jeśli rozwiązanie umowy dotyczy co najmniej:
- 10 pracowników – gdy w firmie pracuje mniej niż 100 osób;
- 10 proc. pracowników – gdy firma zatrudnia 100-300 osób;
- 30 pracowników – gdy firma zatrudnia ponad 300 osób.
Spełnione muszą być także inne warunki, które reguluje ustawa. Pracodawca musi o zwolnieniach poinformować związki zawodowe, a jeśli w przedsiębiorstwie ich nie ma, to konieczne jest przeprowadzenie rozmów z przedstawicielami pracowników. Do tego pracodawca musi też przekazać informację o zwolnieniach do powiatowego urzędu pracy.
Zwolnienia grupowe dotyczą wyłącznie sytuacji, gdy dokonywane są z przyczyny zależnej jedynie od pracodawcy.
Kogo nie można zwolnić w ramach zwolnienia grupowego?
Ustawa reguluje też to, którzy z pracowników są chronieni przed zwolnieniem grupowym. Do nich zaliczają się:
- przebywający na urlopach;
- mający do emerytury 4 lata lub mniej
- kobiety w ciąży lub pracownicy korzystający z urlopu macierzyńskiego.
Pracodawca nie może zwolnić takich osób, a jedynie zmienić im warunki pracy i płacy.
Jak ponownie zatrudnić pracowników zwolnionych grupowo?
W przypadku, gdy pracodawca ponownie chce zatrudnić pracowników, z którymi wcześniej rozwiązał stosunek pracy jako zwolnienie grupowe, to jeśli w ciągu roku od zwolnienia do pracy zgłosi się pracownik, który już był zatrudniony, należy ponownie zawrzeć z nim umowę.
Pracodawca może zatrudnić taką osobę w okresie 15 miesięcy od czasu, gdy rozwiązano stosunek pracy. Przepisy nie zezwalają na to, by najpierw zwolnić grupowo pracowników, a na ich miejsce przyjąć na te same stanowiska inne osoby. Jest to traktowane jako obejście przepisów ustawy o zwolnieniach grupowych.
Zapisz się na nasz specjalny newsletter o koronawirusie.
Masz newsa, zdjęcie, filmik? Wyślij go nam na #dziejesie:externa