Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych (IATA) wylicza, że w 2019 r. przeciętna cena biletu lotniczego w dwie strony wynosiła 317 dol., bez uwzględnienia dopłat i podatków. To był ostatni "przedkryzysowy" rok dla linii lotniczych. I koniec ery ponad dwóch dekad coraz tańszych biletów lotniczych. W latach 1998-2019 średnia cena biletu spadła o 61 proc.
Skutki pandemii COVID-19 rozlały się na sektor transportu powietrznego. W połączeniu z konsekwencjami wybuchu wojny w Ukrainie, drożejących paliw i wysokiej inflacji, w górę poszły też ceny biletów.
- Koszty działalności linii lotniczych rosną, więc i ceny biletów rosną. Daleki jestem od mówienia, że tanie bilety to już przeszłość i tanie latanie się skończyło - powiedział w wywiadzie dla money.pl Jozsef Varadi, CEO linii lotniczych Wizz Air. Podkreślił jednak, że przed nami okres, w którym za podróżowanie trzeba będzie zapłacić więcej, zanim sytuacja zacznie się stabilizować.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Cena biletu lotniczego. Co się na nią składa?
Cenę biletu, którą płaci pasażer wybierający się w podróż, można podzielić na dwie podstawowe składowe:
- podstawa taryfy,
- opłaty lotniskowe i podatki.
Ta pierwsza część przeznaczona jest dla linii lotniczej, ma pokryć koszty przelotu oraz marżę przewoźnika, czyli zysk. Druga część obejmuje dodatkowe koszty na rzecz innych podmiotów, związane m.in. z obsługą pasażera na lotnisku. Nie ma jednego wzorca podawania składowych cen biletu przez linie lotnicze, o czym za chwilę się przekonamy.
Przykład 1. Na stronie internetowej LOT-u sprawdziliśmy, ile kosztuje przykładowy bezpośredni lot w klasie ekonomicznej z Warszawy do jednej z europejskich stolic i z powrotem. W ostatnim kroku dokonywania rezerwacji można zapoznać się ze szczegółami kalkulacji ceny końcowej biletu. Z tego zestawienia wynika jasno, że największy udział w cenie biletu lotniczego ma podstawa taryfy.
Kwota [zł] | Udział w cenie biletu | |
---|---|---|
Podstawa taryfy | 680 | 66,94% |
Opłata paliwowa | 145,82 | 14,35% |
Opłata za obsługę pasażerską w Polsce | 1,25 | 0,12% |
Podatek lotniskowy | 81 | 7,97% |
Opłata za obsługę pasażerską | 107,83 | 10,61% |
Łącznie | 1015,90 zł | 100% |
Przykład 2. Porównajmy to z podróżą z przesiadką w klasie biznes Lufthansy z jednego z polskich miast do Nowego Jorku i z powrotem. Tu udział podstawowej taryfy wyniósł 87 proc. ceny biletu. Ten przewoźnik bardziej szczegółowo rozbił poszczególne składowe ceny biletu, mieszczące się w kategorii opłat lotniskowych i podatków. Rozpisano je, uwzględniając również m.in. koszty opłat na rzecz służb migracyjnych, celnych, kontroli bezpieczeństwa.
Kwota [zł] |
Udział [%] | |
---|---|---|
Podstawa taryfy |
17550 |
87,10% |
Międzynarodowa/krajowa dopłata |
1913,56 |
9,50% |
Opłata serwisowa pasażerska |
0,45 |
0,00% |
Taksa lotniskowa |
50,97 |
0,25% |
Lotniskowa opłata bezpieczeństwa |
95,20 |
0,47% |
Opłata serwisowa pasażerska (międzynarodowa) |
214,04 |
1,06% |
Opłata serwisowa bezpieczeństwa pasażera w lotnictwie cywilnym |
27,20 |
0,13% |
Podatek od wylotu z USA |
95,69 |
0,47% |
Podatek od przylotu do USA |
95,69 |
0,47% |
19,24 |
0,10% | |
Opłata za usługi służb migracyjnych |
34 |
0,17% |
Opłata od usługi służb celnych |
31,67 |
0,16% |
Opłata za usługi pasażerskie |
21,86 |
0,11% |
Łącznie | 20149,57 zł |
100% |
Ile linie lotnicze zarabiają na biletach?
Wracając do dwóch powyższych tabel, spróbujemy przyjrzeć się temu, co składa się na "podstawę taryfy" - czyli główny składnik ceny biletu i część przeznaczoną dla przewoźnika lotniczego.
W 2019 r. firma Porsche Consulting opublikowała raport na temat cen biletów lotniczych, w którym wyliczyła koszty, które ponoszą przewoźnicy w przeliczeniu na rejs i pasażera. Na potrzeby kalkulacji przyjęto lot popularnym samolotem Airbus A320 na trasie Frankfurt nad Menem - Majorka z 80-proc. wypełnieniem kabiny pasażerskiej, czyli 144 pasażerami na pokładzie.
W przeliczeniu na rejs [EUR] | W przeliczeniu na pasażera [EUR] | |
---|---|---|
Samolot i jego utrzymanie | 4900 | 34 |
Paliwo lotnicze | 5200 | 36 |
Praca personelu | 4500 | 31 |
Opłaty lotniskowe i za obsługę naziemną | 7000 | 49 |
Opłaty dla kontroli ruchu lotniczego, podatki i inne opłaty | 5100 | 35 |
Catering | 1200 | 8 |
Koszty ogólne | 900 | 20 |
Łącznie | 30 800 € | 213 € |
Źródło: Porsche Consulting, 2019 |
Dlatego linie przekonują, że rosnące ceny biletów lotniczych nie przekładają się na większe zyski w kasie przewoźników. - Biorąc pod uwagę stan finansowy wielu linii lotniczych to nie jest tak, że przewoźnicy zarabiają więcej, po prostu przenoszą koszty, których sami nie mogą wchłonąć i których nie mogą uniknąć - powiedział niedawno Willie Walsh, dyrektor generalny IATA.
Już w czasach przed pandemicznym kryzysem, marże przewoźników lotniczych były na niskim poziomie. - Podczas najlepszej w historii dekady dla tej branży, która przypadała na lata 2010- 2019, w najlepszych momentach marże operacyjne dochodziły do 5,5 proc. Dekadę wcześniej byliśmy w gorszym położeniu z marżami w wysokości 0,7 proc., dlatego zmuszeni jesteśmy do tego, by trzymać koszty pod kontrolą - wyjaśniał Walsh. W rekordowym 2019 r. według wyliczeń IATA linie lotnicze zarobiły średnio 6 dol. w przeliczeniu na jednego pasażera.
IATA szacuje, że strata przewoźników lotniczych w 2022 r. sięgnie 9,7 mld dol., co będzie sporą zmianą w stosunku do 138 mld dol. "na minusie" w pandemicznym 2022 r. "Oznacza to marżę EBIT (przed odsetkami i opodatkowaniem) na poziomie -1,8 proc., co stanowi poprawę z -29 proc. w 2020 r." - czytamy w jednym z tegorocznych raportów ekonomicznych tej organizacji.
Marcin Walków, dziennikarz i wydawca money.pl