Minister Kościński: Nie planujemy podwyższać podatków. Zadbamy o sprawiedliwość podatkową

Pandemia zmieniła polską gospodarkę. To największy kryzys od czasów II wojny światowej, ale nasz kraj ma szansę wyjść z niego wyjątkowo sprawnie.

– Nasze finanse publiczne są bezpieczne – zapewnia minister finansów Tadeusz Kościński. – Potrzeby pożyczkowe państwa są w stu procentach zapewnione. Tylko 24,3 proc. naszego długu jest w rękach zagranicznych. Powoli wychodzimy z kryzysu gospodarczego. Teraz jest czas, aby więcej pieniędzy inwestować w gospodarkę. Na przełomie czerwca i lipca będziemy gotowi z propozycją nowelizacji budżetu.

Ministerstwo Finansów to jedna z najważniejszych instytucji w Polsce, która może wspomóc przedsiębiorców i osoby prywatne w tym trudnym czasie. Wiele firm podczas epidemii straciło źródła dochodu, wiele osób pracę, ale zobowiązania podatkowe, które powinniśmy uregulować w terminie, pozostały bez zmian. Oczywiście byłoby tak, gdyby nie antykryzysowe propozycje rządu, w tym MF.

Jedną z nich jest wsparcie firm i osób prywatnych, które świadczą bezinteresowną pomoc podmiotom znajdującym się w potrzebie w postaci środków pieniężnych jak i pomocy rzeczowej.

Ministerstwo Finansów przygotowało nowy katalog ulg wynikających z rozwiązań zaproponowanych w ustawach PIT, CIT i o tzw. "ryczałcie ewidencjonowanym". Chodzi o możliwość odliczenia darowizn przekazanych do 30 września 2020 roku na przeciwdziałanie COVID-19.

– Odliczać można darowizny pieniężne i rzeczowe dla podmiotów wykonujących działalność leczniczą, która polega na świadczeniu opieki zdrowotnej, i do której zalicza się też transport sanitarny. Darowizny mogą również trafiać do Agencji Rezerw Materiałowych oraz Centralnej Bazy Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych – mówi Aleksander Łożykowski, dyrektor Departamentu Podatków Dochodowych MF. – Ulga nie jest limitowana, czyli w tym przypadku nie obowiązuje limit uzależniony wysokością rocznego dochodu podatnika. Co więcej, w przypadku dokonania darowizny przekazanej do końca kwietnia, odliczeniu podlega kwota stanowiąca 200-proc. wartości darowizny, w maju 150-proc. wartości darowizny. Od czerwca do września - kwota w wysokości wartości darowizny.

Przekazywaną darowiznę pieniężną trzeba oczywiście udokumentować w postaci dowodu wpłaty na rachunek płatniczy obdarowywanego lub inny niż płatniczy rachunek obdarowanego w banku. Jeżeli jednak forma pomocy ma charakter rzeczowy, potrzeba oświadczenia obdarowanego, że takową przyjął, wraz z dowodem, który musi informować o wartości darowizny i zawierać dane pozwalające ustalić darczyńcę.

MF przygotował również nowe rozwiązania w procedowanej obecnie przez parlament Tarczy antykryzysowej 4.0. To możliwość odliczenia darowizn przekazanych na rzecz np. domu matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, schronisk dla bezdomnych czy noclegowni. Inne darowizny – na cele kultu religijnego, krwiodawstwo i kształcenie zawodowe – będą odliczane na dotychczasowych zasadach.

Na nowych przepisach skorzystają również placówki oświatowe. Podatnicy będą mogli odliczyć pomoc rzeczową, przekazując laptopy i tablety (nie starsze niż trzyletnie i nadające się do użytku) w terminie od 1 stycznia do 30 września 2020 roku organom prowadzącym takie placówki oraz organizacjom, które działają dla pożytku publicznego.

Tarcza 4.0 modyfikuje także rozwiązania dotyczące tzw. zatorów płatniczych. Skróceniu ulega termin, po którym wierzyciel będzie mógł pomniejszyć dochód do zaliczki płaconej w 2020 roku o nieuregulowaną zaległość. To już nie 90, ale 30 dni, liczone od upływu umówionego terminu zapłaty.

– Z rozwiązania tego będą mogli skorzystać wierzyciele, którzy ponoszą negatywne konsekwencje pandemii – wyjaśnia Aleksander Łożykowski.

W związku z ponoszeniem negatywnych skutków pandemii wierzyciel, który wpłaca zaliczki uproszczone w 2020 roku, będzie mógł je w dodatku pomniejszyć o część nieuregulowanej wierzytelności. W przypadku małych podatników CIT – do wysokości 9 proc. wartości wierzytelności. W pozostałych przypadkach – do 19 proc.

Inaczej wygląda sytuacja podatników PIT: do 17 proc. (jeśli podatnik płaci podatek progresywny) lub do 19 proc. (jeśli płaci podatek liniowy).

– Nasze tarcze zostały bardzo dobrze przygotowane – uważa minister finansów. – Słuchaliśmy i słuchamy przedsiębiorców. Już ponad 80 mld zł trafiło na rynek z tarczy antykryzysowej i tarczy finansowej. Z ich zapisów skorzystało dotychczas około 257 tys. przedsiębiorców. To uratowało ponad 2,5 mln miejsc pracy.

Podatnicy mogą skorzystać też z innych przepisów tarczy antykryzysowej. Zaliczyć do kosztów podatkowych zapłacone kary umowne i odszkodowania, pod warunkiem, że wpływ na wadliwość dostarczanego towaru lub wykonywanej usługi miała pandemia.

Przedsiębiorcom pomogą także rozwiązania zapowiedziane w exposé Premiera, nad którymi Ministerstwo Finansów obecnie pracuje. Należą do nich między innymi zmiany w zakresie tzw. ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Planowane jest podwyższenie limitu przychodów warunkującego wybór ryczałtu – z obecnie obowiązującej kwoty 250 tys. euro docelowo do 2 mln euro.

Kryzys wywołany pandemią spowodował, że dochody wielu firm spadły do zera, a koszty – w tym podatki – pozostały bez zmian. Dlatego Ministerstwo Finansów przygotowało dodatkowe działania osłonowe.

• To odroczenie terminu do złożenia zeznania CIT-8 dla wszystkich przedsiębiorców, których rok podatkowy zakończył się w okresie od 1 grudnia 2019 roku do 31 marca 2020 roku. Przedłużony termin nie upłynął jeszcze dla tych podatników CIT, których przychody z działalności pożytku publicznego stanowią co najmniej 80 proc. wszystkich przychodów – tu termin odroczono do 31 lipca 2020 roku.

• Odroczone zostały – do 20 lipca 2020 roku – terminy zapłaty podatku od przychodów z budynków (regulowane przez art. 24b ustawy CIT i 30g ustawy PIT) obejmujące miesiące: marzec, kwiecień i maj 2020 roku. Jest tylko jeden warunek – podatnik musi wykazać, że w tym okresie poniósł ekonomiczne konsekwencje wywołane pandemią i odnotował przynajmniej 50-procentowy spadek przychodów.

Z niekorzystnymi następstwami związanymi z COVID-19 mogą – przy pomocy rządowej tarczy – walczyć też mali przedsiębiorcy.

• Jeśli w 2020 roku wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek, mogą w trakcie roku podatkowego z niej zrezygnować i przejść na zasady ogólne. Jeśli przychody tych przedsiębiorców znacząco zmaleją, może nie wystąpić obowiązek wpłacania zaliczek na podatek w czasie tego roku podatkowego.

Ministerstwo przewidziało też możliwość wstecznego rozliczenia straty poniesionej w 2020 roku. Będzie można rozliczać ją z dochodami (przychodami) z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wykazanymi w zeznaniu podatkowym za 2019 rok. Odliczenie będzie możliwe, jeżeli łączne przychody podatnika z działalności gospodarczej będą niższe o co najmniej 50 proc. od łącznych przychodów uzyskanych z tej działalności w 2019 roku

• Resort finansów wydał też rozporządzenie przedłużające termin przekazywania pobranych przez płatników dotkniętych skutkami pandemii zaliczek na podatek i podatku zryczałtowanego od przychodów z szeroko rozumianej pracy. Zaliczki i zryczałtowany podatek pobrane w marcu podlegają wpłacie do 20 sierpnia 2020 roku, w kwietniu podlegają wpłacie do 20 października 2020 roku, w maju podlegają wpłacie do 20 grudnia 2020 roku. Ta regulacja ma umożliwić płynność finansową firm i zapewnić pracownikom ochronę miejsc pracy.

– Trzeba utrzymać miejsca pracy. Zależało nam, aby zachować podstawowy dochód dla pracowników i to zostało zapewnione w tarczy antykryzysowej, stąd pieniądze na ratowanie miejsc pracy, na fundusz wynagrodzeń, na postojowe dla pracowników – wyjaśnia szef resortu finansów.

– Urzędy skarbowe są obecnie dostępne dla podatników w ograniczonym zakresie, stąd też zachęcamy wszystkich do kontaktów z Krajową Administracją Skarbową drogą elektroniczną (podatki.gov.pl/uslugi-online)
. W obszarze ulg w spłacie należności szczególnie polecamy formularze przygotowane na stronie biznes.gov.pl. Mogą z nich korzystać nie tylko przedsiębiorcy, ale i osoby nieprowadzące działalności gospodarczej – zapewnia Arkadiusz Jedynak, Zastępca Dyrektora w Departamencie Poboru Podatków Ministerstwa Finansów.

Ekspert MF wyjaśnia, że podatnicy mogą skorzystać z kilku form pomocy w regulowaniu zobowiązań podatkowych.

Arkadiusz Jedynak - Zastępca Dyrektora w Departamencie Poboru Podatków MF (na zdj.): - Urzędy skarbowe są obecnie dostępne dla podatników w ograniczonym zakresie, stąd też zachęcamy wszystkich do kontaktów z Krajową Administracją Skarbową drogą elektroniczną.

odroczenie tego terminu lub rozłożenie podatku na raty.

Po upływie terminu płatności:

• Niezapłacony podatek staje się zaległością podatkową, która (wraz z odsetkami) może był rozłożona na raty, termin jej płatności może zostać przesunięty, a nawet może ona zostać umorzona.

• Wnioski dotyczące zaległości podatkowej – mogą dotyczyć tylko samej zaległości, zaległości wraz z odsetkami, jak również samych odsetek.

• To podatnik we wniosku zakreśla ramy pomocy, o którą wnioskuje, a urząd skarbowy nie może takiego wniosku rozszerzyć.

Kto ma szanse na umorzenie podatku, a kto jedynie na odroczenie terminu zapłaty? Jakie kryteria o tym decydują?

– Wszystkie formy ulg w spłacie zobowiązań podatkowych są uznaniowe – tłumaczy Arkadiusz Jedynak. – To do organu podatkowego należy ocena, kto i w jakich okolicznościach może z ulgi skorzystać. Umorzenie zaległości podatkowej jest najdalej idącą pomocą państwa dla podatników i stanowi wyjątek od zasady powszechności opodatkowania. Stąd też ustawodawca wskazał, iż nie można umorzyć podatku, a jedynie zaległość podatkową (czyli podatek, dla którego upłynął już termin płatności) i musi za tym przemawiać ważny interes podatnika lub interes społeczny. W praktyce, o umorzenie zaległości podatkowej może starać się podatnik, który wykaże, że w jego sytuacji rozłożenie zaległości na raty będzie pomocą niewystarczającą, gdyż nie będzie on mógł spłacać rat lub spłata tych rat będzie dla niego obciążeniem, które jest zbyt duże.

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że dodatkowo przedsiębiorca powinien wskazać, z jakiego przeznaczenia pomocy chce skorzystać. Zgodnie z przepisami urząd skarbowy może udzielić ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych:

1) która nie stanowi pomocy publicznej, czyli gdy pomoc udzielona przez państwo nie zakłóca lub nie grozi zakłóceniem konkurencji oraz nie wpływa na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi UE. Taki charakter może mieć przykładowo ulga dla przedsiębiorcy, który działa wyłącznie na rynku lokalnym.

2) która jest pomocą de minimis - zasady udzielania pomocy de minimis nie uległy zmianie w związku z wybuchem epidemii COVID-19. O pomoc de minimis może wystąpić przedsiębiorca będący w trudnościach, a dopuszczalne limity pomocy de minimis wynoszą dla jednego przedsiębiorcy 200 000 euro w ciągu 3 kolejnych lat, a dla przedsiębiorstwa prowadzącego działalność w zakresie drogowego transportu towarów 100 000 euro.

Epidemia sprawiła, że nie tylko przedsiębiorcy, ale i urzędnicy musieli w ekspresowym tempie przystosować się do pracy i zdalnej obsługi klientów. Efekt?

Przyspieszona cyfryzacja w resorcie finansów umożliwiła podjęcie pracy zdalnej organizacji liczącej 65 tys. pracowników. Dzisiaj praca urzędnika resortu finansów możliwa jest praktycznie z każdego miejsca i każdego urządzenia z dostępem do internetu.

– Nasze pierwsze obserwacje wskazują nawet na wyższą efektywność pracy realizowanej w sposób zdalny, tak więc jak najbardziej operacje tę można uznać za sukces – przyznaje Przemysław Koch, pełnomocnik ministra finansów ds. informatyzacji.

Przemysław Koch dodaje, że rok 2020 jest kolejnym, gdzie bite są rekordy w obszarze cyfryzacji rozliczenia podatku dochodowego. Na 20,9 mln złożonych deklaracji PIT, aż 18,3 mln to deklaracje elektroniczne. W porównaniu z rokiem 2019 podatnicy przesłali o 2,2 mln więcej deklaracji w sposób elektroniczny.

Dzięki usłudze Twój e-PIT przesłano do fiskusa 8,7 mln deklaracji, co także jest rekordowym wynikiem, to o ponad 1,7 mln PIT-ów więcej niż w ubiegłym roku. Polacy docenili wygodę jaką daje usługa Twój e-PIT. W 2020 roku prawie 3,8 mln Polaków nie musiało robić NIC” - usługa za nich w sposób automatyczny złożyła PIT w terminie 30.04.

W roku 2019 ministerstwo uruchomiło strategiczny projekt e-Urząd Skarbowy, którego celem jest przygotowanie takiego spektrum e-usług dostępnych poprzez serwis podatki.gov.pl, aby możliwa była kompleksowa obsługa podatnika w przestrzeni wirtualnej.

– E-Urząd Skarbowy będzie umożliwiał elektroniczny dostęp do wszystkich e-usług fiskusa, gdzie po pozytywnym uwierzytelnieniu podatnik będzie realizować swoje czynności z US w czterech kontekstach: osoby fizycznej, przedsiębiorcy/pełnomocnika przedsiębiorstwa, notariusza, a także komornika. W e-Urzędzie Skarbowym udostępnimy m.in. bieżący stan rozliczeń podatkowych, umożliwimy wykonanie płatności on-line za zobowiązania podatkowe, przygotujemy personalizowany kalendarz podatkowy zawierający terminy w zakresie obowiązków podatkowych, toków postępowań czy indywidualnych zdarzeń zdefiniowanych przez podatnika.

Projektowany e-Urząd Skarbowy to także przyszła możliwość wygenerowania "jednym kliknięciem" zaświadczeń on-line – dodaje Przemysław Koch. – Planujemy także udostępnić bieżący podgląd na historię wpłat na mikrorachunek podatkowy (indywidualny rachunek podatkowy), wraz z informacją o przypisaniu wpłaty do konkretnego zobowiązania podatkowego. W e-Urzędzie Skarbowym będzie także informacja o mandatach karnych wystawionych przez policję, wraz z informacją, czy dany mandat został opłacony oraz możliwością zapłaty on-line.

Drugi ważny projekt to Krajowy System e-faktur. Dostęp do niego będzie możliwy z każdego urządzenia – komputera, telefonu, tabletu. Przedsiębiorca nie tylko będzie mógł zobaczyć swoje e-faktury, zarówno te wystawione za pośrednictwem ministerialnej platformy, jak i otrzymane od kontrahentów, ale także zweryfikować wiarygodność wystawcy zgodnie z danymi dostępnymi w Wykazie Podatników VAT oraz opłacić je on-line.

I to, co najważniejsze dla podatników.

– Nie planujemy podwyższać podatków – zapewnił podczas rozmowy w Wirtualnej Polsce minister Kościński. – Na razie ich nie zwiększymy. Chcemy natomiast zadbać o sprawiedliwość podatkową. Globalne firmy, które działają na naszym rynku, a nie płacą u nas podatków, powinny to robić.

Artykuł powstał we współpracy z Ministerstwem Finansów.